• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12581.97
    • RUB157.75
    • EUR14698.26
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +25°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Moliya

    Nafaqat pul topish, balki uni to‘g‘ri sarflash va saqlash ham muhim — O‘zbekistondagi omonatlar haqida asosiy ma’lumotlar

    Moliyaviy tomondan yaxshi yashashda yuqori daromad topishdan tashqari uni to‘g‘ri sarflash ham muhim omil sanaladi.

    Afsuski, aholining katta qismi moliyaviy savodxonlikdan xabardor emas.

    Yana hayot faqat bugundan iboratdek yashaydiganlar, topgan pulini kerak-kerakmas narsalarga behuda sarflaydiganlar ham kam emas.

    Biroz bo‘lsa-da iqtisodiyotdan xabardor, mamlakatdagi inflyatsiya holatini kuzatib borayotgan aholining ma’lum qismi esa omonatlarga qiziqish bildirib, daromadining ma’lum qismini bankka topshirmoqda.

    Bugun “Daryo” nashri omonat o‘zi nima, uning qaysi turlari foydali va omonat ochayotgan iste’molchi nimalarni bilishi kerakligi haqida muhim ma’lumotlar bilan bo‘lishadi.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Banklarga qo‘yiladigan omonatlar o‘zi nima?

    Omonat — biror shaxsning ma’lum miqdordagi pul mablag‘larini bankka belgilangan muddatga foizli yoki foizsiz, ma’lum shartlar asosida joylashtirishdir.

    U xalq tilida omonat, rasmiy tilda esa depozit deb yuritiladi.

    Aholida omonatlarga qiziqish kun sayin ortib bormoqda. Ular mablag‘larini saqlash va ko‘paytirish maqsadida bankka “omonat” topshiradilar.

    Omonat ochayotgan shaxs bankka ma’lum muddatga pul qo‘yadi. Muddat tugagach, pulini foizi bilan qaytarib oladi. Omonat turi to‘g‘ri tanlanib, joylanadigan pul katta summani tashkil etsa, u tushum manbaiga ham aylanishi mumkin.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    O‘zbekistonda ko‘p foydalaniladigan omonat turlari

    Talab qilib olinganda qaytariluvchi omonatlar — ushbu omonat turida topshirilgan pul mablag‘lari uchun qat’iy cheklangan muddat belgilanmaydi.

    Ya’ni iste’molchi istalgan vaqtda omonatini qaytarib olishi mumkin. Biroq bu turdagi omonatlar odatda kam foizlar asosida yoki foizsiz bo‘ladi.

    Muddatli omonatlar — ular ma’lum muddatga – 3, 6, 9 oy, bir yil yoki undan ko‘p muddatga qo‘yiladi.

    Bunda mablag‘lar bank va mijoz o‘rtasida tuzilgan shartnomada belgilangan muddat tugagach qaytariladi. Hisoblangan foizlar esa omonatlar muddati davrida — har uch, olti oyda yoki muddat tugagach to‘lanishi mumkin.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Jamg‘arma omonatlar — bu turdagi omonatlarning o‘ziga xosligi — uni ma’lum maqsadlarda to‘plash va sarflash mumkin.

    Undan asosan o‘qish uchun yoki mashina, kvartira olish maqsadida ko‘p foydalaniladi.

    Omonat odatda uzoqroq muddatga qo‘yiladi va uni istalgan vaqtda to‘ldirish imkoni bo‘ladi. Bu imkon barcha omonat turlarida ham bo‘lavermaydi.

    Omonat joylashning afzalliklari nimada?

    Inson hayot ekan, uning ehtiyojlari kun sayin ortsa ortadiki, kamaymaydi.

    Aytaylik, besh million oylik maosh bilan ro‘zg‘or tebratayotgan tadbirkorning maosh miqdori 10 millionga yetsa, uni ham “joyi chiqib”, keyingi oylikkacha tugatilishi mumkin.

    Ya’ni teng yarim miqdorida yetgan oylik, ikki barobar ko‘p bo‘lganida ham o‘shancha muddatda sarflanadi.

    Ana shunday pul ishlatishda ehtiyotsizlik qiladiganlar uchun omonatlar to‘g‘ri va foydali yechim bo‘la oladi.

    Muddatli va jamg‘arma omonatlar pullarni nafaqat tejash, balki ko‘paytirish uchun ham yaxshi va ishonchli usul sanaladi.

    Bankka ma’lum miqdordagi mablag‘ni joylab, o‘sha muddat foizlarini qo‘shimcha mablag‘ ko‘rinishida olish mumkin.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Masalan, yillik 14% inflyatsiya darajasi holatida mablag‘ni yillik 18% stavkali bank omonatiga qo‘yish orqali, uni nafaqat inflyatsiyadan himoyalash, balki 4% qo‘shimcha daromad qo‘lga kiritish mumkin bo‘ladi.

    Qolaversa, qo‘yilgan omonatlar davlat kafolati ostida himoyalanadi.

    Omonat bo‘yicha foizlar nima degani?

    Omonat bo‘yicha foizlar — bank tomonidan omonatchining mablag‘i ishlatilganligi uchun to‘lanadigan pul miqdori hisoblanadi.

    Hisob-kitoblarni soddalashtirish uchun “yillik foiz stavkasi” tushunchasi qo‘llaniladi.

    Foizlar qo‘yilgan omonat miqdori va oydagi kunlar soniga qarab o‘zgaradi.

    Qanday foiz stavkalari iste’molchi uchun foydaliroq sanaladi?

    Oddiy foizlar — omonat foiziga asoslangan foizlar sanaladi.

    Masalan, ikki yillik muddatga yillik 18% stavkasida oddiy foizlarda hisoblash sharti bilan 1 mln so‘m miqdorda omonat ochilsa:

    • Bir yildan so‘ng omonat 1,1 mln so‘mga aylanadi;
    • Omonat muddati tugagach, ya’ni ikki yildan keyin, pul miqdori 1,3 mln so‘mni tashkil etadi.

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Foto: “Daryo” / Madina Nurman

    Murakkab foiz stavkasida foizlarni kapitalizatsiya qilish belgilangan davrlarda (oylik, choraklik, yillik) hisoblangan foizlarni omonatning asosiy summasiga qo‘shilishi hisoblanadi.

    Masalan, ikki yil muddatga yillik 18% stavkasida murakkab foizlarda (yillik kapitalizatsiya) hisoblash sharti bilan 1 mln so‘m miqdorda omonat ochilsa:

    • Bir yildan so‘ng mablag‘ 1,18 mln so‘mga aylanadi;
    • Omonat muddati tugaganidan, ya’ni ikki yildan so‘ng 1,39 mln so‘m miqdorida qaytarib olish mumkin, chunki ikkinchi yilda 18% boshlang‘ich boshlang‘ich 1 million so‘m uchun emas, balki 1,18 mln so‘mga nisbatan qo‘llaniladi.
     

    Omonatchi uchun muhim!Banklar omonat shartnomasi muddati tugagunga qadar omonat foiz stavkasini va foizlarni hisoblash usulini o‘zgartirish huquqiga ega emas!

    Omonatchi qanday moliyaviy huquqlarni bilishi kerak?

    Bank va omonatchi o‘rtasidagi shartnoma yozma shaklda tuzilgani ma’qul. Iste’molchi shartnomani imzolashdan avval har bir punktni alohida e’tibor bilan o‘qib chiqishi kerak.

    Shartnoma omonatchining mablag‘i bank hisobiga tushgan kundan boshlab kuchga kiradi.

    Bank shartnomasida “Fuqarolarning banklardagi omonatlarini himoyalash kafolatlari to‘g‘risida”gi qonuniga muvofiq kafolatlanganligi haqidagi ma’lumotlar bo‘lishi kerak.

    Bank tomonidan bank omonat shartnomasi shartlariga omonatchining huquqlari va qonuniy manfaatlariga taalluqli bir tomonlama o‘zgartirishlar kiritilishiga yo‘l qo‘yilmaydi.

     

    Omonatchi uchun muhim!

    Bank mutaxassisining maslahatiga murojaat qilingandagi kutish vaqti 30 daqiqadan oshmasligi kerak.

    Maqolada Markaziy bankning “Finlit.uz” saytidagi ma’lumotdan foydalanildi.

    27.06.2022, 17:31   Izoh (0)   45826
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    O‘zbekistonga qaysi davlatlardan ko‘proq pul o‘tkazilishi ma’lum bo‘ldi

    27.06.2022, 16:59

    Qo‘llanma: mikroqarz nima, uni olish tartibi va muddatlari qanday?

    27.06.2022, 13:59

    Valyuta saqlash komissiyasidan qochish: rossiyaliklar O‘zbekistonga chet el pullarini o‘tkazmoqchimi?

    23.06.2022, 20:05

    Rossiyaning defolt bo‘lishiga sanoqli kunlar qolgani taxmin qilindi

    23.06.2022, 11:39

    O‘zbekistonda dollar kursi Ukrainadagi urushdan avvalgi holatiga qaytdi

    22.06.2022, 21:21

    O‘zbekistonda rubl kursi birinchi marta 200 so‘mdan oshdi

    22.06.2022, 19:58
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    IMZOning Engelberg premium derazalari Niderlandiyaga eksport qilindi


    “Yangi O‘zbekiston” bog‘i yo‘llari yopilgani haqidagi xabarlar asossiz 


    Uzbekistan Airways bilan Istanbulga foydali parvoz qiling!


    APEX BANKdan biznes uchun individual xizmat ko‘rsatish — bu qulaylik bilan biznes yuritish demakdir


    #BirBirimizga: O‘zbekistondagi e’lonlar xizmati qanday qilib har bir narsaga ikkinchi umr beruvchi kampaniyani ishga tushirdi


    Suvchilar maktabi — Prezident tashabbusining amaliy natijasi


    Namangan, Farg‘ona va Andijon Pepsi Music Fest quvvati bilan birlashdi!


    Way II kompaniyasidan ikkinchi dividend to‘lov


    “Omad mavsumi” UZCARD bilan: uch bosqich, uchta sayohat va bosh sovrin — elektromobil 


    Onix 100 million so‘m keshbek aksiyasini qayta yo‘lga qo‘ydi 


    Yengillik kuch bilan birlashganda: 2025-yilning talabalar uchun mo‘ljallangan to‘rtta ASUS noutbuki 


    Central Asian University xalqaro Vasiylik kengashi tashkil etilganini e’lon qiladi 


    HONOR talabalarni qo‘llab-quvvatlovchi aksiyani e’lon qildi 


    Way II kompaniyasi o‘z investorlariga dividend to‘lovlarini amalga oshirdi


    “Bog‘ibaland”da anjir sayli: Samarqandda milliy meva bayrami bo‘lib o‘tdi 

     

    Tavsiya etamiz

    O‘zbekistonda non narxi nega qimmatlashayotgani o‘rganildi

    16 avgust, 23:46
    Audio Icon

    Qutblar tutashuvi – AQSH prezidentlari sovet va Rossiya rahbarlari bilan necha marta uchrashgan?

    16 avgust, 21:27
    Audio Icon

    “U imperiyani qutqarishi kerak edi” Tarixdagi eng yirik va qudratli jangovar kema – Yamato haqida

    15 avgust, 09:15

    Arash mojarosi: bir o‘zbek undan pulini ololmay sarson, boshqasi esa ko‘p pul bermoqda

    14 avgust, 21:02
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Eron yadrochi olimlarini xavfsiz joyga ko‘chirdi — The Telegraph

    Dunyo | 18 avgust, 00:05

    Gretsiyada 273 nafar yo‘lovchi bo‘lgan samolyot dvigateli yonib ketdi (video)

    Dunyo | 17 avgust, 23:32

    Zelenskiy: Ukraina Konstitutsiyasi “yer bilan savdolashishga” yo‘l qo‘ymaydi

    Dunyo | 17 avgust, 22:50

    Kuvaytda alkogoldan 23 kishi vafot etdi

    Dunyo | 17 avgust, 22:15

    “Rossiya Ukrainaning 5 ta viloyati bo‘yicha yon berdi” — Uitkoff

    Dunyo | 17 avgust, 21:10

    Afg‘oniston va O‘zbekiston 243 mln dollarlik energetika shartnomasini imzoladi

    O‘zbekiston | 17 avgust, 20:15

    Xitoyda qizning qornidan 2 kg soch to‘plami olib tashlandi

    Dunyo | 17 avgust, 19:30
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.