Qozog‘istonning Olma-ota metrosidan fotoreportaj

Metro — jamoat transporti orasida tezkor va qulayligi bilan ajralib turadi. Shundanmi, dunyoning ko‘plab mamlakatlarida ommalashib ulgurgan. “Daryo” Toshkent metropoliteni va undagi sharoitlar bilan tanishtirgan edi. Markaziy Osiyoda Toshkent metropolitenidan keyin ikkinchi bo‘lib qurilgan Olma-ota metropoliteni haqida bilasizmi?

Qozog‘istonning Olma-ota metrosi Olma-otadagi yuqori tezlikda harakatlanuvchi temiryo‘l transporti hisoblanadi. 2011-yilning dekabr oyida ochilgan metro salkam 12 yildan buyon yo‘lovchilarga xizmat ko‘rsatib kelmoqda. “Daryo” muxbiri Sevara Mirzarahimova Olma-otada bo‘lib, shahar metrosidan fotoreportaj tayyorladi.

Metro o‘z faoliyatini ertalab soat 06:20 dan boshlab, kechki 00:00 da yakunlaydi. Bir qarashda Olma-ota metrosi o‘zimizning metroga o‘xshash. Ammo yo‘lovchilar soni kamroq. Ehtimol, shu sabab bekatlar ichida tirbandliklar yo‘qdir. Metro bekatiga kiraverishda ma’lumot taxtachasi Toshkent metropolitenidan farqli ravishda, 3 ta tilda — qozoq, rus va ingliz tillarida berilgan.

Olma-ota metrosining uzunligi 13,4 kilometrni tashkil etib, 9 ta va 2022-yilning 30-may sanasidan 2 ta yangi bekat ochilib, hozirda 11 ta bekat mavjud. Kuniga o‘rtacha 45 ming yo‘lovchini manziliga yetkazib qo‘yish imkoniyatiga ega metroga kirgach, chipta sotadigan avtomat, bankomat va posilkalarni yetkazib berish uchun avtomatlashtirilgan terminal hamda ichimliklar sotadigan avtomat do‘konni ko‘rish mumkin.

Metroda imkoniyati cheklangan insonlar uchun yaratilgan sharoitlar e’tiborni tortishi aniq. Chunki har qadamda nogironligi mavjud insonlar uchun panduslar, taktil yo‘laklar bor.

Bekatning kirish qismida nazorat punktlari mavjud. Quyidagi rasmda metro xodimlari nazorat postida metroga kirayotgan yo‘lovchining yukini tekshirmoqda.

Olma-ota metrosining bir martalik yo‘l haqi 80 qozoq tengesi (o‘zbek so‘mida sal kam 2 ming)ni tashkil qiladi. 7 yoshdan 15 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun 40 tenge (ming so‘m). Jetonning amal qilish muddati sotib olingan vaqtdan boshlab 1 sutka. Muddati o‘tgan jetonlarni haftaning har chorshanba kuni “Jeton kuni” aksiyasida ishlatish mumkin. Bundan tashqari, qayta foydalanishga mo‘ljallangan smart kartalar yoki shu kabi bank va transport kartalari orqali ham to‘lovni amalga oshirish mumkin.

Nazorat punktidan o‘tdingiz va kassadan jeton olib, turniketdan o‘tasiz. Keyin uzun eskalatorlar sizni kutib oladi.

Bu yerda hali ham antiseptik vositalardan foydalanish mumkin.

Metroning “Boyqo‘ng‘ir” bekati. Bekat zamonaviy high-tech usulida ta’mirlangan bo‘lib, nomi Boyqo‘ng‘ir  kosmodromi nomidan olingan. Devorlari ko‘k va och kulrang metall panellar bilan qoplangan hamda ko‘zi ojiz insonlar uchun taktil plitka chiziqlar bor.

Har bir bekatda metro yo‘nalishi va bekatlari haqida ma’lumot taxtalari mavjud. Lekin unchalik ham tushunarli emas. Balki metroning o‘zi katta emasligi sababdir.

“Jibek jo‘li” bekati. Ipak yo‘li ma’nosini anglatuvchi bekatni Toshkentning Amir Temur metro bekatiga o‘xshatish mumkin. Ushbu bekatdan chiqish bilan Skver (Square broadway) kabi yoshlarga to‘la ko‘chadan chiqasiz.

Toshkent metrosida poyezd jo‘nab ketgan vaqtini ko‘rsatib turuvchi ekran bo‘lsa, Qozog‘iston metro bekatlaridagi ekranlar poyezdning kelish vaqtini ko‘rsatadi.

Shuningdek, bekatlarda yo‘lovchilarni ogohlantiruvchi belgilarni ham uchratish mumkin.

Platformaning chetida ham ko‘zi ojiz insonlar uchun maxsus bo‘rtib chiqqan 3 qator chiziq tortilgan.

Bekatga rolik va velosipedda kirish mumkin emas, degan belgi. Bundan tashqari, chekish hamda quloqchindan ham foydalanish mumkin emasligi ko‘rsatilgan.

Metrodan chiqishdagi turniket. Nafaqat bekatga kirishda, balki chiqishda ham turniketlardan o‘tiladi. Yagona farqi chiqishdagi turniketlar mutlaqo bepul.

Taktik yo‘laklar metroga kirishdan to chiqishgacha bor.