Yaqin-yaqingacha minglab norozilik namoyishlari makoni bo‘lgan Qozog‘iston endi rossiyaliklar uchun diqqatga sazovor joyga aylandi.
Yirik shaxslar bu yerga ko‘chib o‘ta boshladi, chunki Qozog‘istonda ijtimoiy tarmoqlar emas, balki texnologiya va moliyaviy kompaniyalar bloklanadi. Bu esa yangi tadbirkorlar uchun imkoniyatdir.
Forbes nashri rossiyalik ishbilarmonlar nega Qozog‘istonga ko‘chib o‘tayotganini tahlil qildi.
Milliarderlar va tiktokerlar
Freedom Holding kompaniyasi asoschisi milliarder Timur Turlov o‘tgan hafta Qozog‘istonda 10 yildan ortiq yashab, o‘sha davlat fuqarosi bo‘lishga qaror qilganini e’lon qildi. U Qozog‘iston fuqaroligida majburiy bo‘lgan Rossiya pasportidan voz kechdi.
Bu yerda erkin nafas olyapman va ishonamanki, Qozog‘iston o‘zining tinchliksevar va mehmondo‘st siyosati tufayli yangi, boyroq, samaraliroq, adolatli davlat qura oladi, — deb yozdi u Instagram’dagi sahifasida.
Turlov birinchi marta 2021-yilda Forbes global ro'yxatiga kirib, 2,1 mlrd dollar boyligi bilan 1517-o'rinni egallagan, 2022-yilda u 2,4 mlrd dollar bilan Rossiya ro‘yxatida 36-o‘rinni egalladi. Qozog‘istonda esa u xuddi shunday ko‘rsatkichlar bilan beshinchi bo‘lgan.
Qozog‘iston hozirda o‘yinning juda aniq qoidalari, davlat idoralari tomonidan qo‘llanilayotgan ochiq API hamda moliyaviy va davlat tashkilotlari o‘rtasidagi ishonchning ancha yuqori darajasi tufayli fintechni amalga oshirish uchun eng yaxshi muhit hisoblanadi. Bu esa shaxsiy ma’lumotlarni integratsiyalash va qonuniy ravishda qayta ishlash imkonini beradi, — dedi Timur Turlov.
So‘nggi paytlarda hukumatning iste’fosi va keng ko‘lamli siyosiy o‘zgarishlarga sabab bo‘lgan xalq noroziliklari avj olgan Qozog‘istonda endi nafaqat fintech kompaniyalari asoschilari, balki boshqa soha tadbirkorlari ham pul tikishmoqda.
inDriver xizmati Rossiya jamoasining bir qismini Qozog‘istonga olib ketmoqda. Yaroslav Andreev Rossiyada ijtimoiy tarmoqlar bloklanganidan keyin bu yerda o‘zining TikTok imperiyasining filialini ochmoqda.
Rosstatga tegishli EMISS platformasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2022-yilning birinchi choragida Rossiyadan Qozog‘istonga 204 947 kishi jo‘nab ketgan, ularning aksariyati (120 872 kishi) tashrif maqsadi sifatida “shaxsiy sayohat”ni ko‘rsatgan.
Rossiya fuqarolari kirishda o‘zlarining uzoq muddatli maqsadlarini e’lon qilishlari shart emas. Chegarani kesib o‘tish uchun viza kerak emas, Rossiya fuqarolari Qozog‘istonda 30 kun davomida vizasiz qolishlari mumkin.
Migratsiya xizmatida ro‘yxatdan o‘tish orqali bu muddatni 90 kungacha oshirishingiz mumkin, ammo agar siz Qozog'istonda bundan ham ko‘proq qolishni rejalashtirmoqchi bo'lsangiz, yashash uchun ruxsatnoma olishingiz kerak bo‘ladi.
Mahalliy qonunlarga ko‘ra, vizasiz Rossiya fuqarolari Qozog‘istonda 180 kalendar kunidan ko‘p bo‘lmagan muddatda qolishlari mumkin.
15-iyun kuni Qozog‘iston prezidenti Qosim-Jo‘mart To‘qayev mamlakat Rossiya oldidagi ittifoqchilik majburiyatlaridan voz kechmasa-da, G‘arbning Rossiyaga qo‘ygan cheklovlariga amal qilishi kerakligini aytdi:
Sanksiyalar bu sanksiyalar, biz ularni buzmasligimiz kerak.
Mintaqaviy markaz
Qozog‘istonning afzalliklari orasida ko‘plab tadbirkorlar texnologik rivojlanishga e’tibor qaratish, IT-kompaniyalarni qo‘llab-quvvatlash dasturlari hamda Astana Hub – IT startaplari uchun xalqaro texnopark va Astana xalqaro moliya markazi (AIFC) kabi saytlarning mavjudligini ta’kidlaydi.
MDH mamlakatlaridagi inDriver kompaniyasining PR-menejeri Sergey Avakyan-Rjevskiyning aytishicha, Olma-ota ular uchun “mahalliy makromintaqaviy markaz” bo‘lib, undan MDHning boshqa mamlakatlaridagi bo‘linmalarni boshqarish qulayroqdir.
Qozog‘istonda birinchi inDriver ofisi bir necha yil avval ochilgan va uning negizida yangi markaz tashkil etilgani bois, ochilish bilan bog‘liq huquqiy muammolar bo‘lmagan.
Qozog‘istondagi ishbilarmonlik muhitining kamchiliklari qatorida tadbirkorlar kadrlar yetishmasligi ham aytib o‘tiladi.
Avvalroq qozog‘istonlik davlat xodimlarining O‘zbekistonda ko‘chmas mulklari borligi ma’lum bo‘lgan edi.
Izoh (0)