Har kim o‘z kelajagini yorqin qurish maqsadida ma’lum yo‘llarni bosib o‘tadi. O‘zini turli sohalarda sinab, ma’qul yo‘ldan yura boshlaydi. Biroq oldindan mo‘ljallanmagan, natijasi noma’lum — tavakkalga asoslangan tanlovlar ham bo‘ladiki, tasavvurdayam bo‘lmagan kelajak tomon yetaklaydi.
Bunga AQSH hukumati tomonidan har yili ajratiladigan “Turli millatga mansub immigrantlar vizasi — DV” dasturi bo‘yicha yutuq yaqqol misol bo‘la oladi.
Green Card lotereyasida g‘olib bo‘lgan 50 ming nafar fuqaroga doimiy yashash huquqini beruvchi vizalar taqdim etiladi. Viza miqdori AQSHga immigratsiya ko‘rsatkichlari past bo‘lgan hududlarga ko‘proq belgilanadi.
1997-yilda Samarqand viloyatining Toyloq tumanida dunyoga kelgan Nigina Ortiqovaning oilasi 2015-yilda Green Card lotereyasida yutuqqa erishib, AQSHga ketadi.
O‘sha vaqtda ingliz tilini deyarli bilmagan Nigina birinchi o‘rinda til o‘rganish vazifasini oldiga qo‘yadi. Uning uddasidan chiqib, hozirda AQSHdagi ikki oliygohda o‘qib, ulardan birida ish faoliyatini ham olib borayotgan Nigina bugun “Qanotsiz parvoz” loyihasining navbatdagi qahramoniga aylandi.
U bilan Amerika hayoti va ko‘pchilikning nazdida omadli kelajak tuhfa etuvchi ushbu lotereya bugungi qahramonimizning kelasi faoliyatiga qanday ta’sir qilgani haqida gaplashamiz.
Amerikaga kelganimizda ingliz tilini deyarli bilmasdim. Keyinchalik til o‘rganib, top ayollar universitetiga qabul qilingan olti nafar talabadan biriga aylandim
Oilada beshta qiz farzandmiz. Ota-onam ilm olishga, kitobxonlik hamda sportga qiziqtirish uchun yoshligimizdan turli usullarni qo‘llashardi. Kun tartibimizdan kitob o‘qish, shashka-shaxmat o‘ynash va har xil to‘garak soatlari joy olardi.
Samarqandda faqat boshlang‘ich va o‘rta ta’limlarni olganman. Kollejda ikkinchi kursgacha o‘qib, keyin oilaviy AQSHga immigratsiya qilinganmiz.
O‘shanda men ingliz tilini deyarli bilmasdim. Shu sababli 2 yil qayta o‘qishga majbur bo‘lganman — High school’ni 10-sinfdan 12-sinfgacha o‘qib, keyin Nyu-York shahridagi 2 yillik Community College’ga o‘qishga kirganman.
Men Community College’dan keyin Amerikada top ayollar universitetlaridan sanalmish Wellesley universitetiga kirishni maqsad qilganman. Biroq bu murakkabroq masala edi. Raqobat kuchli bo‘lgan. Masalan, men o‘qishga kirgan yilim atigi 6 ta “transfer” (ko‘chirma) talaba qabul qilingandi.Hozirda AQSHning Wellesley hamda Massachusets texnologiyalar institutida 3-bosqich talabasiman. U yerda Xalqaro politika va Axborot texnologiyalari yo‘nalishlarini tanlaganman.
Yoshligimda diplomat bo‘lishni orzu qilardim. Ularning tartibli kiyinishi hamda turli davlatlarda bo‘lishi menda sohaga qiziqish uyg‘otgan.
Xorij universitetlarida tanlov fanlar mavjud bo‘lib, o‘quvchi qiziqishlaridan kelib chiqib, ma’lum fanlardan bilim olish imkoniga ega.
Odatda universitet talabalari o‘qish davrida malakasini oshirish uchun turli kompaniyalarga vaqtinchalik ishga joylashadi.
Men ham o‘qishning birinchi yilidan, eng avvalo, malaka oshirish, so‘ng o‘z portfoliomni boyitish hamda qaysi sohada talantli ekanimni aniqlash maqsadida harxil kompaniya va ilmiy ishlarda faoliyat ko‘rsataman.Har biridan yetarlicha ko‘nikmalar olaman. O‘ylaymanki, o‘qishni tamomlagach, ega bo‘lgan tajribalarim asosiy ishimda menga qo‘l keladi.
Menga doimiy o‘rganishni talab qilib, jadallik bilan o‘sib boradigan, ishlash murakkab bo‘lgan faoliyat turlari yoqadi
Massachusets texnologiyalar institutining media laboratoriyasida ilmiy assistentman. MIT zamonaviy texnologiya va startaplarga boy universitet bo‘lgani uchun, kichik startaplar bilan ishlaydigan xodimlarni ishga olishga doim tayyor.Mening media laboratoriyasidagi vazifam — prodakt menejerlar bilan birga startap va IT-mahsulotlarni bugungi kun talabiga javob bera olishini tekshirib, mijozlarga yetkazishda ko‘maklashishdan iborat.
Faoliyatimning qiyin, shu bilan birga, yutuqli tarafi — Amerikada ishchi xodimlarga katta talablar qo‘yiladi. O‘z ustingizda doimiy ishlashingiz, yangiliklarni ko‘p va tez o‘rganishingiz shart.
Bu oson emas, albatta. Biroq menga aynan shunday, jadallik bilan o‘sib boradigan sohada ishlash yoqadi. Kelasi yozda esa Harvard universitetida ilmiy ish yordamchisi bo‘lib ishlash rejamda bor.
Amerikada ishga kirish yoki vaqtinchalik amaliyot o‘tash joylarida ishlash uchun eng kamida 3 ta intervyu bosqichlaridan o‘tish talab etiladi.
Hozirda kompaniyalarga rezyume bilan onlayn murojaat qilish ham mumkin. Ish beruvchiga ma’qul bo‘lsa, intervyuga chaqiradi. Unda sohangizga qarab turli savollar beriladi. Men ish joylarimning barchasiga uch bosqichli intervyulardan o‘tib, kirganman.
O‘qish, ish va kundalik hayotda birdek faol bo‘lish biroz qiyin va stresslarga boy
Albatta, ish va hayot balansini ushlash juda qiyin, ba’zan stresslarga boy masala. Har bir vaziyatda mening eng katta yordamchim — muddatlarga mo‘ljallangan rejimimni to‘g‘ri belgilash hamda ibodatdir.
Ko‘p yillik tadqiqotlar kreativ yondashuv ayollarda kuchliroq bo‘lishini isbotlaydi
Prodakt menejmentdagi asosiy vazifa — har xil sohalarga tayangan holda muammolarga tanqidiy va ijodiy yondashuv bilan yechim topishdir. Bu sohada ayollarning o‘rni juda katta, deb hisoblayman.Yillab qilingan tadqiqotlar shuni isbotlaganki, ayollarda ijodiy yondashuv nisbatan kuchliroq bo‘ladi. Shu sababli ham so‘nggi vaqtlarda AQSH kompaniyalari bu yo‘nalishda ko‘proq ayollarni ishga olishga harakat qiladi.
Amerika hayoti menga o‘zining mustaqilligi va har kimning millati, dini, irqi va boshqa sifatlariga qaramasdan, teng imkoniyatlar berishi bilan juda yoqqan.Avvaliga bu jamiyatga moslashish qiyin bo‘lgan, chunki o‘shanda biz barcha do‘st-u qadrdonlarni tashlab, tili, madaniyati begona bo‘lgan joyga kelgandik.
Agar har tomonlama o‘sishimga va mamlakat rivojiga sabab bo‘luvchi taklif tushsa, Toshkentdan turib ishlashga ham rozi bo‘laman
So‘nggi vaqtlarda O‘zbekistonda ham startaplar dunyosi va texnologiyalar rivojlanib bormoqda. Demak, tez orada mamlakatda prodakt menejerlarga talab ortadi.Agar har tomonlama o‘sishimga va mamlakat rivojiga sabab bo‘luvchi taklif tushsa, Toshkentdan turib ishlashga ham rozi bo‘laman.
Kuzatuvlarimga ko‘ra, innovatsion rivojlanishda ishlaydigan mutaxassislar bizda yetarlicha qadrlanmaydi. Ko‘plab startaplar o‘z kompaniyalariga investitsiyalarni tashqaridan izlashga harakat qiladi.O‘ylashimcha, davlat budjetida Innovatsion texnologiyalarga investitsiya kiritadigan qism bo‘lishi kerak. Balki shu yo‘l bilan yangi ixtirochilar kelib chiqishini ta’minlash mumkindir.
Ixtirolar va faoliyat doirasidagi ijobiy musobaqalar, eng avvalo, kadrlarning mutaxassis sifatida o‘sishiga, keyin soha rivojiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.Asosiy maqsadlarimdan biri — yetarlicha malakaga ega bo‘lib, Google yoki Facebook kompaniyalarida prodakt menejer bo‘lib ishlash. Bu maqsadni 5 yil ichida bajarishim kerak bo‘lgan rejalar qatoriga kiritganman.
Statistik ma’lumotlar shuni isbotlaydiki, ayollar liderlik qilgan kompaniyalar boshqalariga qaraganda tezroq rivoj topadi. Insonlar qanday jins vakili ekanidan qat’iy nazar, bir xil imkoniyatga ega bo‘lishi, mehnatiga yarasha taqdirlanishi kerak. Shunday yo‘l tutgan millatgina yetuklikka intilishga haqli.
Izoh (0)