• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12768.26
    • RUB162.63
    • EUR14400.04
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +28°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Iqtisodiyot

    Ukraina iqtisodiyoti uzoq davom etadigan urushga dosh berishi qiyin — The Economist

    Iqtisodiyotni bosqin paytida boshqarishga urinayotgan odam sifatida Sergey Marchenko g‘alati darajada optimistdir, deb yozadi The Economist.

    Foto: Getty Images

    Foto: Getty Images

    Rossiyaliklar uning mamlakatining asosiy portlarini bosib olgan yoki blokada qilgan va aksariyat korxonalarni yopishga majbur qilgan bo‘lishi mumkin, ammo Ukraina moliya vaziri bunga xotirjamlik bilan yondashmoqda.

    Vaziyat juda murakkab, men buni yumshatmoqchi emasman. Ammo biz buni hal qila olamiz, — deydi u vazirligi yaqinidagi hashamatli kafeda latte ichib.

    Havo hujumi sirenasi suhbatni to‘xtatganda, u shunchaki e’tibor bermagan.

    Vahima qo‘zg‘atmaslikning sabablari juda ko‘p. Ukraina urushga yaxshi holatda kirdi, iqtisodi yillik choraklik sur’atlarda deyarli 7 foizga o‘sdi.

    Aholi COVID-19 tomonidan qattiq zarar ko‘rmagan, don, temir va po‘lat eksporti uchun yaxshi xalqaro narxlar, yaxshi nazorat qilinadigan bank sanoati va o‘tgan yili yalpi ichki mahsulotning 3 foizdan kam bo‘lmagan hukumat kamomadi mavjud.

    Urush arafasida uning qarzi yalpi ichki mahsulotning sal kam 50 foizini tashkil etdi, bu ko‘pchilik moliya vazirlari orzu qilishi mumkin bo‘lgan holat. Raqamlashtirilgan soliq va imtiyozlar tizimi urushga qaramay, iqtisodiyotning hali ham ishlayotgan qismlaridan daromadlar muammosiz tushayotganini anglatadi.

     

    Ukrainaning interneti va 3G uyali aloqasi deyarli hamma joyda urushdan zararlanmaganligi sababli, hatto hozir Rossiya bosib olgan hududlarda ham pensiyalar va davlat maoshlari to‘lanadi.

    Aksariyat korxonalar hozircha o‘z xodimlariga doimiy yoki umuman ishlay olmasalar ham maosh to‘lashmoqda. Ish haqi solig‘i bor-yo‘g‘i 1 foizga kamaygan.

    Lekin bu oson emas. Jahon banki Ukraina yalpi ichki mahsuloti 2022-yilda 45 foizgacha qisqarishini bashorat qilgan.

    Hukumat soliqlarining muhim qismi bo‘lgan bojxona daromadlari importning kamayishi va ko‘plab bojlarning to‘xtatilishi tufayli urushdan oldingi darajasining chorak qismiga tushib ketdi.

    G‘arb tarafdorlari qurol va o‘q-dorilarni tekinga yetkazib berayotgan bo‘lsa ham, harbiy maoshlarni to‘lash uchun ham katta mablag‘ talab qilinadi. Kichik va o‘rta biznes endi ixtiyoriy ravishda soliq to‘layapti, biroq Marchenko ularning vatanparvarlik munosabatidan hayratda qolganini aytadi.

    Uning so‘zlariga ko‘ra, bularning barchasi har oyda taxminan 5 mlrd dollarlik moliyaviy bo‘shliqqa olib keladi. Bu urush davom etayotgan har oy uchun Ukraina yalpi ichki mahsulotining qariyb 5 foizini tashkil qiladi.

    Bu bo‘shliqni qanday to‘ldirish kerak?

    Markaziy bank ko‘proq pul chop etishi orqali qisman to‘ldirish mumkin. Shuningdek, hukumat hozirda inflyatsiya darajasidan past bo‘lgan 11 foiz atrofida ulush to‘layotgan urush obligatsiyalarini chiqarish orqali.

    Lekin asosiy manba xorijiy valyuta bo‘lishi kerak bo‘ladi. Moliya vaziriga ko‘ra, u kunining ko‘p qismini xorij hukumatlaridan yordam so‘rab lobbi qilish bilan o‘tkazmoqda. Amerika uning eng katta umidlari bo‘lgan joy.

    Avvalroq Bayden AQSH kongressidan Ukrainani qo‘llab-quvvatlash uchun 33 mlrd dollar ajratishni so‘ragani haqida xabar berilgan edi.

    Shu bilan birga, 20 milliard dollar Ukraina va boshqa frontdagi mamlakatlarni ko‘proq qurol bilan ta’minlash uchun sarflanadi. Faqat taxminan 8,5 milliard dollar iqtisodiy yordamga, qolgan qismi gumanitar yordamga qaratilgan.

    Bu yaxshi yangilik, lekin Amerika paketi qanday ko‘rinishga ega bo‘ladi va u qachon keladi, biz bilmaymiz, - deydi vazir.

    Bu holat barqaror emas, agar urush yana uch-to‘rt oydan ko‘proq davom etsa, soliqlarni katta miqdorda oshirish va xarajatlarni keskin qisqartirish kabi og‘riqli choralar ko‘rish kerak bo‘ladi.

    Qora dengizda Rossiya harbiy-dengiz kuchlarining mavjudligi, shuningdek, Ukraina harbiy-dengiz kuchlarining minalarni mudofaa maqsadida joylashtirishi Ukrainaning asosiy porti Odessaning butunlay yopilganini anglatadi.

    Xuddi shu narsa uning yaqinida joylashgan ikkinchi va uchinchi portlariga ham tegishli. To‘rtinchi va beshinchi Berdyansk va Mariupol hozir Rossiya nazorati ostida. Ko‘p donni saqlash ham mumkin emas; mamlakat g‘alla siloslari asosan yaqinda yig‘ib olingan qishki hosilga to‘la bo‘lib, ular odatda xorijga jo‘natiladi.

     

    Agar don dengiz orqali chiqa olmasa, u Polsha, Ruminiya va Vengriya orqali Qora dengiz yoki Dunay daryosidagi xavfsiz portlarga avtomobil va temiryo‘l orqali borishi kerak bo‘ladi. Ammo muammolar ko‘p — yo‘llar bunchalik og‘ir tirbandlikka bardosh bera olmaydi, muqobil portlar cheklangan zaxira quvvatiga ega.

    Eng yomoni, Ukrainaning Yevropa Ittifoqi bilan chegaralarida bojxona tartiblari sekin. Bojxona va fitosanitariya tekshiruvlari allaqachon 10 km masofani orqaga qaytarishga sabab bo‘lmoqda.

    Yevropa qoidalariga ko‘ra, Ukraina Ittifoq a’zosi emasligi sababli, faqat cheklangan miqdordagi Ukraina yuk mashinalari Yevropaga kirishi mumkin.

    Byurokratiya ishlarni kuchaytirmoqda va agar u bloklanmasa, Ukraina, Yevropa va haqiqatan ham butun dunyo sentabr oyida yig‘im-terim davridan keyin jiddiy oziq-ovqat tanqisligiga duch keladi.

    Bizga Yevropadagi har bir davlat o‘z hududiga yuk mashinalarimiz erkin kirishi urush ruxsat berishi kerak. Ular o‘zlariga tegmoqchi bo‘lgan bug‘doy miqdorini tushunmayotganga o‘xshaydi, — deydi vazir.

    Avvalroq AQSH Ukrainaga 40 mlrd dollar taqdim etyotgani haqida xabar berilgan edi.

    11.05.2022, 21:32   Izoh (0)   16330
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Oltin va neftning jahon narxlari O‘zbekistonga qanday ta’sir qiladi?

    11.05.2022, 21:08

    Urushning ta’siri: O‘zbekiston tadbirkorlari xomashyo logistikasi bilan bog‘liq muammolar tufayli to‘liq ishlay olmayapti

    11.05.2022, 20:07

    Ukrainadagi urush O‘zbekiston iqtisodiyotiga qanday ta’sir qilyapti? Mutaxassis izohi

    11.05.2022, 13:31

    AQSH Ukrainaga 40 mlrd dollar taqdim etyapti

    11.05.2022, 13:22

    Yevropa Rossiya gaziga qaramlikni kamaytirish uchun tezroq quyosh energiyasini rivojlantirishga qaror qildi

    10.05.2022, 21:32

    “Ukrainadagi urush global iqtisodiyotga noaniqlik olib keldi” — AQSH g‘aznachilik kotibi Janet Yellen

    10.05.2022, 15:27
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Ipoteka Bank OTP Group o‘zini o‘zi band qilganlarga yangi ipoteka dasturini ishga tushirdi: hujjatlarsiz, asabbuzarliksiz, samarali natijalar bilan


    So‘zlar ahamiyatga ega: TBC Bank 8-mart tabriklarini pullarga aylantirib, ayollar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatladi


    ANORBANK va BS/2 O‘zbekistonda banklarda o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatish tarmog‘ini kengaytirmoqda


    “Biznesni rivojlantirish banki” biznes uchun qulay innovatsion bank bo‘lishga intilmoqda


    LUKOIL: yosh iste’dodlar ovozi katta sahnada yangradi


    Octobank bankomatlarni BS/2 bilan birga “aqlliroq” qiladi


    Xon Saroy tomonidan an’anaviy “Mening orzuyimdagi uy” rasmlar tanlovi boshlandi 


    Chery gazga o‘tmoqda: kafolat to'liq saqlanib qolinadi, o‘rnatish esa 31 maygacha bepul! 


    Sistit — bu uyat emas!


    2025-yilning 5 oyi davomida Mobiuz minglab tayanch stansiyalarini ishga tushirdi va texnik infratuzilmani zamonaviylashtirdi


    UZTELECOM 10 Gbit/s tezlikdagi uy internetini foydalanuvchilarga taqdim etdi


    Abadiy ishonchlilik va xavfsizlik: GWM sohaning yangi standartlarini joriy etmoqda


    MKBANK xalqaro moliya bozorida: Qozog‘iston banklaridan 15 million dollar jalb qilindi


    “O‘zbekinvest” IUA aʼzosiga aylandi va Londonning global sug‘urta bozorida o‘z mavqeini mustahkamladi


    Centrum Air yangi Airbus A320neo — aviaparkidagi to‘qqizinchi samolyotni qabul qilib oldi 

     

    Tavsiya etamiz

    Gitlerdan so‘ng eng mashhur natsist – dorga osilgan Ribbentropning ayanchli taqdiri

    31 may, 19:25

    “Ikki xonali uy uchun 715 mln so‘mdan”. “Daryo”dagi maqoladan so‘ng poytaxt hokimligi uysiz qolgan aholiga xonadon sotib olish uchun mablag‘ ajratdi

    28 may, 21:15

    Budapesht fasadlari: sanʼat ko‘chada yashaydi (foto)

    27 may, 10:00

    Gestapo va KGB xizmatida bo‘lgan buxorolik “Shtirlits”

    26 may, 19:00
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Ukraina Rossiya harbiy aerodromlariga hujumga 1,5 yil tayyorgarlik ko‘rgan — OAV (foto)

    Dunyo | 1 iyun, 20:05

    Zinedin Zidan 100 mln yevrolik taklifni rad etdi

    Sport | 1 iyun, 19:40

    Pentagon rahbari Xitoyning Tayvanga hujumiga tayyorlanishga chaqirdi

    Dunyo | 1 iyun, 19:20

    Pokiston va Afg‘oniston chegarasida ISHID yetakchisidan biri ushlandi

    Dunyo | 1 iyun, 18:25

    Rossiyaning yadroviy qurol tashiydigan samolyotlari saqlanayotgan aerodromlar yalpi hujumga uchradi

    Dunyo | 1 iyun, 17:41

    Fransiyada “PSJ” g‘alabasidan keyingi tartibsizliklarda ikki kishi halok bo‘ldi (video)

    Dunyo | 1 iyun, 17:30

    “Manchester Siti” “PSJ” futbolchisi uchun da’vogarlik qilmoqda

    Sport | 1 iyun, 17:10
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.