Qattiq sovqotganda, og‘ir jismoniy mehnat yoki intensiv mashg‘ulotlardan so‘ng ba’zida nafas olganda noqulaylik paydo bo‘ladi. Ko‘krak og‘rig‘ining asosiy sababi qon aylanish tizimining kasalliklari, yurak xuruji, ishemiya bo‘lishi mumkin.

Mushak-skelet tizimining patologiyalari — ko‘krak qafasidagi artroz, osteoxondroz og‘riq sindromi ko‘rinishini qo‘zg‘atishi mumkin. Ko‘krak va o‘pkada og‘riqning asosiy sabablari:

• qovurg‘alarning sinishiga sabab bo‘lgan zarba yoki ko‘karish;
• o‘pka emboliyasi — qon ivishi arteriyani bloklaydi, o‘pkaning qon bilan ta’minlanishi yomonlashadi;
• pnevmoniya, plevrit — shilliq qavatning viruslar tomonidan shikastlanishi, bu yallig‘lanish jarayonining rivojlanishiga olib keladi;
• pnevmotoraks — kuchli zarba, pichoq jarohati, nafas olish tizimining infeksiyasidan keyin paydo bo‘lishi mumkin bo‘lgan o‘pkaning qulashi;
• interkostal nevralgiya.

Ayollarda ko‘krak qafasidagi og‘riq gormonal kasalliklar, mastopatiya tufayli yuzaga kelishi mumkin. Og‘riq ko‘krak qafasida bo‘lsa, terapevtga ko‘rinish kerak, dastlabki tekshiruv va shikoyatlar asosida u pulmonolog, kardiolog, nevrolog, jarrohga yo‘llanma beradi.

Chuqur nafas olayotganda ko‘krak qafasidagi og‘riq quyidagi alomatlar bilan birga bo‘lishi mumkin:

• O‘pka emboliyasida nafas olish paytida og‘riq nafas qisilishi bilan birga keladi, yo‘talda qon aralashmalari paydo bo‘ladi, teri ko‘karadi va terlash kuchayadi. Kasallik juda xavfli, o‘limga olib kelishi mumkin.
• Pnevmoniyada xirillab nafas olish, yuqori isitma, nam yo‘tal bilan birga keladi.
• Plevrit bilan kasallanganda nafas olish paytida og‘riq kuchli bo‘lib, odam ko‘pincha kislorod yetishmasligini boshdan kechiradi. Kasallik isitma, titroq, yo‘tal fonida yuzaga keladi.
• Pnevmotoraksda nafas olish qiyinlashadi, holsizlik paydo bo‘ladi, odam bo‘g‘ilishni boshlaydi. O‘z vaqtida tibbiy yordam bo‘lmasa, kislorod yetishmasligidan o‘lim yuz berishi mumkin.
• Ishemiya, yurak xuruji — kuchli og‘riq qo‘l, jag‘ga berishi mumkin. Og‘riq sindromi stress, jismoniy zo‘riqish, ovqatdan keyin paydo bo‘ladi. Ba’zida nafas qisilishi, qusish, kuchli holsizlik paydo bo‘ladi.
• Interkostal nevralgiya bilan og‘riq odatda harakat yoki tana holatining o‘zgarishi bilan kuchayadi.

Agar ko‘krak qafasidagi og‘riq ovqat hazm qilish tizimi kasalliklaridan kelib chiqsa, u ovqatdan keyin kechasi kuchayadi.

Nafas olayotgandagi og‘riq xavfli alomatdir, hamma narsa tez orada o‘tib ketishiga umid qilib, tabletkalarni o‘ylamasdan yutmaslik kerak. O‘z vaqtida tibbiy yordam jiddiy patologiyalar va asoratlar rivojlanishining oldini olishga yordam beradi.

Odatda o‘tkir bronxit shamollashga o‘xshash alomatlar bilan boshlanadi: charchoq, tomoq og‘rig‘i, keyin yo‘tal, isitma, bosh og‘rig‘i. Ba’zi alomatlar 2-3 kundan keyin yo‘qoladi va yo‘tal bir necha hafta davom etishi mumkin. Yo‘talni yo‘qotishga harakat qilmang, chunki bu tananing himoya reaksiyasidir. Nafas olish tizimida doimiy ishlaydigan tozalash mexanizmi ishlamay qolganda yo‘tal yuzaga keladi.