Pashinyan va Aliyev tashqi ishlar vazirlariga tinchlik muzokaralariga tayyorgarlik ko‘rishni buyurdi

Bryusselda Armaniston bosh vaziri Nikol Pashinyan, Ozarbayjon prezidenti Ilhom Aliyev hamda Yevropa kengashi rahbari Sharl Mishel ishtirokida o‘tgan Tog‘li Qorabog‘, Boku va Yerevan o‘rtasidagi nizoni hal etish yuzasidan uchrashuvda tomonlar ikki davlat tashqi ishlar vazirlariga tinchlik kelishuvi uchun muloqotga tayyorlanish topshirildi. Bu haqda Armaniston hukumatining Telegram-kanali xabar qilgan.

“Aprel oxirigacha Armaniston va Ozarbayjon chegaralarini diplomatiya yo‘li bilan belgilab olish ya’ni delimitatsiya qilish, chegara hududlarida xavfsizlik, barqarorlik kafolatlari yuzasidan ikki tomonlama komissiya tuziladi”, — deyilgan xabarda.

Mishel Aliyev va Pashinyan o‘rtasidagi uchrashuv samarador o‘tgani, uning yakunida aniq, sermahsul natijalar kuzatilganini yozgan. Kelgusida tinchlik kelishuvini imzolash bo‘yicha olib boriladigan asosiy ishlar muhokama qilib olindi, deya muloqotga sharh bergan Yevrokengash rahbari.

Armaniston va Ozarbayjon 2 ta hujjat yuzasidan muzokaralar olib bormoqda: birinchisi mart o‘rtalarida Boku bildirgan takliflar, ikkinchisi esa Armanistonning ularga javobi. Ozarbayjon taklif qilgan loyiha beshta asosiy banddan iborat:

• Ikki davlat o‘rtasida suverenitet, hududiy yaxlitlik, xalqaro chegaralar daxlsizligi va siyosiy mustaqillikning tan olinishi.
• Hududlar bo‘yicha davlatlar o‘rtasida bir-biriga nisbatan e’tirozlarning yo‘qligini tasdiqlash, kelgusida bu kabi shikoyatlar bo‘lmasligi uchun yuridik majburiyat yuklash.
• Davlatlararo munosabatlarda xavfsizlikka tahdid, siyosiy mustaqillik, hududiy yaxlitlikka nisbatan kuch ishlatishdan tiyilish, shuningdek BMT Nizomidagi boshqa majburiyatlarga rioya qilinishini ta’minlash.
• Davlat chegaralarini o‘rnatilgan diplomatik munosabatlar doirasida delimitatsiya va demarkatsiya qilish.
• Transport kommunikatsiyalarini ochish, boshqa sohalarda o‘zaro manfaatli hamkorlikni o‘rnatish.

Pashinyan mart oxirida Yerevanning Boku takliflarini rad etmayotgani, biroq ayrim jihatlarga e’tibor qaratish lozimligini bildirgan. Armaniston hukumat rahbarining so‘zlariga ko‘ra Ozarbayjon tashabbuslari kun tartibidagi barcha masalalarni qamrab olmagan, Tog‘li Qorabog‘ va u yerda yashovchi armanlarning huquqlari ham Boku-Yerevan munosabatlarini har tomonlama tartibga solishda belgilab olinishi kerak. Pashinyan Boku bu boradagi pozitsiyasida Tog‘li Qorabog‘ masalasi hal etilgan deb hisoblashini qo‘shimcha qilgan.

Yerevan va Boku o‘rtasida 2020-yil sentabr oyida Tog‘li Qorabog‘da harbiy nizo kuzatilgan, tomonlar Rossiya o‘rtada vositachilik qilganidan keyin o‘sha yili noyabr oyida jangovar harakatlarni to‘xtatish haqida uch tomonlama kelishuv imzolagan, tinchlik sulhini tuzish, iqtisodiyot va infratuzilmalarni tiklash yuzasidan qo‘shma loyihalarni ishlab chiqishni kelishib olgandi. Keyinchalik 2021-yil yanvarida Armaniston va Ozarbayjon Tog‘li Qorabog‘da iqtisodiyot, transport infratuzilmasi masalalarini hal etish to‘g‘risida ikkinchi bitimni imzolagan.

Moskva, Boku va Yerevan o‘tgan yili noyabrda Ozarbayjon hamda Armaniston chegaralarini demarkatsiya, delimitatsiya qilish, ikki davlat chegaralarida xavfsizlik darajasini oshirish mexanizmlarini yaratishni muhokama qilgan.