Makron va Bayden dunyoda oziq-ovqat mahsulotlari inqirozi kuzatilishidan ogohlantirdi

Ukrainadagi hodisalar tufayli butun dunyoda oziq-ovqat mahsulotlari yetishmovchiligi tufayli inqiroz yuzaga kelishi mumkin. Bu haqda G7 davlatlari sammititda Fransiya prezidenti Emmanuel Makron ma’lum qilgan, uning hamkasbi AQSH davlat rahbari Jo Bayden ham mazkur masaladan xavotirda ekanligini bildirgan.

“Vaziyat oziq-ovqat inqirozini yuzaga keltirishi, bir qator mamlakatlarda og‘ir ijtimoiy hodisalar va ulkan siyosiy oqibatlarga sabab bo‘lishi mumkin”, — deya Makron so‘zlaridan iqtibos keltirgan BFMTV.

Uning so‘zlariga ko‘ra Rossiyaning Ukrainada olib borayotgan maxsus harbiy ooperatsiyalarning to‘g‘ridan to‘g‘ri ta’siri tufayli ekin ekish ishlari xavf ostida qolib ketgan.

Fransiya prezidenti harbiy harakatlar sabab Rossiya va Ukrainadan don mahsulotlarini oladigan ayrim mamlakatlarda qiyinchiliklar davri boshlanganini qayd etgan hamda Misrni shunday davlatlardan biri sifatida misol qilib keltirgan. Makronning fikricha qisqa vaqt davomida kuzatilgan bunday muammolar vaziyat 12 – 18 oydan keyin yanada jiddiylashishi mumkinligidan dalolat bermoqda.

Voqealar rivojining bunday kechishini oldini olish uchun Makron zudlik bilan “o‘t ochish tartibi”ni bekor qilish, “oziq-ovqat mahsulotlari eksportiga nisbatan cheklovlarni” olib tashlash va “ekinlar ekish uchun” imkoniyatlar yaratish zarurligini taklif qilgan.

“Oziq-ovqat yetishmovchiligi rostdan ham kuzatiladi”, — degan AQSH prezidenti Bayden sammitdan keyin o‘tkazilgan matbuot anjumanida.

U ham G7 “Katta yettilik” mamlakatlarining rahbarlari bunday inqirozni oldini olish maqsadida bug‘doy yetishtirish hajmini oshirish masalalarini muhokama qilishganini ta’kidlagan. Bayden Yevropa va boshqa xorij mamlakatlarida tashqariga oziq-ovqat mahsulotlari yetkazib berishga nisbatan cheklovlar qo‘llash masalalari haqida suhbatlashilganini ham aytib o‘tgan.

BMT oziq-ovqat va qishloq xo‘jaligi tashkilotining bosh iqtisodchisi Maksimo Torero mart o‘rtalarida Ukrainadagi urush tufayli agrosanoat oziq-ovqat mahsulotlarini yetkazib berilishidagi muammolar dunyoda inqirozni yuzaga keltirishi haqida gapirgandi.

“Oziq-ovqat mahsulotlarining narxi borasida muammolar kuzatildi. Mamlakatlar hozir qilayotgan ish vaziyatni yanada chigallashtirdi va urush oziq-ovqat mahsulotlari inqirozini juda oson yuzaga keltirishi mumkin”, — degan BMT eksperti.

Bug‘doy narxi Ukrainadagi vaziyat fonida mahsulot tanqis bo‘lib qolishi borasidagi xavotirlar tufayli ko‘tarilgan. 4-mart hoaltiga bug‘doy narxi bir hafta ichida bushel uchun 11,31 dollarga yetgan ya’ni 43,4 foizga oshgan. Bu mahsulot sotuvida oxirgi 14 yil ichida kuzatilgan maksimum qiymat.

15-mart kuni Rossiya hukumati Yevrosiyo iqtisodiy ittifoqiga a’zo davlatlar Armaniston, Belarus, Qozog‘iston, Qirg‘iziston hududlariga 30-iyunga qadar g‘alla eksportiga cheklovlar belgilagan. Rossiya vazirlar mahkamasi mazkur qaror tashqi cheklovlar sharoitida ichki oziq-ovqat bozorini himoya qilish maqsadida qabul qilinganini tushuntirgan.