Avvalroq O‘zbekistonda 1-apreldan boshlab 3 yillik IT-Visa joriy etilayotgani haqida xabar berilgandi. Bu chet ellik IT-mutaxassislarni, birinchi navbatda, Rossiya, Belarus va Ukrainadan jalb etish bo‘yicha IT Park tashabbusining bir qismidir.
Chet ellik mutaxassislar O‘zbekistonga nega kerak?
O‘zbekistonda IT-mutaxassislar yetishmayapti, deydi IT-Park vakillari. Bu jahon miqyosidagi muammo:
- 2021-yil Rossiyada IT-mutaxassislar yetishmovchiligi 1 millionni tashkil qilgan;
- 2020-yilda Yevropa kompaniyalarining deyarli 70 foizi IT sohada kadrlar yetishmovchiligi muammosiga duch kelgan;
- 2019-yilda AQShda qariyb 900 ming IT-mutaxassis vakansiyasi e’lon qilingan bo‘lsa, unga bor yo‘g‘i 150 ming nafar potensial nomzod bo‘lgan.
Chet ellik mutaxassislarni nima uchun O‘zbekiston qiziqtirmoqda?
Ukraina bilan bo‘layotgan urush, shavqatsiz sanksiyalar, rublning qadrsizlanishi va boshqa sabablar ko‘plab rossiyaliklarni mamlakatni tark etishga majbur qilmoqda. Yevropaga ko‘chib o‘tish imkonsiz bo‘lgani tufayli, ular sobiq SSSR mamlakatlariga bosh olib ketishga qaror qilmoqda.
Xorijliklar uchun O‘zbekiston bir necha sabablarga ko‘ra manfaatli bo‘lishi mumkin – barqaror siyosiy vaziyat, jadal sur’atlardagi rivojlanish, yangi kompaniyalarning ochilishi va keng imkoniyatlar.
IT mutaxassislarga bo‘lgan talab nima uchun shunchalik yuqori?
Nafaqat biznes, balki davlat faoliyati ham mazkur texnologiyalarga qattiq bog‘langan. Bugun deyarli har bir kompaniya dasturiy ta’minot orqali ishlagani sabab, ularning barchasi texnologik komapaniyalar sirasiga kiritiladi.
Dasturchilar har bir sohada qo‘llaniladigan ma’lumotlar tahlilidan tortib, to har qanday bozorni takomillashtirishi mumkin bo‘lgan sun’iy intellektgacha bo‘lgan har ishda kerak.
Mutaxassislarning yetishmasligi biznes, iqtisodiyot, davlat va turmush tarzini to‘xtatib qo‘yadi. Yangi texnologiyalar tez-tez paydo bo‘ladi, ammo ularni o‘zlashtirishga mutaxassislar yetishmovchiligi xalaqit qilmoqda.
Mutaxassislar nima uchun kam?
Odatda taklif talabdan ko‘ra tezroq o‘sadi deb hisoblanadi. Bu qaysidir ma’noda to‘g‘ri, biroq asl muammo chuqurroq.
Birinchidan, blokcheyn, kiberxavfsizlik va sun’iy intellekt kabi yangi texnologiyalar uchun tajribali mutaxassislarning o‘zi yo‘q. Biroq bu kabi texnologiyalar ahamiyati kuchli bo‘lgani sabab, kompaniyalar yosh xodimlarni kamdan kam ishga oladi. Tajribali xodimlarning yetishmasligi bu sohaning boshi berk ko‘chaga kirishiga sabab bo‘lmoqda.
Ikkinchidan, butun dunyo oliygohlarida axborot texnologiyalari bo‘yicha yetarlicha bilim berilmaydi, ularning yangi tendensiyalarga ko‘nikish qiyin va eng asosiysi, talabalarga IT sohani o‘zlashtirishda kerakli imkoniyatlar yaratib berilmaydi.
O‘zbekiston hozirda yangi yo‘llarni izlashga urinmoqda. Yangi OTMlarni ochishdan tashqari, har bir viloyatda bittadan IT-markaz tashkillashtirilgan bo‘lib, u yerda istagan odam bu sohani o‘qib o‘rganishi mumkin.
Ta’lim jarayonlari tugaganidan so‘ng, ular IT Park vakillari bilan (550 dan oritq IT-kompaniyalar) malaka oshirishlari yoki ishga joylashishlari mumkin bo‘ladi. Ammo bu hali hammasi emas.
“TashRush”
Fevral oyining oxirida IT Park “TashrRush” dasturini ishga tushirdi. U ko‘plab bepul xizmatlarni o‘z ichiga oladi:
- turar joy topish;
- bolalar uchun bolalar bog‘chasi yoki maktab topish;
- kadrlarni to‘plash;
- kompaniyani tez va oson ro‘yxatdan o‘tkazish ;
- ofis binolarini imtiyozli ravishda ajratish;
- soliq imtiyozlari va prefernsiyalar.
Ushbu dasturdan 3 mingdan ortiq chet ellik IT-mutaxassislar foydalanib bo‘lgan.
“Bizning bozorga kirib kelayotgan chet ellik mutaxassislar – xalqaro kompaniyalarda xalqaro bozor uchun ishlaydigan ekspertlar. Ular mahalliy kadrlar malakasini oshirishi va ularni ham xalqaro bozor uchun ishlashga o‘rgatishlari mumkin”, — deydi IT Park vakillari.
O‘zbekistonda xalqaro kompaniyalar filiallari ochilishi, shuningdek, chet ellik mutaxassislar oqimi 5 mingdan ziyod yosh kadrlarni ish bilan ta’minlashi va IT-xizmatlar eksportini 100 mln dollargacha oshirishi kutilmoqda.
Avvalroq rossiyaliklarning O‘zbekistonga ko‘chib o‘tishga bo‘lgan qiziqishi keskin oshgani haqida xabar berilgan edi.
Izoh (0)