O‘zbekistonda ilk sinov svop operatsiyasi Moliya vazirligi va Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki o‘rtasida amalga oshirildi, deb xabar beradi vazirlik matbuot xizmati.

Ma’lum qilinishicha, Moliya vazirligi tomonidan moliyaviy risklarni boshqarishda ishlatiladigan derivativ moliyaviy instrumentlaridan biri bo‘lgan svop bitimlarini tuzish amaliyoti joriy qilingan. Svop bitimlari moliyaviy risklarni boshqarish uchun ishlatiladigan moliyaviy instrument hisoblanadi. Valyutaviy svop bitimi svop turlaridan biri bo‘lib, turli valyutadagi qarzlarni valyuta riskidan himoya qilish uchun foydalaniladi.

Dastlabki bosqichda Moliya vazirligi tomonidan derivativlar bozorida ko‘p yillik tajribaga ega bo‘lgan Niderlandiyaning TCX fondi va YTTB texnik ko‘magida xalqaro moliya institutlari va banklar bilan svop operatsiyalarini amalga oshirish yuzasidan tajriba almashinilgan. Shuningdek, 2021-yil 29—30-sentabr kunlari Toshkent shahrida o‘tkazilgan Xalqaro iqtisodiy forum doirasida bir qator xorijiy moliya tashkilotlari, jumladan, AQShning JP Morgan Chase banki, ICBC Standard Bank, va TCX fondi bilan o‘zaro kelishuvlarga ham erishilgan.

Moliya vazirligi tomonidan mazkur bitim Xalqaro svop va derivativlar assotsiatsiyasi (ISDA) bosh kelishuvi bo‘yicha xalqaro yuridik kompaniya Dentons’dan ijobiy huquqiy xulosasi olingan.

Svop bitimi bo‘yicha eng yaxshi narx taklif qilgan YTTB bilan ISDA bosh kelishuvi imzolangan va Osiyo taraqqiyot bankidan xorijiy valyutada jalb qilingan qarz mablag‘larining 20 million dollar qismi bo‘yicha svop operatsiyasi amalga oshirilgan. “Qisqa qilib aytganda, ushbu ilk sinov svop operatsiyasi orqali 20 million AQSh dollaridagi davlat qarzi milliy valyutadagi qarzga o‘girildi”, — deyiladi xabarda.

Svop operatsiyaning strategik jihati:

• ilk sinov svop operatsiyasi O‘zbekiston moliya bozorida, xususan, davlat va xususiy sektor tomonidan jalb qilinayotgan tashqi qarz mablag‘larining xorijiy valyuta risklarini samarali boshqarishda xalqaro kontragentlar bilan derivativlardan foydalanishga yo‘l ochib beradi;
• xorijdan milliy valyutada investitsiya jalb qilish imkoniyati murakkabligi va cheklanganligini hisobga olganda, chet el valyutasidagi investitsiyalarni derivativ instrumentlar orqali so‘mga o‘girish muqobil vosita vazifasini bajaradi;
• derivativlar bozori rivojlanishi O‘zbekiston kapital bozorida moliyaviy risklarni samarali boshqarishga, xorijda esa so‘mdagi aktiv va majburiyatlarning to‘g‘ri baholanishiga hamda milliy valyuta bozorining shaklanishiga xizmat qiladi.

YTTBning O‘zbekistondagi rahbari Alkis Drakinosning ta’kidlashicha, ushbu bitim “O‘zbekistonda mahalliy valyuta bozorini rivojlantirishdagi muhim bosqichdir”.

“Bu valyuta risklarini boshqarishni ham, mamlakat real sektorini milliy valyutada kreditlashni ham osonlashtiradi. Bu, ayniqsa, Markaziy Osiyo va undan tashqarida beqarorlik hukm surayotgan bir paytda juda muhimdir”, — deydi u.