“Bir kun avval o‘zimni ko‘prikdan suvga tashlamoqchi bo‘lib turgandim, ertasi kuni esa uyli bo‘ldim”. Qoraqalpog‘istonda yangi barpo etilgan ijtimoiy shaharcha va u yerda yashaydigan oilalar taqdiri

Shavkat Mirziyoyev 23—24-fevral kunlari Qoraqalpog‘iston Respublikasida bo‘lib qaytdi. Biz jurnalistlar guruhi ushbu tashrifdan bir kun avval Qoraqalpog‘istonga yetib borib, kun davomida prezident o‘tgan yillarda borib ko‘rgan, bugungi kunda esa amalda bajarilgan loyihalarning ayrimlari bilan tanishdik. Ulardan biri Xo‘jayli tumani “Sarishungul” ovul fuqarolar yig‘ini hududidagi ijtimoiy shaharcha bo‘ldi.

Shavkat Mirziyoyev 2017-yilning 20—21-yanvar kunlari Qoraqalpog‘istonga tashrifi davomida “Muruvvat” ayollar internatida ham bo‘lib, muassasa faoliyati bilan tanishgan, bu yerdagi shart-sharoitlarni yanada yaxshilash bo‘yicha ko‘rsatma va tavsiyalar bergan edi. Davlat rahbari ko‘rsatmalari asosida “Muruvvat” uyi Nukus shahri hududiga ko‘chirilgan. Bu manzilda esa endilikda ijtimoiy shaharcha barpo etilgan.

Qiymati 7,6 milliard so‘m bo‘lgan mazkur loyiha binosi 3 ta blokdan iborat. Ushbu binoda yolg‘iz yashayotganlar, boquvchisini yo‘qotgan xotin-qizlar, kam ta’minlangan va uy-joyga muhtoj bo‘lgan 124 ta oila yashashi uchun barcha sharoit yaratilgan. Shuningdek, ijtimoiy shaharchada “Tibbiy-ijtimoiy xizmatlar ko‘rsatish markazi” xizmat xonalari tashkil etilgan bo‘lib, shu joyning o‘zida boquvchisini yo‘qotgan keksalarga sifatli ijtimoiy xizmat ko‘rsatiladi.

Ijtimoiy shaharchada hokim yordamchisi hamda profilaktika inspektori xonalari mavjud. Shuningdek, mazkur hududga jamoat tartibini saqlash va nazorat qilish maqsadida kuzatuv kameralari o‘rnatilgan.

Bundan tashqari, shaharchada 50 o‘rinli bolalar bog‘chasi, “Ishga marhamat” monomarkazi filiali tashkil etiladi. Shuningdek, bu joyda sport zal, sport maydonchasi, kutubxona, IT-markaz, Wi-Fi zonasi, kompyuter xonasi, do‘kon, maishiy xizmat ko‘rsatish shoxobchalari, sartaroshxona, poyabzal tikish ustaxonasi, to‘yxona, non va non mahsulotlarini ishlab chiqarish sexi va aholi uchun boshqa sharoitlar yaratiladi.

“Daryo” muxbiri bu yerda yashayotgan oila vakillari, shuningdek, mas’ullar bilan suhbatda bo‘ldi.

Xo‘jayli tumani hokimining xotin-qizlar masalalari bo‘yicha o‘rinbosari Zamira Xo‘jamurodovaning ta’kidlashicha, bugungi kunda faqat 1-qavatda oilalar istiqomat qilishmoqda, yaqin orada 2 va 3-qavatlarga ham oilalar olib kelinadi.

Oilalarning barchasi o‘zimizning tumanimizdan tanlangan. Asosan, nogiron, ijtimoiy himoyaga muhtoj xotin-qizlar, voyaga yetmagan nogiron farzandini tarbiyalayotgan oilalarga uylar berilgan. Masalan, bir oilamizning miya saratoniga chalingan o‘g‘li bor edi. Ular bor mablag‘larini o‘g‘lining davolanishi uchun sarflashgan. Biroq ularning o‘g‘li vafot etdi. Oilaning ahvoli esa yaxshilanmadi. Oila boshi nogiron, uning ayoli esa tuman tibbiyot birlashmasida ishlaydi.

Bizning maqsadimiz faqatgina oilalarga uy berish emas, balki ularni ish bilan ta’minlash. Bu yerdan sal nariroqda issiqxonalar bor, oilalar o‘sha yerda ishlashadi, kimdir issiqxonada ishlashni bilmasa, o‘zimiz o‘rgatamiz. Har bir oilaga alohida issiqxona berilgan. Shuningdek, yaqin atrofda tikuv sexi bor, oilalar vakillari o‘sha yerga ham ishga kirishlari mumkin. Bundan tashqari, pishiriq pishirish, sartaroshlik kurslarimiz bor, kimdir qiziqsa, shu kabi kasblarga ham o‘rgatamiz.

Ijtimoiy shaharchada bolalar uchun 25 kishilik bog‘cha ham tashkil etilgan. Shuningdek, bu yerda dorixona, oziq-ovqat do‘konlari ham bor.

Xo‘jayli tumani hokimining xotin-qizlar masalalari bo‘yicha o‘rinbosari Zamira Xo‘jamurodova

Biz tuman hokimining o‘rinbosari aytib o‘tgan oila vakillari bilan ham suhbatda bo‘ldik.

Ijtimoiy shaharchaga ko‘chib kelishimizdan avval 15 yil davomida ijarada yashadik. Bizning 2007-yilda tug‘ilgan Boburjon ismli o‘g‘limiz bor edi. U miya saratoni bilan kasallandi. O‘g‘limiz doim aytar edi, “aya, hamma narsamiz bor, lekin uyimiz yo‘q”, deb. Uni shifokorlarga ko‘rsatib yurgan vaqtlarimizda hayotdan ko‘z yumdi. Shundan so‘ng, uy-joy qilishga sharoitimiz bo‘lmadi, turmush o‘rtog‘im ham o‘pkasidan kasallanib qoldi. U kishi mehnatga layoqatsiz bo‘ldilar. Bir o‘zim juda qiynaldim. Qiyin sharoitda yashar edik.

Keyin esa bizga sharoitlari bor uy berishdi. Hozirgi kunda bir nafar farzandimiz ham bor.

O‘zimizni mablag‘ tarafdan tiklab olish uchun bir sotixlik issiqxona ham berildi. U yerga mahalliy qora kartoshka ekkanmiz. Nasib qilsa, uning hosilini ham olamiz. Bu yerda bir inson uchun hayot davomida nima kerak bo‘lsa, hamma narsa yaratilgan.

Dilnoza Raxmonqulova

Biz bilan suhbatlashgan yana bir oilaning taqdiri esa anchagina murakkab sinovlardan o‘tgan. 32 yoshli Sayyora Sadikova dastlab turmushidan ajralgan, 7 yilga ozodlikdan mahrum etilgan, bir yildan so‘ng afv etilgan, uzoq yillar mobaynida ijarada yashab yurgan, o‘zini ko‘prikdan tashlamoqchi bo‘lgan, ertasi kuni esa unga uy berilganini ma’lum qilishgan.

Men 2014-yili turmushdan ajrashganimdan keyin ota-onam bilan birga yashadim. Yashagan vaqtlarimizda ukamning turmush o‘rtog‘i — kelinimiz bilan kelishmaganman. Farzandimni uyga tashlab, ishga chiqib ketganimda janjal bo‘lgan. Shu sabab uydan ham chiqib ketganman.

O‘sha vaqtlarda bir xatoga yo‘l qo‘ydim, keyin esa 7 yilga ozodlikdan mahrum etildim. Oradan bir yil o‘tib, afv qilindim. U yerdan chiqib kelgach, uzoq vaqt davomida ishga joylasha olmadim.

Farzandimni ota-onamga tashlab ketgandim, men qamoqdan chiqib kelganimda u 3,5 yoshda edi. Keyin esa farzandim bilan 4 yil davomida ijarada yashadik. Shunday kunlar bo‘lganki, o‘zim ishlab, farzandimni bir o‘zini tashlab ketdim, ijarada yashaydigan uyimizning pulini to‘lolmaganimizdan chiqib ketib, ko‘chada yashadik. Ancha vaqt prezident portaliga, tuman hokimligiga uy-joy masalasida murojaat bilan chiqqanman. Bizning murojaatimiz qabul qilinib, uyli bo‘ldik.

Ijarada yashab yurgan vaqtlarimiz o‘g‘lim “biz qachon uy olamiz, boshqa sinfdoshlarimning uyi bor, bizniki yo‘q”, derdi. Bu yerga ko‘chib kelganimizda “aya, bu bizning uyimizmi?”, deganida uni qattiq quchoqlab yig‘lab yubordim.

4-fevral kuni o‘g‘limning tug‘ilgan kuni edi. 3-fevral kuni kechqurun esa hokimiyatdan telefon qilishdi va menga uy berishganini aytishdi. Bu uy o‘g‘limning tug‘ilgan kuniga sovg‘a bo‘ldi. O‘g‘limga ertaga ko‘chishimizni, bizga uy berishganini aytib yig‘lasam, u ham menga qo‘shilib yig‘ladi.

O‘g‘lim tug‘ilgan kuniga velosiped olib berishimni so‘ragandi. O‘zim ishlasam-da, velosipedni olib berolmadim. Keyin unga “velosiped emas, prezidentimiz senga uy-joy sovg‘a qildilar”, deb aytdim.

3-fevral kuni kechqurun pulim yo‘qligidan, o‘g‘limga hech narsa olib berolmaganimdan qattiq stressga tushib, ichimdagi bor narsani chiqarib yig‘lash uchun Bek ko‘prik nomli ko‘prikka kelgandim. O‘zimni ko‘prikdan suvga tashlab yubormoqchi bo‘ldim. O‘sha yerda turganimda Milliy gvardiya xodimlari meni ushlab qolishgandi. Keyin esa ota-onam bilan telefonda gaplashdim. Ular “sen o‘lib ketaverasan, lekin bu yerda farzanding qolib ketadi. Kelajakda u ham sendan ortiq bo‘lmaydi, u ham qamaladi, yaxshi bo‘lmaydi. Biz ham qari kishilarmiz, qachondir vafot etamiz”, deyishdi. Farzandim ham telefonda “meni tashlab ketyapsizmi?”, deb yig‘ladi, men ham unga qo‘shilib yig‘ladim.

Agar o‘sha vaqtda o‘zimni suvga tashlab yuborganimda bu narsalarni ko‘rmas edim, farzandim ham yetim bo‘lib qolar edi. Hozir bu yerdaligimni ko‘rib “tush bo‘lsa kerak”, deyman. Axir uy berishlaridan bir kun avval ko‘prik ustida o‘zimni suvga tashlash uchun turgandim. Endi faqat farzandim uchun yashayman.

Bu yerda barcha sharoitlar, jumladan, bolalar bog‘chasi, issiqxonalar bor. Shuningdek, kasbga o‘qish uchun sharoitlar ham qilib berishdi. Men go‘zallik salonida ishlash uchun o‘qimoqchiman. Farzandim kompyuterga qiziqadi, u ham bu borada o‘qiyapti. Bundan tashqari, bizga issiqxona berishdi, o‘sha yerga kartoshka ekkanmiz.

Hozirgi kunda qiyin ahvoldagi ayollarga noto‘g‘ri yo‘llarga kirmasliklarini, faqat va faqat sabr qilishlarini aytib qolaman.

Sayyora Sadikova

Albatta, har bir qiyinchilik vaqtlar o‘tib ortda qoladi. Davlat ham o‘zining fuqarolariga befarq emas. Bu narsalarni aynan shu lahzalarda, ushbu qahramonlarimiz kabi turli taqdirlarni ko‘rgan insonlardan eshitib, bilib olish mumkin.