“Markaziy Qizilqum” milliy tabiat bog‘i va “Oqtog‘-Tomdi” davlat qo‘riqxonasi tashkil etildi
Navoiy viloyatining Uchquduq tumanida umumiy maydoni 1,2 million gektar bo‘lgan “Markaziy Qizilqum” milliy tabiat bog‘i va Tomdi tumanida umumiy maydoni 40 ming gektar bo‘lgan “Oqtog‘-Tomdi” davlat qo‘riqxonasi tashkil etildi. Bu haqda Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish qo‘mitasi xabar berdi.
Mazkur tabiat bog‘i va qo‘riqxona O‘zbekiston prezidentining “O‘zbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi tizimida muhofaza etiladigan tabiiy hududlar tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori bilan davlat tabiatni muhofaza qilish muassasasi shaklida tashkil etilgan.
Ta’kidlanishicha, muhofaza etiladigan tabiiy hududlarning tashkil etilishi munosabat bilan O‘zbekiston hududiga nisbatan muhofaza etiladigan tabiiy hududlarning umumiy maydoni ulushi 11,2 foizga yetkazish amalga oshirildi.
“Tashkil etilgan tabiat bog‘i va davlat qo‘riqxonasining hududlari juda muhim va boy bioxilma-xillikga egadir. Milliy tabiat bog‘i va davlat qo‘riqxonasi Qizilqum cho‘lining noyob tabiiy majmua va obyektlarini, shu bilan birga yo‘qolib ketish havfi ostida bo‘lgan noyob hayvonlar va qushlarni hamda o‘simlik turlarini, u yerlardagi landshaftlarni muhofazaga oladi”, — deyiladi xabarda.
Milliy tabiat bog‘i va davlat qo‘riqxonasi faoliyati yo‘lga qo‘yilishi natijasida Qizilqum cho‘lining markaziy qismidagi tabiiy majmua va obyektlar, shu jumladan, O‘zbekiston “Qizil kitob”iga kiritilgan 30 dan ortiq turdagi noyob hayvon turlari, 10 dan ortiq o‘simlik turlari hududiy jihatdan muhofaza ostiga olinadi. Qayd etilishicha, mazkur muhofaza etiladigan tabiiy hududlarda noyob hayvon turi – jayronning Qizilqum cho‘lidagi populyatsiyasining qariyb 80 foizi hayot kechiradi.
Ushbu muhofaza etiladigan tabiiy hududlarning tashkil etilishi mintaqadagi tabiiy majmualarning qayta tiklanishiga hamda ekologik xavfsizlikka bo‘lgan tahdidlarning, ya’ni, cho‘llanishning ortib borishi, havoning qum va chang zarralari bilan ifloslanishi, iqlimning keskin o‘zgarishiga ta’sir ko‘rsatuvchi salbiy omillarning oldi olinishiga sharoit yaratadi.
“ ‘Markaziy Qizilqum’ milliy tabiat bog‘i va ‘Oqtog‘-Tomdi’ davlat qo‘riqxonasining tashkil etilishi muhofaza etiladigan tabiiy hududlarda noyob hayvonlar va o‘simliklar hamda tabiiy majmualarning muhofaza qilinishi natijasida yaqin o‘n yillik davrda hayvonlarning bosh soni kamida 15 foizga ortishi, o‘simlik populyatsiyalarining tarqalish areallari 20 foizga kengayishiga erishiladi”, — deya ta’kidlanadi xabarda.
Eslatib o‘tamiz, 2021-yilda Qoraqalpog‘istondagi Mo‘ynoq tumanida umumiy maydoni 280 507 gektar bo‘lgan davlat tabiatni muhofaza qilish muassasasi shaklidagi “Sudochye-Akpetki” davlat buyurtma qo‘riqxonasi tashkil etilgandi.
