Gurbanguli Berdimuhamedov iste’foga chiqqach, Turkmanistonga katta ehtimol bilan uning o‘g‘li rahbar bo‘ladi. Kichik Berdimuhamedov haqida nimalar ma’lum?

11-fevral kuni Gurbanguli Berdimuhamedov Turkmaniston prezidenti lavozimidan iste’foga chiqmoqchiligini ma’lum qildi. Davlat rahbari bu haqda Xalq Maslahati (mamlakat parlamentining yuqori palatasi) yig‘ilishida aytdi. Unda 2021-yil yakunlari va kelgusi 30 yilga mo‘ljallangan davlat siyosatining “ustuvor vazifalari” muhokama qilindi. O‘sha kuni Berdimuhamedov birinchi marta davlat rahbari etib saylanganiga 15 yil to‘lgandi.

64 yoshli Arqadag‘ o‘zining “yosh yetakchilarga yo‘l ochish” haqidagi “qiyin” qarorini ikki yil avval “payg‘ambarlik yoshiga yetgani” bilan izohladi. U parlament yuqori palatasiga raislikni o‘zida saqlab qolmoqchi. Davlat rahbari boshqa vakolatlar haqida gapirmadi.

Berdimuhamedov o‘z qarorini e’lon qilgan kunning ertasiga Majlis (parlament quyi palatasi) Turkmanistonda muddatidan oldin prezidentlik saylovlarini 2022-yil 12-martga belgiladi. Mustaqil Turkmaniston tarixida hozirgacha bor-yo‘g‘i ikki nafar prezident bo‘lgan: Berdimuhammedov va undan oldingi prezident Saparmurod Niyozov.

Turkmanistonning amaldagi rahbar o‘zidan keyingi vorisi kimligini aytmadi, biroq mahalliy va xorijiy OAV uning yakka-yu yagona o‘g‘li Serdar Berdimuhamedov mamlakatning yangi rahbari bo‘lishiga zarracha shubha qilmayapti. 2021-yil sentabr oyida Serdar 40 yoshini nishonlagan va prezidentlikka nomzod uchun zarur yosh chegarasidan o‘tgandi.

Mutaxassislarning fikricha, hokimiyatni katta Berdimuhamedovdan kichik Berdimuhamedovga o‘tkazish jarayoni so‘nggi bir necha yildan buyon davom etgan va o‘tgan yili “marraga” yetib kelgan. Faqatgina iqtisodiy ahvolning yomonlashishi va aholi orasda norozilikning kuchayishi jarayonga to‘sqinlik qilishi mumkin, deydi ekspertlar.

“Xronika Turkmenistana” qayd etganidek, 2016-yilning kuziga qadar Berdimuhamedovning o‘g‘li haqida deyarli hech narsa ma’lum emasdi. U birinchi marta 2012-yilgi prezidentlik saylovida otasi bilan saylov uchastkasiga borganida ommaviy axborot vositalarida tilga olingan.

Kichik Berdimuhamedov haqida batafsilroq ma’lumotlar 2016-yilda, u ilk bor Turkmaniston parlamentiga deputat etib saylanganidan keyin paydo bo‘ldi. 2018-yilgi parlament saylovlari oldidan davlat matbuoti uning to‘liq tarjimayi holini e’lon qildi. Shundan ma’lum bo‘lishicha, Serdar Berdimuhamedov 1981-yil 22-sentabrda tug‘ilgan, oilali, to‘rt farzandi bor. Dastlabki ma’lumoti bo‘yicha texnologik muhandis, bir necha yil oziq-ovqat sanoati va neft-gaz sohasida ishlagan.

Kichik Berdimuhamedov siyosatga kirishdan avval Rossiya Tashqi ishlar vazirligining Diplomatik akademiyasida tahsil olgan. Shuningdek, Jeneva xavfsizlik siyosati markazida Yevropa va xalqaro xavfsizlik bo‘yicha magistrlik darajasini olgan. U o‘qish davomida Moskvadagi Turkmaniston elchisining maslahatchisi va Jenevada Turkmanistonning BMTdagi doimiy vakili lavozimlarida ishlagan.

Kichik Berdimuhamedov davlatga xizmati mobaynida Tashqi ishlar vazirligida ishlagan, sanoat vazirligi rahbari, shuningdek, Axal viloyati gubernatori bo‘lgan. Viloyatda u bilan ishlagan sobiq xodimlarning so‘zlariga ko‘ra, qo‘l ostidagilar bilan suhbatida prezident o‘g‘lining eng yaxshi ko‘rgan iborasi “Bo‘yningni sindiraman!” edi. Bundan tashqari, ularga o‘z kabinetlarini zaruratsiz tark etish taqiqlangan, xonadan chiqadigan bo‘lsa, kichik Berdimuhammedov binoda bo‘lganida shovqin qilmaslik talab etilgan.

2021-yil fevral oyida Serdar Berdimuhamedov yangi tashkil etilgan bosh vazir o‘rinbosari lavozimiga tayinlandi. O‘shanda u aslida otasining o‘rinbosariga aylandi – Turkmanistonda bosh vazir lavozimi yo‘q, hukumatni esa prezident boshqaradi. Ayni paytda prezidentning o‘g‘li Turkmaniston Oliy nazorat palatasiga rais ham bo‘ldi va mamlakat xavfsizlik kengashiga kirdi.

2014-yilda Serdar Berdimuhamedov Turkmaniston Fanlar akademiyasida nomzodlik dissertatsiyasini himoya qilgan, so‘ng bir yildan kamroq vaqt ichida texnika fanlari doktori ilmiy darajasini olgan. U milliy jang san’ati federatsiyasini ham boshqaradi va Turkmanistonda xizmat ko‘rsatgan murabbiy faxriy unvoniga ega.

Kichik Berdimuhamedovning sevimli mashg‘ulotlari otasining sport, mashina va otlarga bo‘lgan muhabbatini to‘liq takrorlaydi. Davlat ommaviy axborot vositalarida ota va o‘g‘ilning ot minish, sport tadbirlari va avtopoygalarda birga qatnashishi haqida xabarlar berib turiladi.

Turkmanistonda saylov kampaniyasi rasman 14-fevral kuni boshlandi. Saylov va referendum o‘tkazuvchi markaziy komissiyaning bayonotiga ko‘ra, da’vogarlar shu kundan boshlab o‘z nomzodini ko‘rsatishi mumkin. O‘sha kuni Turkmaniston Demokratik partiyasining navbatdan tashqari IX syezdida mamlakat prezidentligiga Serdar Berdimuhamedovning nomzodi ilgari surildi.