Aholi orasida sog‘lom turmush tarzini yanada kengroq targ‘ib qilish, jismoniy faollikni oshirish maqsadida 1hls mobil ilovasi amaliyotga tatbiq etilgan. Uning asosiy maqsad va vazifalari nimadan iborat, qanday foydalari bor yoki bugunga qadar u bilan bog‘liq nima muammolar yuzaga keldi? “Daryo” bu haqda so‘z yuritadi.
2020-yil 30-oktabr kuni prezident Shavkat Mirziyoyevning “Sog‘lom turmush tarzini hayotga keng tatbiq etish va ommaviy sportni yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmoni qabul qilindi.
Unga muvofiq, aholi orasida kunlik yurish va yugurishni ommalashtirish maqsadida “Sog‘lom turmush tarzi” — www.1hls.uz platformasi yaratilishi va 2021-yilning 1-mart sanasidan boshlab ishga tushirilishi belgilangan. Biroq platforma 2021-yilning iyun oyida test rejimida amaliyotga tatbiq etilgan.
Mobil dastur “1hls.uz” sayti orqali iOS va Android’lar uchun yuklab olinib, OneID akkaunti orqali ro‘yxatdan o‘tiladi. Foydalanuvchi dasturning kerakli qismlariga o‘zi haqidagi ma’lumotlarni (bo‘yi, og‘irligi, yashash joyi) kiritishi va dasturga yurilgan qadamlarni kuzatish imkoniyatini berishi kerak.
Platformada har bir foydalanuvchining shaxsiy elektron hamyoni bo‘ladi. O‘zbekiston hududida bir sutka davomida o‘n ming va undan ortiq qadam yurgan 18 va undan yuqori yoshdagi O‘zbekiston Respublikasi fuqarosiga 3 ming so‘mdan berib borilishi ko‘zda tutilgan.
Har oyda har bir tuman (shahar) bo‘yicha eng ko‘p yurgan shaxsga 300 ming so‘mdan, har bir hudud bo‘yicha eng ko‘p yurgan shaxsga 500 ming so‘m, respublika bo‘yicha eng ko‘p yurgan shaxsga esa 1 million so‘m qo‘shimcha ravishda platformadagi elektron hamyoniga o‘tkazilishi belgilangan.
Yig‘imlar “Sog‘lom turmush tarzi” platformasining hisobraqamiga har oyning 10-sanasiga qadar o‘tkaziladi.
Foydasi va muammolari haqida
Ilova yaratilishidan asosiy maqsad — fuqarolarning ommaviy sport turlari va jismoniy mehnat bilan shug‘ullanishi, zararli odatlardan voz kechishi, to‘g‘ri ovqatlanish tamoyillariga rioya qilishiga yordam berishdan iborat. Bundan tashqari, uni yaratishda tarkibida tuz, qand va yog‘ miqdori ko‘p bo‘lgan, shuningdek, xamirli mahsulotlarni, shirinliklarni me’yoridan ortiq iste’mol qilish oqibatida to‘planayotgan energiya kaloriyasi va ularni sarflashga qaratilgan jismoniy harakatlarni odatiy kundalik me’yorlarga aylantirish hamda sog‘lom turmush tarzini rag‘batlantirish ham ko‘zda tutilgan.
Atigi bir bekat nariga mashina to‘xtatadigan dangasalar uchun ham 10 ming qadam va 3 ming so‘m pul, qandaydir ma’noda, motivatsiya bo‘ldi va ular manziliga hatto uzoqroq yo‘ldan piyoda boradigan bo‘ldi.
Bir kunlik (10 ming qadam uchun) tushiriladigan pul kamday tuyulsa-da, oylik rejani ortig‘i bilan bajarib, mo‘maygina daromad ishlab olganlar ham bo‘ldi. Va bu pulga oson yo‘l bilan erishmoqchi bo‘lganlar ham yetarlicha topildi.
Biroq ish bor joyda kamchilik ham bo‘ladi, deganlaridek, loyiha yo‘lga qo‘yilganidan beri ko‘zga tashlanadigan va sezilmas muammolar yuzaga keldi. Ularning ba’zilariga yechim topilgan, ba’zilari esa hamon muammoligicha qolmoqda.
Masalan, yuqorida ushbu dastur 1hls.uz sayti orqali yuklab olinishi mumkinligi aytilgan. Ammo sayt ma’lum muddat ishlamadi. Platforma va uning foydalanuvchilari erishgan natijalar haqida yangiliklar saytlari 1hls.uz saytiga tayangan.
Qolaversa, uni App Store yoki PlayMarket’dan emas, sayt orqali yuklab olmoqchi bo‘lgan foydalanuvchilar hafsalasini pir qilishi mumkin. Bu bevosita uning foydalanuvchilari soniga sezilarli ta’sir ko‘rsatmay qolmaydi.
Mobil dastur 2021 yil 26 may kuni chiqarilgan. Android versiyasi bugunga qadar 1 milliondan ortiq marta yuklab olingan. Dastur reytingi 5 yulduzdan 4 ta to‘plagan. iOS versiyasi esa 5 yulduzdan 2 ta yulduz to‘plagan.Android foydalanuvchilari ilova ostida yetarlicha negativ fikrlar, shikoyatlar qoldirgan. 7 yanvar kuni bir foydalanuvchi ilovaning 1 oydan beri pul bermayotgani, har 5-6 kunda ilovadan chiqilmagan bo‘lsa-da, boshqatdan ro‘yxatdan o‘tishga to‘g‘ri kelishi va o‘z-o‘zidan o‘chib qolishidan shikoyat qilib, unga hatto 1 yulduzchalik baho ham ko‘pligini aytgan. Ba’zilar esa duch kelgan muammolariga yechim topish maqsadida ilovada ko‘rsatilgan raqamlarga qayta-qayta qo‘ng‘iroq qilib ham ulana olmaganini yozadi.Turizm va sport vazirligi sport yo‘nalishidagi saytida 2021-yil 14-sentabrdan boshlab mobil ilova bo‘yicha foydalanuvchilarga to‘lovlar vaqtincha to‘xtatilgani haqida xabar bergan.U xabar qisqa muddat ichida saytdan o‘chirilgan. Keyin esa, o‘sha vazirlikning axborot xizmati xodimi mazkur xabarni noto‘g‘ri yetkazganini aytib, uzr so‘ragan holda, platforma yana odatiy tarzda ishlashni davom etayotganini ma’lum qilgan.Xabarda ilovadagi xatoliklar rostdan ham mavjud bo‘lishiga qaramay, uni rasmiy e’lon qilgan xodimga tegishli ogohlantirish berilgani aytilgan.
2021-yil 5-noyabr kuni prezident Shavkat Mirziyoyev “Yurish, yugurish, mini-futbol, badminton, stritbol va Workout sport turlarini yanada rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarorni imzolagan.
Unga ko‘ra, Moliya vazirligi “Sog‘lom turmush tarzi” platformasi orqali amalga oshiriladigan to‘lovlarni 2022-yil uchun davlat budjeti parametrlarida nazarda tutilishini, hamda 2022-yil 1-yanvardan boshlab davlat budjeti mablag‘lari hisobidan ularni to‘liq hajmda to‘lab berilishini ta’minlanishi belgilangan. Biroq ushbu qarorning ijrosi to‘liq bajarilmaganini “Daryo.uz” internet nashri o‘quvchilari tomonidan uning Telegram-botiga kelgan fikrlar orqali ham bilish mumkin.
App Store’da mobil dasturning reytingi hozircha ikkita yulduz to‘plagan. iOS mobil qurilma egalari elektron hamyonga yig‘ilgan pullarni plastik kartalariga ulashda muammolar yuzaga kelgan va ushbu muammo haligacha yechimga ega emas. Bu haqda foydalanuvchilar App Store’da mobil ilova ostidagi izohlarida ham aytib o‘tadi:
Bundan tashqari, ushbu dastur qadamlarni hisoblashida ham xatoliklar kuzatilgan. Masalan, Android foydalanuvchilari bu ilovadan foydalanishi uchun GoogleFit, iOS foydalanuvchilari esa Health ilovasini ham yuklab olishi zarur.
U bo‘lmasa, bosilgan qadamlar hisoblanmasligi ma’lum. Biroq bu ikki ilovadagi yurilgan qadamlar soni bir-biridan sezilarli farq qilgan.
“Daryo” o‘quvchilari fikr-mulohaza, shikoyat va takliflarini yozib qoldiradigan “Daryo” Telegram-botiga, 1hls ilovasi yana pul berishni boshlagani haqida xabar keldi:
Foydalanuvchilar buni mamnuniyat bilan bildirishidan hech qancha o‘tmay, Sport va turizm vazirligi “Sog‘lom turmush tarzi” (www.1hls.uz) platformasida 2022-yil 16-yanvardan boshlab 3 ming so‘m pul mablag‘ berish tizimi to‘xtatilganini ma’lum qildi.
Xabarda qayd etilishicha, endi O‘zbekiston hududida bir sutka davomida o‘n ming va undan ortiq qadam yurgan 18 va undan yuqori yoshdagi aholini yanada ko‘proq rag‘batlantirish yo‘lga qo‘yiladi.
Bunda har hafta yakunlari bo‘yicha ishtirokchilar o‘rtasida 1 kishiga 100 million so‘m miqdorida pul mukofoti yoki 1 000 kishiga velosiped sovrini va’da qilingan. G‘oliblar tasodifiy tanlash yo‘li orqali aniqlanadi.
Bu o‘zgarishlar mutaxassislar va jamoatchilik takliflariga asosan, aholini yanada ko‘proq kunlik yurish va yugurishga jalb qilish uchun, 3 ming so‘m o‘rniga kattaroq sovrinlar qo‘yish maqsad qilingan. Bu esa kimlarningdir odatdagidan yanada ko‘proq yurishiga sabab bo‘lsa, boshqalarning hafsalasini pir qilgan.
Yuqorida yaxshi natijalardan umid qilgan “Sog‘lom turmush tarzi” platformasi atrofida bugunga qadar paydo bo‘lgan muammo va uning foydali taraflari haqida so‘z yuritildi. Ilova aniq maqsadlarni o‘z oldiga qo‘ydimi, muammosiz, qulay, bir maromda ishlashini ta’minlash ham muhim.
Uning haligacha hal etilmagan kamchiliklariga tegishli soha vakillari va mutasaddilarning e’tiboridan, foydali tashabbusidan umid qilgan holda, xulosa o‘zingizdan, deymiz.
Izoh (0)