O‘zbekcha matnni o‘qib beruvchi birinchi o‘zbek nutq sintezatori yaratildi. Bu haqda Toshkent shahrida 22—27-noyabr kunlari bo‘lib o‘tgan “Innoweek.uz-2021” xalqaro innovatsion g‘oyalar haftaligida namoyish etildi, deya xabar bermoqda “Daryo” muxbiri.
G‘oya muallifi, filologiya fanlari doktori Munavvara Qurbonovaning ma’lum qilishicha, dastur ko‘zi ojizlarga o‘zbekcha matn bilan ishlashda qulaylik yaratish maqsadida yaratilgan.
“Maktab va oliy ta’limdagi o‘qish jarayonida o‘zbek nutq sintezatori yo‘qligi bois o‘zim ko‘p muammoga duch kelganman. Odatda kitoblarni uydagilar o‘qib berishardi. Ko‘p badiiy kitoblarni audio variantlari bor, lekin o‘quv qo‘llanmalarni audio yoki ko‘zi ojizlarga mo‘ljallab chop etilgan variantlari deyarli yo‘q hisobi. Ba’zi ilmiy kitoblarni Brayl alifbosida chop etiladigan bo‘lsa, juda ko‘p resurs kerak. Buning ustiga hajmi ham yirik bo‘lib ketadi. To‘g‘ri, rus va ingliz tillarida sintezator dasturlari bor. Ammo boshqa tilda yaratilgan dastur matnni o‘z tilidagi qonuniyatlarga moslab ifodalab beradi va o‘zbekcha so‘zlarni noto‘g‘ri talaffuz qiladi. Natijada inson matnni diqqat bilan eshitishga majbur bo‘ladi va miya zo‘riqadi. Shularni hisobga olib, o‘zbek nutq sintezatorini yaratishga kirishdim”, — dedi Munavvara Qurbonova.
Ta’kidlanishicha, dasturni yaratishda sun’iy intellekt texnologiyasi asosida o‘zbek nutq sintezatori ishlab chiqilgan.
“Buning uchun O‘zbekistonda birinchi marta sun’iy ovoz yaratildi. Ikkinchi bosqichda esa dasturiy mahsulot ishlab chiqildi. Dasturga o‘n mingdan ortiq so‘z kiritilgan. Albatta, dastur to‘kis emas, kamchiliklari ham bor. O‘zlashma so‘zlar bilan bog‘liq masalalar turibdi. Texnik jihatdan ham to‘ldirilishi kerak bo‘lgan o‘rinlar mavjud. Hozirda ushbu kamchiliklarni bartaraf etish ustida ish olib boryapmiz”, — dedi g‘oya muallifi.
Loyiha Innovatsion rivojlanish vazirligi tomonidan ajratilgan 300 million so‘m grant mablag‘lari asosida uch yil davomida yaratilgan.
Izoh (0)