O‘zbekiston yanvar-oktabr oylarida Xitoyga umumiy qiymati 601,3 million dollarga teng 2,6 million tonna gaz eksport qilgan. Bu haqda “TASS” agentligiga tayanib “Gazeta.uz” xabar qilmoqda.
Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, yanvar—oktabr oylarida O‘zbekiston umumiy qiymati 596,8 mlg dollarga teng gaz eksport qilgan, bu esa Xitoy bojxona boshqarmasi tomonidan e’lon qilingan ko‘rsatkich bilan deyarli bir xil. Bundan O‘zbekiston tomonidan eksport qilinadigan gaz to‘liq Xitoyga yetkaziladi degan xulosa qilish mumkin.
Xitoy bosh bojxona boshqarmasi ma’lumotlariga ko‘ra, Turkmaniston Xitoyga quvur orqali gaz yetkazib beruvchilar orasida yetakchilikni saqlab turibdi. O‘n oylik hisobot davrida mamlakat Xitoyga umumiy qiymati 5,4 milliard dollarlik 19,8 million tonna gaz eksport qilgan. Yanvar—oktabr holatiga Rossiyaning Xitoyga quvur orqali gaz yetkazib berish hajmi yillik hisobda qariyb 2,6 baravarga oshib, 5,9 million tonnadan ziyodni tashkil etgan.
Qayd etilishicha, o‘n oy davomida Xitoyning Rossiyadan ushbu turdagi energiya tashuvchisi importining umumiy qiymati ikki barobardan ziyodga o‘sgan va 1,1 million dollarni tashkil etgan. Keyingi o‘rinni Qozog‘iston (865 million dollarlik 3,73 million tonna gaz) va O‘zbekistondan keyin Myanma (1,2 milliard dollarlik 2,5 million tonna gaz) egallagan.
O‘zbekiston Xitoyga eksport qilayotgan 1 tonna gazi uchun o‘rtacha 233,95 dollar olsa, Turkmaniston 271,85 dollar, Qozog‘iston esa 231,9 dollar oladi.
Qayd etilishicha, “O‘ztransgaz” ichki bozorga qariyb 40 milliard kub metr gaz yetkazib beradi. Bundan tashqari, Turkmanistondan Rossiyaga 6 milliard kub, Turkmaniston—O‘zbekiston—Qozog‘iston—Xitoy gaz uzatish tizimi orqali 35-38 milliard kub metrga yaqin gaz tashiladi.
“O‘ztransgaz” sobiq boshqaruv raisining so‘zlariga ko‘ra, gaz yetkazib berish bo‘yicha imzolangan shartnomalar doirasida 2020-yilda Xitoyga tahminan 2—6 milliard kub metr, Qirg‘izistonga 60 million kub metr, Tojikistonga esa 200 million kub metr gaz eksport qilish rejalashtirilgan edi.
2020-yilning mart oyida mart oyida O‘zbekiston pandemiya sabab Xitoyga gaz eksportini qisqartirishi mumkinligi aytilgan edi. Keyinroq O‘zbekistonda olinadigan tabiiy gazning Xitoyga eksporti 3 baravarga kamaygani, Rossiyaga eksport esa butunlay to‘xtatilgani xabar qilingan.
Eslatib o‘tamiz, bosh vaziri Abdulla Aripov 18-yanvar kuni O‘zLiDeP siyosiy kengashining yig‘ilishida O‘zbekiston 2025-yildan gaz eksportini to‘xtatishini ma’lum qilgandi.
Oktabr oyida Prezident “Geologiya-qidiruv ishlarini yanada rag‘batlantirish va yer qa’ridan foydalanuvchilarga soliq solish tartibini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qaroni imzoladi. Unda ko‘ra, O‘zbekistonda tabiiy gaz importi bojxona bojidan ozod qilinadi.
Davlat statistika qo‘mitasining 2020-yil uchun tashqi savdo aylanmasi to‘g‘risidagi hisobotida aytilishicha, O‘zbekiston 2020-yilda 50 million dollarlik gaz import qilgan, eksport 4,7 baravarga kamaygan.
Izoh (0)