Alfred Hichkok
Rejissor Alfred Hichkok — saspens ustasi. Uning filmlari tomoshabinlarni tahlika va qo‘rquvga solib qo‘yadi. Lekin bunday kayfiyat rejissorning o‘ziga ham begona emasdi. Hichkokdagi eng kuchli fobiyalardan biri ovofobiya (tuxumdan qo‘rqish) edi.
Suhbatlardan birida u tuxumning silliq va dumaloq shaklidan qo‘rqishini, ichidagi sarig‘idan esa jirkanishini aytadi. O‘zining aytishiga ko‘ra, u tuxum sarig‘ini hech qachon tatib ko‘rmagan, oqini esa faqat sufle shaklida iste’mol qilishi mumkin edi. Rejissor, shuningdek, tuxumni eslatuvchi, oval shaklidagi boshqa narsalarni ham yoqtirmasdi.Stiven King
“Men hamma narsadan qo‘rqaman”, — deya tan olgandi Stiven King. Hatto yozuvchining biografi Layza Rougek u haqidagi kitobni “Qo‘rquvda yashayotgan yurak” deb nomlaydi. “Dahshatli filmlar qiroli” o‘zidagi fobiyalarning yirik ro‘yxatini bir necha bor keltirib o‘tgan. Misol uchun, King bolalik davrlaridan masxarabozlardan qo‘rqardi.
“Masxarabozlarni ko‘rib, yig‘layotgan boshqa bolalarga ham ko‘zim tushgan. Menimcha, bu personajda vahimaga soluvchi, dahshatli nimadir bor”, — deydi yozuvchi.
King romanida o‘z qo‘rquvini mahorat bilan tasvirlab bergan. 2017–yilning yozida uning shu nomdagi asari asosida suratga olingan “U” filmi namoyishi arafasida butunjahon masxarabozlar assotsiatsiyasi WCA vakillari shu kabi filmlar tufayli o‘z faoliyatlarida qiyinchiliklarga duch kelayotganliklaridan shikoyat qilgan.
Bir safar Dennis Miller tok-shousida King samolyotda uchishdan qo‘rqishini tan oladi. Shu bilan birga, yozuvchi halokatlarning oldini olishga aynan qo‘rquv yordam berishini ta’kidlaydi. Teleboshlovchi istehzo bilan: “Yo‘lovchilar tanasidagi zo‘riqish havo laynerini qulashdan saqlab qolsa kerak-da”, — deydi. Ammo King jiddiy ohangda davom etadi:
“Samolyotdan o‘lguday qo‘rqadigan uch-to‘rtta odam bilan birga uchsangiz, u qulamaydi. Uchishdan qo‘rqadigan birorta yo‘lovchisi bo‘lmagan reyslardan qo‘rqish kerak. Samolyot halokatlari aynan o‘shalarni deb sodir bo‘ladi”.Salvador Dali
Rassom bolaligidan beri chigirtkalardan qo‘rqardi.
“Chigirtka! Endi unutdim deganingda ro‘parangdan chiqib qoladi. Dahshatdan titroqqa tushaman. Bu yashil hasharotning og‘ir, beso‘naqay sakrashi meni murdadek karaxt ahvolga solib qo‘yadi. U meni butun umr shayton vasvasasi kabi ta’qib qilib kelmoqda, u meni azoblaydi, aqldan ozdiradi”, — deb yozadi Dali o‘zining “Sirli hayot” nomli tarjimayi holida.
Bolaligida Dalining bu fobiyasidan xabardor bo‘lgan do‘stlari uni qo‘rqitish imkoniyatidan, albatta, foydalanardilar. Ba’zan u o‘zi tomonga uchib kelayotgan g‘ijimlangan qand qog‘ozi yoki non bo‘lagini chigirtka deb o‘ylab, qochgani joy topolmay qolardi. Chigirtkaga yo‘liqib qolmaslik uchun buyuk syurrealist qahvani hech qachon maysa ustida ichmasdi. Shunga qaramay, Dali asarlarida chigirtka mavjud.Vladimir Mayakovskiy
Vladimir Mayakovskiy 12 yoshida otasi qon zaharlanishidan vafot etadi. Keyinchalik shoir “Men o‘zim” nomli tarjimayi holida otasi qog‘oz juzlash (kitob varaqlarini juz-juz qilib taxlash yoki tikish) bilan shug‘ullanayotib barmog‘iga igna sanchilishi oqibatida shunday bo‘lganini yozadi.
O‘sha voqeadan boshlab, butun umri davomida shoir mizofobiya — zararlanish va ifloslanish qo‘rquvidan aziyat chekadi. Mayakovskiy eshik tutqichlarini yalang qo‘li bilan ushlamasdi — faqat ro‘molcha yoki qo‘lqop bilan ushlardi. Lilya Brikning aytishicha, u doim o‘zi bilan sovun idish olib yurgan va qo‘lini har kuni son-sanoqsiz marta yuvgan.
Mayakovskiy boshqalarning stakanidan hech qachon foydalanmagan va hatto jamoat transportiga chiqmaslik uchun uzoq yo‘lni piyoda bosib o‘tishga tayyor bo‘lgan. Shoir bilan yaqin munosabatda bo‘lgan Natalya Bryuxanenkoning eslashicha, u bir safar pastki qavatda venerolog shifokor yashashini aytib, zinapoya panjarasini umuman ushlamaslik kerakligini tayinlaydi.Uolt Disney
1928-yilda dunyo nafaqat eng mashhur multfilm qahramonlaridan biri, balki Amerika pop madaniyatining ramzi sanalgan Mikki Maus bilan tanishdi. Uni Uolt Disney chizgan bo‘lib, keyinchalik aynan o‘sha sichqoncha tufayli uning multiplikatsiya sanoatida omadi chopganini o‘zi ham tan oladi. Mikki “tug‘ilishi bilan” darhol pul keltira boshlaydi. 1929-yildayoq uning surati tushirilgan mahsulotlar, 1930-yilda komikslar, uch yil o‘tib esa qo‘l soatlari sotuvga chiqqandi.
Lekin Uolt Disneyning o‘zi sichqonlardan juda qattiq qo‘rqardi. Disney muvaffaqiyatga erishguniga qadar garajda faoliyat yuritgan bo‘lib, u yerga kemiruvchilar tez-tez “tashrif buyurib” turardi. Mikki esa uning jon-u dili edi.
“Qizlar bilan doim zerikardim. Men hayotimda tanishgan har qanday ayoldan ko‘ra Mikki Mausni ko‘proq sevaman” — deydi taniqli multiplikator.Kianu Rivz
Professional aktyor sifatida Kianu Rivz “Matritsa”, “Tezlik” kabi filmlarda bir qator yorqin rollarni ijro etgan. Biroq o‘sha filmlardagi bir nechta xavfli sahnalarda ishtirok eta olmagan. Shaxsiy hayotida sevgilisi Jennifer Saym bilan yuz bergan avtohalokatdan so‘ng u qattiq tushkunlikka tushib qolgandi.
Faqir odamlarni kuzatib, u hayotning faqat qorong‘i tomonini ko‘rardi. Shunisi qiziqki, Kianuning o‘zi qorong‘ilikdan qo‘rqadi. Undan bu haqida so‘rashganida o‘zidagi fobiyaga ko‘proq falsafiy masala sifatida qaraydi. Axir u shunchaki o‘limdan qo‘rqishi mumkin-ku.Madonna
Jonni Depp
Amerikalik aktyor va prodyuser nafaqat aktyorlik mahorati, balki o‘zi filmlarida sinab ko‘rgan bir qator obrazlari bilan ham mashhur. Uning Jek chittak, Edvard qaychiqo‘l, Villi Vonka kabi qahramonlari mutlaqo o‘ziga xos tashqi qiyofaga ega bo‘lishlari uchun grimdan bearmon foydalanishadi.
Ammo Jonni masxarabozlardan, asosan, ularning soxta tabassumi va bo‘yalgan yuzi tufayli qo‘rqadi. Unga makiyaj ortidan qandaydir sirli va yovuz narsa tikilib turganday tuyilaveradi. Qanchalik g‘alati ko‘rinmasin, u haqiqiy yovuzlikni qo‘rqitish uchun o‘zini masxaraboz anjomlari bilan o‘rab oladi.Orlando Blum
“Uzuklar hukmdori” “Karib dengizi qaroqchilari” kabi filmlarda bir-biridan ajoyib rollarni ijro etgan aktyor Orlando Blum porkufobiyadan (cho‘chqalardan qo‘rqish) aziyat chekadi.
U Yeva Grin bilan birgalikda suratga tushgan “Muqaddas zamin” filmi suratga olinayotgan vaqtda aktyor oddiy cho‘chqadan qo‘rqishi tasodifan ayon bo‘lib qoladi. Cho‘chqa qo‘rasi yonida bo‘lib o‘tadigan sahnalardan birining repetitsiyasi paytida bir hayvon panjara ichidan sakrab chiqadi va buni ko‘rgan aktyor dahshatdan qotib qoladi. Jonivor o‘z qo‘rasiga qaytarilgach, Orlando Blumni tinchlantirish uchun ancha ovora bo‘lishadi.
Bundan tashqari, aktyor cho‘chqa go‘shtiga ham toqat qila olmasligini va u sotiladigan joylarga yaqin yo‘lamasligini aytadi. Qiziq, Gollivud uylarida mitti cho‘chqalarni boqib olish odati urfga kirgani Orlando Blum hayotiga qanday ta’sir qilgan ekan?Tobi Maguayr
O‘rgimchak odam rolini ijro etgan aktyor Tobi Maguayr o‘rgimchaklardan qo‘rqishiga (araxnofobiya) nima deysiz?
Sem Reymining ushbu superqahramon haqidagi filmini suratga olish chog‘ida Tobi Maguayrni tungi qo‘rqinchli tushlar bezovta qiladi. U o‘zining qo‘rquvi haqida gapirib berish va shu orqali biroz yengil tortish ilinjida ko‘p vaqtini psixoanalitik qabulida o‘tkazardi.
Aktyorning sobiq rafiqasi Jennifer Meyerda ham xuddi shunday fobiya bo‘lgani ma’lum. Maguayr turmush o‘rtog‘ini ushbu mezon bo‘yicha tanlamagan bo‘lsa kerak, albatta. Ammo ular birinchi uchrashuvda nima haqida gaplashishganini taxmin qilsa bo‘ladi.
Izoh (0)