• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +26°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Maslahatlar

    Bola maktabga chiqqunicha o‘zlashtirishi kerak bo‘lgan 5 muhim ko‘nikma

    Maktabda olingan ta’lim va o‘zlashtirilgan ko‘nikmalar bolaning shaxs sifatida shakllanishiga hissa qo‘shish bilan birga kelajakda qaysi kasb va hayot yo‘lidan ketishni tushunib yetishga yordam beradi. Ammo maktabga qadar ham bolada fikrlash, mulohaza qilish, tanlov qilish rivojlangan bo‘lishi kerak. Bunda ota-onaning ko‘magi va dilbandi uchun vaqt ajratib birgalikda shug‘ullanishi muhim sanaladi.

    Foto: Marie Claire

    Foto: Marie Claire

    Tanqidiy fikrlash

    Yangi avlod bolalari hali internetdan foydalanmagan bo‘lsa ham tengdoshlari va kattalar bilan muloqot qiladi, kun davomida yangi bilim hamda ko‘nikmalarni o‘zlashtiradi. Shu sabab ham bolaligidanoq bolalarga haqni yolg‘ondan ajratishni, axborotni tekshirish va tahlil qilishni o‘rgatish kerak. Buning uchun farzand bilan birga o‘ynash, o‘qish hamda ma’lumotlarni tushuntirib berish kerak. Qolaversa, bolalar kitobidagi navbatdagi bobdan nimalarni eslab qolganini so‘rash, nomlarini aytib berishni so‘rash kerak. Shu yo‘sinda bolakay ko‘proq ma’lumotni eslab qolib, uni tahlil qiladi va ortiqcha keraksiz narsalarga vaqt ketkazmaydi.

    Kommunikativ qobiliyatlar

    Albatta, hech kim bolalardan falsafiy ahamiyatga ega mulohazalarni talab qilmaydi. Ammo ular maktabga qadar savol va unga javob berishni uddasidan chiqishi, nimalar bo‘layotgani haqida aytib berib, o‘zaro bog‘liq gaplar tuzishni eplashi kerak. Shu tufayli bola bilan birga kitob o‘qishni, undan mustaqil ravishda voqealar tuzib berishini so‘rashni kanda qilmang. Shundan keyin xatolarini ko‘rsating va qanday qilsa to‘g‘ri bo‘lishini tushuntirib bering.

    Fikrlarini ifodalashdan tashqari, bola tengdoshlari bilan qanday muloqot qilish kerakligini ham bilishi zarur. Gap shundaki, ijtimoiylashish jarayoni aynan bog‘cha va o‘yin maydonidan boshlanadi. Erta yoshdanoq atrofdagilar bilan chiqishib ketish, fikrlarini bayon qilish, savollar bildirib, odamlarga jinsi, Yoshi va millatidan qat’iy nazar hurmat bilan munosabatda bo‘lish muhim sanaladi.

    Diqqatni jamlash

    Bolakay maktab yoshigacha va kichik sinflardanoq, diqqatni jamlash va boshlagan ishini oxiriga yetkazishni uddasidan chiqsa, keyinchalik axborotni o‘zlashtirishi osonroq bo‘ladi. Bolalarda faollik borasida tanlovning kengligidan kelib chiqilsa, ularning chalg‘ish ehtimoli yuqori ekani hech kimga sir emas. TikTok va boshqa ijtimoiy tarmoqlarda bir zumda kontent yig‘ish trendi faol rivojlanayotgani hisobga olinsa, bolaning e’tiborini chalg‘imasligi avvalgidan murakkabroq bo‘ladi.

    Diqqatni jamlashni rivojlantirish uchun ota-onalar farzandlari bilan stol o‘yinlarini o‘ynashi, xotira mashqlarini bajarishi, tartib-intizomga rioya qilishni o‘rgatib shu bilan birga rag‘batlantirishni esdan chiqarmaslik kerak. Bu bola uchun motivatsiya bo‘ladi.

    Mustaqil bo‘lish va tashabbuskorlikni o‘rganish

    Bolada erkinlik va tashabbuskorlikni rivojlantirish uchun unga o‘zi bilan o‘zi qolganida zerikmaslikni o‘rgatish kerak. Buning uchun bir kishi ishtirok etadigan o‘yin o‘ylab toping, qiziqarli konstruktorlardan foydalaning. Shuningdek, bolada barcha yangiliklarga nisbatan qiziqish uyg‘otishga harakat qiling. Shu bilan birga bolangiz uchun hamma narsani hal qilib qo‘ymang, tanlov qilishiga qo‘yib bering. Masalan, sayrga qanday kurtkada chiqishni, nonushtaga nima yeyishni istashini o‘zidan so‘rang. Bu katta bo‘lganida o‘z yo‘lini mustaqil tanlashi va o‘zgarishlarga bir zumda moslashishiga yordam beradi.

    Digital-ko‘nikmalar

    Raqamli savodxonlik zamonaviy bolalar uchun eng muhim ko‘nikmalardan sanaladi. Aksariyat ota-onalar farzandlari bog‘lanib qolishi, ko‘p vaqti besamar ketib o‘qimay qo‘yishidan qo‘rqib gadjetlardan foydalanishga ruxsat bermaydi. Ammo siz istaysizmi yo‘qmi bugungi kunni va kelajakni texnologiyalarsiz tasavvur qilib bo‘lmaydi.

    Bolaga keyinchalik zamonaviy texnologiyalarni o‘rganish osonroq bo‘lishi uchun, erta bolalikdan boshlab, gadjetlarga qaram bo‘lmaslik, aksincha ulardan samarali foydalanishni o‘rgatish kerak. Internet bola uchun bitmas-tuganmas ma’lumot manbayi sanaladi. Ota-ona hamisha ham bola bergan savollarning javobini bilavermasligi mumkin. Bunday vaqtda birgalikda internetga murojaat qilish va javob topish mumkin. Bolangizga hammasi ehtiyotkorlik amalga oshirilsa, internetdan foydalanish xavotirli emasligini ko‘rsating. Agar u bolaligidanoq oddiy ma’lumotni topishni uddalasa, maktab va universitetda ilmiy adabiyotlar, elektron kutubxonalar va hatto xorijiy manbalardan ham muammosiz foydalana oladi.

    Mavzuga doir: 

    • Bolalar o‘rtasida qizg‘anish hissini bartaraf etishda samara beruvchi tavsiyalar
    • Bolaning kelajakda qashshoq inson bo‘lishiga olib keladigan tarbiyadagi xatolar
    • “Gadjetlar asri” bolalari nega harakatli o‘yinlarni o‘ynamay qo‘ydi va bu qanchalik xavfli?
    • Orzudagidek ona bo‘lishni istaganlar uchun 5 tavsiya

    19.10.2021, 11:54   Izoh (0)   27545
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Tavakkal qilmang: nimalarni kir yuvish mashinasiga solmagan ma’qul?

    17.10.2021, 11:55

    Namlantirilgan salfetka kir yuvish jarayonida qanday yordam beradi?

    16.10.2021, 11:26

    Energiya talab qiladigan va kuchsizlanishga sabab bo‘ladigan 8 odat

    12.10.2021, 13:52

    Salomatlikni saqlash uchun ishlatilgan buyumlardan qaysilarini sotib olish tavsiya qilinmaydi?

    12.10.2021, 11:48

    Garderob-velnes nima va eski kiyim-kechaklardan voz kechish qanchalik muhim?

    11.10.2021, 17:55

    Mutaxassis maslahati: xonadondagi chumoli va suvarakdan qanday qutulish mumkin?

    10.10.2021, 14:51
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


    Suv — bebaho neʼmat: Agrobankdan fermerlar uchun yangi metodik to‘plam


    Mobiuz "Mehribon" imtiyozli tarif rejasini taqdim etdi


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda


    UCMG Amsterdamda bo‘lib o‘tayotgan Money 20/20 Europe xalqaro fintech ko‘rgazmasida O‘zbekiston nomidan ishtirok etadi


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


     ADM Jizzakh Jizzaxda joylashgan 5-ixtisoslashtirilgan muassasa tarbiyalanuvchilari ehtiyoji uchun avtobus taqdim qildi


    UZTELECOM "Muruvvat" tarifini taqdim etadi: Atigi 25 000 so‘m evaziga g‘amxo‘rlik va e’tibor bilan boyitilgan aloqa


    Tenge Bank Tenge24 ilovasida yangi raqamli avtokreditini e’lon qildi


    Kapitalbank va Visa O‘zbekiston terma jamoasining JCH-2026 saralash o‘yinini BAAda tantanali ravishda ochishdi


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 

     

    Tavsiya etamiz

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10

    Ko‘zi o‘tkir, qulog‘i sezgir temir qushchalar. Razvedkachi dronlarning “katta akalari”

    3 iyun, 20:40
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Shavkat Mirziyoyev xorijiy investorlar delegatsiyasini qabul qildi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 17:51

    Kelgusi hafta boshida ob-havo qanday bo‘lishi maʼlum qilindi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 17:35

    Surxondaryoda YPX xodimlari qochishga uringan haydovchiga kuch ishlatdi (video)

    O‘zbekiston | 7 iyun, 17:00

    Ronaldu klublar o‘rtasidagi JCHda ishtirok etadimi? Futbolchining o‘zi bu haqda gapirdi

    Sport | 7 iyun, 16:33

    Sevgi yoxud KGB maxsus operatsiyasi — grek milliarderiga uylangan sovet xizmatchisi

    Dunyo | 7 iyun, 16:20

    So‘nggi 30 yilda ikki baravarga ko‘paydi: O‘zbekistonda yosh ayollar soni ochiqlandi

    O‘zbekiston | 7 iyun, 15:30

    Mehnatga yaroqli har ming aholining 224 nafarida kredit bor — Markaziy bank

    Iqtisodiyot | 7 iyun, 14:20
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.