Norvegiyada kamon va nayzalar bilan qurollangan erkak besh kishini o‘ldirdi. Bu 13-oktabr kuni kechqurun mamlakat janubida joylashgan va qariyb 25 ming aholisi bo‘lgan Kongsberg shahrida yuz berdi. Jinoyatchi shahar markazi bo‘ylab yurib, o‘tkinchilarga hujum qilgan. Politsiya fikricha, u o‘z qurbonlarini tasodifiy ravishda tanlagan. 50—70 yosh oralig‘idagi to‘rt ayol va bir erkak halok bo‘ldi. Yana ikki kishi, jumladan bir politsiyachi yaralandi, ularning hayoti xavf ostida emas.
Politsiyachilar Kongsbergdagi otishma joyida
Foto: EPA
Hujum qilgan shaxsni qo‘lga olishga yarim soat vaqt ketdi. Politsiyaga hujum haqidagi birinchi xabar mahalliy vaqt bilan 18:13 da kelib tushgan. Besh daqiqadan keyin patrul xodimlari jinoyatchini ko‘rib, uni qo‘lga olishga uringan, biroq u politsiyachilarga qarata o‘q uzgan va qochib ketgan, ularda esa qurol bo‘lmagan. Bir necha daqiqa o‘tib, bu yerga qo‘shimcha qurollangan patrullar yuborildi, 18:47 da esa gumonlanuvchi ushlandi. Hibsga olishdan avval politsiyachilar havoga ogohlantiruvchi o‘q uzgan. Hodisadan keyin politsiyachilarga qurollanish buyurildi, odatda esa Norvegiyada ular qurol olib yurmaydi.
Hujum qilgan shaxs 37 yoshli Daniya fuqarosi bo‘lib chiqdi. Politsiya hozircha uning ismini oshkor qilmayapti, ammo shu narsa ma’lumki, politsiyaga uning “radikallashgani” haqida xabarlar kelib tushgan. Bunday xabarlarning so‘nggisi 2020-yil sanasiga tegishli.
VG nashriga ko‘ra, gumonlanuvchi Norvegiyada tug‘ilgan va butun umr shu yerda yashab kelgan. 2000-yillar boshidan buyon u rasman ishsiz hisoblanadi. NRK ma’lumotlariga qaraganda, u o‘g‘rilik va narkotiklar sotib olish bo‘yicha muqaddam sudlangan, yarim yil oldinroq esa o‘ldirish bilan tahdid qilgan ikki qarindoshiga yaqinlashmaslik bo‘yicha suddan taqiq olgan. Ba’zi ma’lumotlarga ko‘ra, u bu taqiqni kamida bir marta buzgan.
Hujumchining maqsadi hozircha noma’lum. 14-oktabr kuni ertalab uning advokati gumonlanuvchi o‘z maqsadlarini ochib beruvchi ko‘rsatmalarni taqdim etayotganini aytgandi, ammo ularning mohiyatiga aniqlik kiritmadi. Gumonlanuvchining sheriklari bo‘lmagan. Norvegiya xavfsizlik politsiyasi ayni paytda hujum terakt sifatida baholanayotganini ma’lum qildi. Muassasa xabarida ta’kidlanishicha, hujumdan ko‘zlangan maqsad bo‘yicha yanada batafsilroq ma’lumotlar tergov jarayonida aniqlanadi. Mamlakatda terrorchilik xavfi “o‘rtacha” darajada qolmoqda.
Kongsbergdagi ommaviy qotillik — qurbonlar soni bo‘yicha Norvegiya tarixidagi ikkinchisi. Bundan ko‘proq odamlar Anders Breyvik tomonidan amalga oshirilgan teraktda halok bo‘lgan. 2011-yil iyulida o‘ta o‘ng qarashlarga ega Breyvik Oslo markazida bomba portlatib, so‘ng Utoyya orolidagi yoshlar lagerida otishma sodir etgan. Oqibatda 77 kishi halok bo‘lgan, ularning ko‘pchiligini o‘smirlar tashkil qilgan. Terrorchi Norvegiyada mumkin bo‘lgan maksimal jazo — 21 yillik qamoqqa hukm qilindi, agar hukumat jamiyat uchun hamon xavf tug‘diradi, degan xulosaga kelsa, muddat uzaytirilishi mumkin.
