Britaniya matbuoti Rossiya Oksforddan koronavirusga qarshi AstraZeneca vaksinasining formulasini o‘g‘irlab, u asosida “Sputnik V”ni yaratgani haqidagi maqolalar uchun uzr so‘radi. Bu haqda Rossiya to‘g‘ridan to‘g‘ri investitsiya fondi (RTIF) ma’lum qildi.
“G‘iybat va qalbaki ma’lumotlar bilan dong taratgan Britaniyaning bir qator sariq gazetalari kechirim so‘rashga majbur bo‘ldi va navbatdagi soxta ma’lumotlarini inkor etdi”, — deyiladi fond xabarida.
Tahririyat xodimlari avvalroq tarqatilgan RTIF bayonotining rad qilib bo‘lmaydigan dalillari bilan yuzlashgandan so‘ng ushbu qadamni qo‘ygan.
Fondning ta’kidlashicha, Daily Express o‘z sahifasida chop etilgan maqola nusxasini birinchi bo‘lib butunlay o‘chirib tashlagan va keyinroq uzr so‘ragan. The Sun’da chiqarilgan maqolaning asl nusxasi mualliflari RTIF bayonotidan iqtiboslar keltirib matnning qayta ko‘rib chiqilgan versiyasini nashr etgan, shuningdek, fondning asl maqolada berilgan ma’lumotni rad etuvchi izohini chop etgan.
“Daily Express nashri ‘Sputnik V’ vaksinasining ishlab chiqaruvchilari o‘z dori-darmonlarini yaratishda Oksford universiteti formulalaridan foydalangani haqida yolg‘on ma’lumot taqdim etganini tan oldi”, — deyiladi fond xabarida. RTIF bu holatni G‘arb ommaviy axborot vositalarida “Sputnik V”ga qarshi olib borilayotgan salbiy kampaniya bilan kurashdagi navbatdagi g‘alaba deb atadi.
The Sun 10-oktabr kuni Rossiya “Sputnik V”ni yaratish uchun AstraZeneca vaksinasining formulasini o‘g‘irlab ketgani haqida maqola e’lon qilgandi. Unda aytilishicha, “rossiyalik ayg‘oqchi” Oksford universiteti va AstraZeneca ingliz-shved kompaniyasi tomonidan birgalikda ishlab chiqilgan formulani o‘g‘irlagan.
Nashrga ko‘ra, Amerika razvedka xizmati ma’lumotlarida Rossiya ”Sputnik V”da Oksforddagi ishlab chiqarish texnologiyalaridan nusxa ko‘chirgani aytilgan. Gazeta manba ko‘rsatmasdan, maxsus xizmatlar bu haqda ayrim vazirlarga xabar berganini yozdi.
RTIF maqolaga izoh berar ekan, “bu anonim manbalarga asoslangan qip-qizil yolg‘on” ekanini aytdi. Fond ushbu maqola “hech qanday ilmiy ma’noga ega emas” degan fikrda. Ular “Sputnik V” inson adenovirusi asosida yaratilganini, AstraZeneca vaksinasi esa shimpanze adenovirusiga asoslanganini eslatib o‘tdi.
Xuddi shunday odam adenoviruslari platformasidan Rossiyaning Gamaleya nomidagi dori-darmon ishlab chiqaruvchi markazining avvalgi ishlarida, jumladan, 2017-yilda Ebola va 2019-yilda Yaqin Sharq respirator sindromiga (MERS) qarshi vaksinalar yaratishda foydalanilgan, deydi RTIF.
Rossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov AstraZeneca’ning ayblovlarini asossiz deb atadi. “Esimda, AstraZeneca ko‘p hollarda tromboz va boshqa nojo‘ya ta’sirlar ko‘rsatgandi. “Sputnik V” bilan esa hech qachon bunday holat bo‘lmagan”, — ta’kidladi TIV rahbari.
AstraZeneca vaksinasi vektorli bo‘lib, bunda SARS-CoV-2 virusining genetik ma’lumoti inson organizmiga shimpanzelarga yuqtirilgan adenovirusga asoslangan tashuvchi tomonidan yetkaziladi. Vaksina 2020-yil iyun oyida hali sinovlari tugamasdan turib ishlab chiqarila boshlagan, dekabr oyida Britaniya uni rasman tasdiqlagan.
Gamaleya nomidagi markazning “Sputnik V” vaksina ham vektorli, lekin u odamlar qabul qiladigan ikki turdagi adenovirus asosida ishlaydi. U 2020-yil 11-avgustda ro‘yxatdan o‘tgan. 2021-yilning mart oyida markaz direktori Aleksandr Ginsburg Rossiya vaksinasi ingliz-shved vaksinasidan farq qilishini, “Sputnik V”da tozalik darajasi ancha yuqori ekanini aytgan.
Rossiya to‘g‘ridan to‘g‘ri investitsiya fondi “Sputnik V”ni ishlab chiqarish va tarqatish bilan shug‘ullanadi.
Izoh (0)