“Kalmar o‘yini” — butun dunyoni zabt etayotgan Janubiy Koreya seriali. Internet fenomeniga aylangan kartinani ko‘rish uchun 7 sabab

27-sentabr kuni Janubiy Koreyaning “Kalmar o‘yini” seriali (Squid Game) Netflix’dagi eng mashhur shoular o‘ntaligi reytingining yuqori pog‘onasini egalladi. FlixPatrol’ning yozishicha, Koreya loyihasi striming platformada bu kabi natijani birinchi bor qayd etmoqda.

Netflix’ning kontent bo‘yicha direktori Ted Sarandos tomosha qilishlar bo‘yicha natijalar shunday qoladigan bo‘lsa, “Kalmar o‘yini” platformaning eng muvvaffaqiyatli reliziga aylanishini bildirgan. Shuningdek, serial ijtimoiy tarmoqlarda keng muhokamalarga sabab bo‘lyapti: #squidgame xeshtegi TikTok’da 22 milliard martadan ortiq ko‘rilgan. TJournal’ning ma’lum qilishicha, tomoshabinlar kadrlar bilan bo‘lishyapti, o‘zlaricha nazariyalar tuzib, ayrim o‘yinlarni takrorlashga urinmoqda.

Serial nima haqida — bolalar o‘yini uchun “Qirollik jangi”

“Kalmar o‘yini”ni Janubiy Koreyalik rejissor Xvan Don-Xyok suratga olgan. Uning boshqa ishlari qatoridan bolalarga nisbatan jinsiy zo‘ravonlikka bag‘ishlangan “Shafqatsiz sinov”, “Namxansanson qal’asi” tarixiy jangari filmi, shuningdek, “Miss buvijon” komediyasi o‘rin olgan. Mazkur kartinalarning barchasi xitga aylangan. “Kalmar o‘yini” seriali ustidagi ishlar 2008-yildan boshlagan bo‘lib, avvaliga to‘liq metrajli film taqdim etish haqida o‘ylagan.

Serial sujetiga ko‘ra, murakkab vaziyatda qolgan 456 kishi o‘yinda ishtirok etishga taklif qilinadi. Qoidalar oddiy: olti kun va oltita bolalar uchun mo‘ljallangan o‘yin. Masalan, o‘sha “Kalmar o‘yini” deya mashhurlikka erishgan bellashuvda o‘yinchilardan biri ikkinchisini maxsus maydondan chiqarib yuborishi kerak. Vazifani uddalay olmagan o‘yindan chiqadi (ya’ni o‘ladi). G‘olibga 40 million dollarga yaqin mukofot puli beriladi.

Bosh qahramonlar orasida omadi chopmagan ishsiz, mijozlar pulini o‘g‘irlagan moliyachi, Shimoliy Koreyadan kelgan qochoq, miyasida o‘simta bor qariya, kazinoda ko‘p pul yutqazib qo‘ygan bezori, ezma ayol va Pokistondan kelgan migrant bor. Barchaning o‘yinda qolish uchun o‘z sabablari bisyor, ularning har biri qaysi strategiya bo‘yicha yo‘l tushishi kerakligini o‘zi hal qiladi.

Serialda tajribali tomoshabin uchun tanish bo‘lgan elementlar mavjud. Birinchi navbatda u “Qirollik jangi”ni yodga soladi, ammu bu yerda “Parazitlar”, “Tajriba”, Netflix’ning “Platforma” va inson o‘zidan boshqa biror kimga ishonishi mumkinmi yoki yo‘qligini savol ostiga qo‘yadigan qator filmlarni uchratish mumkin. Sodir bo‘layotgan voqealar absurd bo‘lishiga qaramay, “Kalmar o‘yini”da motivatsiya va shaxslar o‘rtasidagi mojarolar hayratlanarli darajada haqiqatga yaqin.

“Kalmar o‘yini” nimasi bilan tomoshabinga yoqadi?

Serial “bindjvotching”ga asoslangan — u tomoshabinda shouni o‘chirish fikri yuzaga kelmasligi uchun doim tanglikda ushlab turadi. Loyihada asosiy e’tibor qonli qotilliklarga emas (lekin qon juda ko‘p), balki insonlar qanday qaror qabul qilishiga qaratilgan. Mualliflar barcha o‘yinchilar qanday qilib dahshatli tizimga kirib qolgani va shunchaki omon qolishga urinayotganini hikoya qiladi.

Serialning ikkinchi yorqin qismi — o‘yinning o‘zi. Birinchi sinov “Dengiz mavjlanadi bir” o‘yinining muqobili. Film yaratuvchilari yutqazgan ishtirokchilar otib tashlanayotganida tomoshabin uchun minimum darajada noqulaylik yaratishga uringan. Bolalar uchun mo‘ljallangan ko‘ngilochar o‘yindan bu kabi vahshiylikda foydalanish qo‘shimcha qo‘rquv bag‘ishlaydi.

Bundan serialning o‘ziga xos jihati kelib chiqadi — uning vizual uslubi. Bir-biridan keskin farqlanuvchi o‘yinchilarning feruza rangli kostyumlari va qo‘riqchilarning pushti kombinezonlari, ulkan o‘yin maydonchasi ko‘rinishidagi dekoratsiya, qonga botgan hudud, sovg‘a qutisi shaklidagi tobutlar — bolalarcha soddalik va shafqatsizlik kombinatsiyasi dissonans yaratadi.

“Kalmar o‘yini” qanday qilib internet fenomeniga aylandi?

Shou 17-sentabr kuni namoyish etilishi bilan Twitter’da ommaviy ravishda ijobiy fikrlar yog‘ila boshladi. Ijtimoiy tarmoq foydalanuvchilari bu kabi kartinani kutmaganini ta’kidlagan bo‘lsa, ayrimlar serial bilan cheklanmay, koreys kinosini yaxshi o‘rganish kerakligini taklif bergan.

Ushbu serialni ko‘rishga 7 sabab

1. Serial omon qolish borasidagi trillerlarning klassik usulidan foydalangan, shu sababli uni tomosha qilish juda maroqli. Mualliflar tomoshabinning asosiy his-tuyg‘ulari bilan o‘ynashadi: qonli birinchi sahna bo‘yicha yuzaga kelgan shok o‘tib ketgach, o‘yinni kuzatish qiziq tus oladi va tomoshabin endi kim o‘yindan chiqishini bashorat qilishga urina boshlaydi.

2. Sujeti va vahshiyona sahnalariga qaramay, serial jonga tegmaydi: barcha qahramonlar yaxshilab ishlangan, har birining ortida shaxsiy drama mavjud. Qon — bu qahramonlarda qadr-qimmat va axloqning oxirgi qoldiqlarini o‘ldiradigan inson ochko‘zligining timsoli. Pul tom ma’noda havoda uchib yurgan xayoldan chiqmas g‘oyaga aylanadi: umuman olganda ishtirokchilar yashaydigan zaldagi shift ostida mukofot fondi solingan ulkan shisha shar osilgan bo‘lib, har bir ishtirokchining o‘limida u to‘lib boradi.

3. Serialni tomosha qilish uchun yana bir sabab — aktyorlarning qoyilmaqom mahorati. Oson bo‘lmagan tanlov qarshisida qolgan qahramonlarga kishining ishongisi, ularga hamdard bo‘lgisi keladi. Qochoq rolini o‘ynagan Xo Yon Chon ismli Janubiy Koreyalik model alohida tomoshabinlar mehriga sazovor bo‘lgan. Chanel Roberto Cavalli reklama kampaniyalari uchun suratga tushgan model uchun bu kinodagi birinchi rol hisoblanadi.

4. “Kalmar o‘yini” zamonaviy Janubiy Koreyadagi ijtimoiy tabaqalashuv va qashshoqlik muammosini aniq ko‘rsatib berib, dunyoning kapitalistik tuzilishini tanqid qiladi. Ushbu g‘oya ssenariyda mukammal darajaga keltirilgan: qahramonlar o‘zi tushungan holda o‘limga eltuvchi o‘yinni tanlaydi, o‘lish “istiqboli” ular uchun eski hayotidan ko‘ra jozibador.

5. Janubiy Koreya kinematografiyasi bilan tanishishni istab yurganlar uchun ajoyib start. Ayniqsa, ko‘pchilikda Pon Jun-Xoing “Parazitlar”idan keyin koreya filmlariga qiziqishi ortgan.

6. Serial hozirda platformadan tashqariga ham chiqib ketgan bo‘lib, internet-fenomenga aylanib ulgurdi. TikTok’dagi #SquidGame xeshtegi 22 milliard martadan ortiq tomosha qilingan: tomoshabinlar o‘yindagi sevimli sahnalarini joylashtirmoqda.

7. Tomosha davomida serialning vizual uslubi alohida zavq bag‘ishlaydi — cheksiz labirintlar, ideal simmetriya, qonli voqealarga uyg‘unlashmaydigan to‘shak sahnalari, qahramonlarning bir-biridan keskin farq qiluvchi yorqin kostyumlari.