Kosmosga sayohat va yam-yashil Jungli: dunyodagi eng g‘ayrioddiy temiryo‘l bekatlari (foto)

Moskva metrosi dunyodagi eng chiroyli dizaynga ega metrolardan biri hisoblanadi. Shuningdek, ayrim temiryo‘l bekatlari ham me’moriy san’atning durdonalari sanaladi. Ushbu kichik fotosayohat orqali har qanday insonda borib ko‘rish istagini uyg‘otuvchi temiryo‘l bekatlarini taqdim etamiz.

Frankfurt: Bokenxaymer Varte bekati

Ko‘pchilik ushbu joyni “Garri Potter” yoki boshqa filmdan foydalanilmagan dekoratsiya deb o‘ylashi ham mumkin, lekin bunday emas. Frankfurtdagi Bokenxaymer Varte bekatiga kirish shunday ko‘rinadi. Bu almashuv bekati mahalliy aholi va sayyohlarni o‘ziga jalb qilishi tabiiy: tashqi tomondan u noodatiy dizaynga ko‘ra yerga kirib ketgan vagonga o‘xshaydi.

Arxitektor bu yechimni ma’lum sababga ko‘ra tanlagan. Shahardagi transport tarmog‘ining kengayishiga fuqarolar salbiy munosabatda bo‘lgan, shuning uchun har qanday yangi qurilish bir qancha noroziliklarni keltirib chiqargan. Mohir ijodkor esa foydali bo‘lishi bilan birga, tabassum uyg‘otadigan “tuzilmani” yaratdi.

Shanxay: Vayntan yerosti yo‘li

Ushbu surat zamonaviy san’at muzeyiga qo‘yilgan installyatsiya yoki kinodan olingan tasvirni anglatadi. Lekin bu yo‘lovchilarga o‘ziga xos va unutilmas taassurot qoldirish imkonini beradigan Vayntan yerosti yo‘li. 600 metrli shisha kabinadan ovoz effektlari bilan birga ajoyib chiroqlar shousini ko‘rish mumkin.

Neapol: Toledo bekati

Italiyaning Toledo bekati nafaqat eng chuqur, balki dunyodagi eng go‘zal bekatlardan biridir. Ba’zilar uchun bu kosmos bilan aloqalarni uyg‘otadi, boshqalari uchun Toledo yer ostidagi qorli podshohlikdek tuyuladi. Ikkinchi variant haqiqatga biroz yaqinroq: issiq havodagi chuqurlik tufayli bu yerda doim salqin bo‘ladi. Arxitektorlar bekatning tepa qismida mozaika plitkalardan foydalanib, ajoyib vizual effektga erishishga muvaffaq bo‘ldi. Eskalator va yo‘laklar neon qurilmalar bilan bezatilgan va gumbaz orqali yorug‘lik kirib keladi.

Myunxen: Vestfridxof bekati

Reklama agentliklari ko‘pincha Vestfriedxof bekati hududida suratga olishni tashkil qiladi: yorug‘lik dizayni va atmosfera ta’riflab bo‘lmaydigan zavq bag‘ishlaydi. Qattiq beton devorlari tufayli esa g‘orga o‘xshaydi. Dastlab me’mor bezak sifatida shisha panellardan foydalanmoqchi bo‘lgan, lekin keyinchalik bu qaroridan voz kechgan.

Stokgolm: Markaziy bekat

Stokgolm o‘zining haqiqiy muzeyiga o‘xshash go‘zal metropoliteni bilan mashhur. Markaziy stansiya 1975-yilda ochilgan va shu zahotiyoq sayyohlarni jalb qiladigan joyga aylangan: ko‘k chiziqli platforma, g‘alati chizmalar va tabiiy shakllar stantsiyani ertakdagi sirli g‘orga aylantirgan. Markaziy bekat – Stokgolm metrosining uchta liniyasi birdaniga kesishgan yagona joy. Ushbu bekat ajablanarli bo‘lishi bilan birga, eng gavjum joy hisoblanadi.

Gaousyun: Formoza bulvari bekati

Ko‘pchilik murakkab dizayn bilan yoritilgan shiftlarni ko‘rishga odatlangan. Lekin aksariyat insonlar 30 metrli rangli vitraj oynani ko‘rmagan bo‘lishi mumkin. Albatta, go‘zallikdan bahramand bo‘lish uchun ushbu bekatga tashrif buyurish kifoya. Formoza bulvari dunyodagi eng katta vitraj ishi hisoblanadi. Muallif Narsiss Kvolyata yo‘lovchilarga to‘rt elementga qoyil qolish imkoniyatini berdi va mahalliy aholi uning asariga ilhomlantiruvchi “yorug‘lik gumbazi” nomini berdi.

Madrid: Atocha bekati

Ba’zi sayyohlar Atocha temiryo‘l bekatiga ekskursiyalar uyushtirishni xohlaydi: binoga kirgach, go‘zal bog‘ni ko‘rasiz va haqiqiy suv havzasini ko‘radi. Vokzalning sobiq binosi tezyurar poyezd ishga tushirilgandan keyin qayta foydalanila boshladi. Bog‘da tropik o‘simliklarning minglab turlari mavjud va hovuzda toshbaqalar koloniyasi joylashgan. Bu shahar hayvonot bog‘ining bir qismi emas, lekin oddiy bekat ekaniga ishonish qiyin.

Insbruk: Nordpark bekati

Nordpark temiryo‘l vokzali mashhur arxitektura byurosi Zaha Hadid Architects tomonidan ishlab chiqilgan. Mualliflar noodatiy uslubda to‘rtta bekatni yaratdi va binolar mahalliy landshaft bilan hayratlanarli darajada ko‘rinish hosil qildi. Sayyohlar bekatlarni suratga olishni yaxshi ko‘radi.

Nyu-York: Okulus bekati

Santyago Kalatrava – haqiqiy daho hisoblangan me’mor. Santyagoning har bir loyihasi muvaffaqiyatga erishadi: ko‘priklar va binolar hatto dizayn bosqichida ham diqqatga sazovor joylarga aylanadi va Okulus temiryo‘l bekati ham bundan mustasno emas edi. Tashqi ko‘rinishida, terminal osmonga uchmoqchi bo‘lgan qushga o‘xshaydi. Bino shisha qismli qovurg‘alardan iborat bo‘lib, ular orqali tabiiy yorug‘lik ichkariga kiradi.

Arnem: Arnem bekati

Gollandiyaning mashhur UNStudio byurosi Arnem shahrining eski temiryo‘l vokzali o‘rniga zamonaviy transport terminali bilan bezatdi. Binoning murakkab shakli yo‘lovchilarni 3D makoniga singdiradi, ular esa vokzal fonida ajoyib suratlar olishdan mamnun. Loyiha mualliflari nafaqat estetik komponent, balki tashrif buyuruvchilarga qulaylik yaratishni ham inobatga olgan. Bekatda do‘konlar, restoranlar, ofislar, kutish uchun xonalar mavjud.