Fransiya tashqi ishlar vaziri Jan-Iv Le Drian AQSh va Avstraliyadagi elchilarini maslahatlashuvlar uchun Parijga chaqirib olmoqchi. Bu haqda Fransiya Tashqi ishlar vazirligi matbuot xizmati xabar berdi.
Qayd etilishicha, TIV vaziri Fransiya prezidenti Emmanuel Makronning iltimosiga binoan elchilarni chaqirib olishga qaror qilgan. Bu qaror 15-sentabr kuni Avstraliya va AQSh tomonidan berilgan bayonotlarning o‘ta jiddiyligi bilan oqlanadi, deyiladi diplomatik idorada.
“Avstraliya va Fransiya 2016-yildan beri olib borayotgan okean darajasidagi suv osti kemasi loyihasidan voz kechish va AQSh bilan yangi yadroviy dvigatelli dengiz kuchlari sohasida hamkorlik qilish imkonini beradigan yangi alyansni e’lon qilishning oqibatlari bizning ittifoqimiz, sherikligimiz va Hind-Tinch okeani mintaqasining Yevropa uchun ahamiyati haqidagi tasavvurlarimizga ta’sir qiladi”, — deyiladi TIV bayonotida.
Avstraliya tashqi ishlar vaziri Maris Peyn Fransiya elchisi Jan-Per Teboning Parijga chaqirib olinishidan afsus bildirdi.
Peyn Avstraliyaning fransuz suv osti kemalarini sotib olish bo‘yicha shartnomani rad etishidan Fransiyaning hafsalasi pir bo‘lganini tushunishini aytib, lekin bu qarorni milliy xavfsizlik manfaatlarini ta’minlash bilan izohladi. Vazirning qo‘shimcha qilishicha, Kanberra Parij bilan munosabatini qadrlaydi va kelgusida o‘zaro muloqotni davom ettirishga tayyor.
O‘z navbatida, Teboning ta’kidlashicha, Avstraliya Fransiya bilan bitimdan chiqishi mumkinligi haqida ma’lum qilmagan. Elchining aytishicha, u shartnomaning bekor qilinishi haqida Avstraliya matbuotidan bilgan, vaholanki Kanberrada o‘z qarorini yetkazish uchun ko‘plab imkoniyatlar bor edi.
Avvalroq Avstraliya, AQSh va Buyuk Britaniya yangi mudofaa alyansi — AUKUS’ni tuzgan edi. AUKUS’ning ilk yirik tashabbusi Avstraliyani atomli suvosti floti bilan qurollantirish bo‘ldi. Yangi hamkorlik fonida Avstraliya Fransiyaning Naval Group harbiy kemasozlik kompaniyasi bilan tuzgan rekord darajada qimmat shartnomani to‘xtatdi.
Avstraliya uni 2016-yilda imzolagan, shartnoma 12 ta oddiy suvosti kemasini qurishni nazarda tutgan. Loyihaga 90 milliard Avstraliya dollari (66 milliard AQSh dollari) talab qilinib, bu shartnoma Avstraliya dengiz floti tarixidagi eng qimmati bo‘lardi.
Fransiya tashqi ishlar vaziri Jan-Iv Le Drian shartnomaning bekor qilinishini “orqadan pichoq urish” deb atagan. Shuningdek, bekor bo‘lgan shartnoma tufayli Fransiya AQSh bilan birga Chesapik dengiz jangining 240 yilligiga bag‘ishlangan tantanalarni nishonlashdan bosh tortgan.
Izoh (0)