Turkiya “Sputnik V” ishlab chiqarishni boshlaydi, koronavirusga chalinganlarda eng ko‘p tarqalgan simptom qanaqa? Koronaxabarlar

Jons Hopkins universiteti ma’lumotlariga ko‘ra, dunyoda koronavirusga chalinganlar soni 219 095 020 kishiga yetdi, shularning 4 541 882 nafari vafot etgan. Dunyo bo‘ylab ayni paytgacha koronavirusga qarshi 5 386 098 845 doza vaksina qo‘llanilgan.

Kasallanganlar soni bo‘yicha AQSh (39,5 million kishi), Hindiston (32,9 million), Braziliya (20,3 million), Fransiya (6,8 million) va Rossiya (6,8 million) eng oldinda bormoqda.

Turkiya sog‘liqni saqlash vaziri Faxriddin Kojaning ma’lum qilishicha, tez orada mamlakatda Rossiyaning “Sputnik V” koronavirusga qarshi vaksinasini ishlab chiqarish boshlanadi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Turkiyada o‘tkazilgan vaksina sinovlari “hech qanday salbiy natija ko‘rsatmagan”.

Vazir “Sputnik V” ishlab chiqarish aynan qachondan boshlanishini aytmadi. “Vaksinalarni ishlab chiqarish bo‘yicha ishlar olib borilmoqda. Bu bilan mahalliy kompaniya shug‘ullanyapti, lekin hali ishlab chiqarishni boshlamagan. Menimcha, bu jarayon ko‘p kuttirmaydi”, — dedi Koja jurnalistlarga.

Turkiya aprel oyida “Sputnik V”dan foydalanishni ma’qullagan, iyun oyida mamlakat vaksinaning birinchi partiyasini qabul qilib olgan. Turkiyada  Sinovac Biotech va Pfizer / BioNTech vaksinalari ham qo‘llaniladi. Mamlakatda 37 milliondan ortiq odam COVID-19 ga qarshi to‘liq emlangan.

Qohira universitetining nevrologiya professori Amru Hasan Al Arabiya nashriga bergan intervyusida koronavirusga chalinganlar orasida eng ko‘p uchraydigan muammo haqida gapirdi. Gap muayyan dori vositalari bilan davolab bo‘lmaydigan “miyadagi tumanlik” simptomi haqida bormoqda.

Nevrologning so‘zlariga ko‘ra, “miyadagi tumanlik” — COVID-19 dan keyin namoyon bo‘ladigan sindromlardan biri bo‘lib, u kuchli charchoqni ifodalaydi. Simptom o‘zi bilan diqqatni jamlash va ma’lumotni eslab qolishdagi qiyinchiliklarni olib keladi. Ko‘pincha, bu simptomlar koronavirusdan tuzalgandan keyin bir necha oy davom etadi.

Ushbu simptom ko‘pincha qariyalarda va surunkali kasalligi bor kishilarda namoyon bo‘ladi. “Miyadagi tumanlik”  ko‘plab kasalliklar belgisi bo‘lishi mumkin, ammo hozirgi kunda uning dunyoda keng tarqalishi COVID-19 dan keyingi reabilitatsiya bilan bog‘liq.

Nevrologiya professorining so‘zlariga ko‘ra, bu simptom bilan og‘rigan bemorlar uchun maxsus dorilar mavjud emas. Aksincha, ularga vaziyatni yaxshilashga yordam beradigan umumiy tavsiyalar beriladi.

Xususan, mutaxassislar odatdagi ritmga qaytishni, faol ijtimoiy hayot kechirishni va ovqatlanishga alohida e’tibor berishni maslahat beradi. Shuningdek, sabzavotlar va yong‘oq kabi xotirani yaxshilaydigan ovqatlarni iste’mol qilish, aqlni charxlaydigan o‘yinlar o‘ynash va stressdan saqlanish tavsiya qilinadi.

Turkmaniston Sog‘liqni saqlash va tibbiyot sanoati vazirligi 1-sentabr kuni Ashxobod aholisiga havoda chang zarralari ko‘paygani haqida SMS xabarlar yubordi. Shu munosabat bilan odamlarga tibbiy niqob taqish, 2 metrlik ijtimoiy masofani saqlash, shuningdek qo‘llarini toza tutish va mavsumga mos kiyinish tavsiya etiladi.

Xuddi shu kuni “Neytralniy Turkmenistan” gazetasida isiriqning turli kasalliklarni davolashdagi foydalari haqida yana maqola chop etildi. 2020-yilda, koronavirus epidemiyasi boshlangan paytda, Turkmaniston prezidenti Gurbaguli Berdimuhamedov infeksiyaga qarshi profilaktika chorasi sifatida xonaga isiriq tutatish va qalampir sepilgan milliy ugra iste’mol qilishni tavsiya qilgandi.

Gurbanguli Berdimuhamedov mamlakatda koronavirus borligini haligacha inkor etmoqda, ammo avvalroq u epidemiologik xavfsizlikka javobgar vazirlarni ishdan bo‘shatgandi.

Mustaqil OAV xabarlariga ko‘ra, Turkmanistonda COVID-19 pandemiyasining navbatdagi avj olishi kuzatilmoqda. Ashxobodda bozorlar va kafelar qayta yopilgan, jamoat transporti dezinfeksiya qilinmoqda, politsiya niqobsiz odamlarni jarimaga tortmoqda, korxona va tashkilotlar xodimlaridan emlanganlik guvohnomasi talab qilinib, aks holda ularga ishdan bo‘shatish bilan tahdid qilinmoqda.

Shuningdek, Gurbanguli Berdimuhammedovning buyrug‘i bilan 1-sentabr kuni Turkmanistondan Afg‘onistonga gumanitar yordam yuborildi, bu “qo‘shni mamlakatda sodir bo‘lgan muhim voqealardan so‘ng, turkman tomonining Afg‘onistonga ko‘rsatgan ilk gumanitar yordami bo‘ldi”.

Gumanitar yordamga dori-darmonlar, tibbiy xodimlar uchun himoya kiyimlari va tibbiy buyumlar, dezinfeksiyalovchi vositalar, dorivor eritmalar, himoya niqoblari, jarrohlik qo‘lqoplari, koronavirusni davolashda qo‘llaniladigan vositalar va preparatlar kiritilgan. Gumanitar yordamni topshirish marosimi Hirot viloyatining Turgundi qishlog‘ida mintaqa rahbarlari va turkman diasporasi a’zolari ishtirokida bo‘lib o‘tdi.