Buyuk Britaniya bosh vaziri Boris Jonson COBRA hukumat qo‘mitasining Afg‘onistondagi vaziyat muhokamasiga bag‘ishlangan majlisida birlashgan qirollikning “Tolibon” harakati vakillari bilan qanday sharoitlarda ishlashga tayyor ekanligi haqida to‘xtalib o‘tdi, deb yozmoqda “RIA Novosti”.
Foto: “RIA Novosti”
“Bizning siyosiy va diplomatik sa’y-harakatlarimiz Afg‘oniston muammosini hal etish yo‘llarini izlash, jumladan, bu borada zarurat tug‘ilsa, toliblar bilan ishlashga qaratilgan”, – degan Jonson Sky News telekanali efirida.
Uning so‘zlariga ko‘ra, xorij fuqarolari va afg‘onistonliklarni evakuatsiya qilish ishlari davom etayotgan Kobul aeroportidagi vaziyat biroz barqarorlashgan, 19–20-avgust kunlari Britaniyaga 2 mingga yaqin odam evakuatsiya qilingan. Shuningdek, Jonson Buyuk Britaniyaning odamlarni ko‘chirish sxemasi bo‘yicha 20 ming nafar afg‘onistonlikni qabul qila olishi mumkinligini eslatib o‘tgan.
“Hukumatdagi hamma har kuni deyarli 24 soat davomida ishlayapti va bor kuchimizni safarbar etib, vaziyatni o‘zgartirishga urinyapmiz”, – deya qayd etgan bosh vazir.
Ayni vaqtda 900 nafar britaniyalik harbiylar Afg‘onistonda bo‘lib turibdi va ular 3 mingga yaqin Britaniya fuqarolari, ikki davlat fuqaroligiga ega shaxslar, shu bilan birga, yana taxminan shuncha Afg‘oniston fuqarolarini evakuatsiya qilishga yordamlashmoqda. Evakuatsiyani istayotgan afg‘onistonliklarning aksariyati “Tolibon” hokimiyatni egallaguniga qadar britaniyalik harbiylarga ko‘maklashgan va ular bilan birga ishlagan. Britaniya qurolli kuchlari Afg‘onistonga yordam va odamlarni xavfsiz joyga ko‘chirish dasturi (Аfghan Relocations and Assistance Policy, ARAP) doirasida ham ish olib borishi mumkin.
Buyuk Britaniya ichki ishlar vaziri Priti Patel birlashgan qirollik harbiylarining Afg‘onistondan kuniga mingga yaqin odamni evakuatsiya qilayotgani haqida ma’lumot bergan.
Buyuk Britaniya uzoq kelajakda “Tolibon”dan panoh istayotgan 20 ming nafar afg‘onistonlik qochqinlarga boshpana berishni maqsad qilgan. Britaniya hukumati dastur doirasida birinchi yilning o‘zida 5 ming nafar qochoqni mamlakat hududiga ko‘chirib kelmoqchi.
Afg‘onistondagi vaziyat oxirgi haftalarda “Tolibon” harakatining mamlakatdagi chegara hududlarini tezkorlik bilan egallashi, 15-avgustda esa Kobulga kirishi va prezident saroyini o‘z nazoratiga olishi oqibatida keskinlashgan. Afg‘oniston prezidenti Ashraf G‘ani poytaxtda va butun mamlakatda qon to‘kilishining oldini olish maqsadida Afg‘onistondan chiqib ketgan, oradan bir necha kun o‘tgach uning BAAda ekanligi ma’lum bo‘lgan. 16-avgustda “Tolibon” siyosiy ofisi vakili Muhammad Naim Afg‘onistonda urush tugaganligi, mamlakatning boshqaruv shakli qanday bo‘lishi haqida yaqin kunlarda ma’lumot berilishini e’lon qilgan. Afg‘onistondan xorijlik diplomatlar, diplomatik missiyalar, chet el vakolatxonalarida ishlagan xodimlarni evakuatsiya qilish ishlari faqat Kobul xalqaro aeroporti orqali amalga oshirilmoqda.
Avval BMT bosh kotibi “Tolibon” bilan shaxsan gaplashishga tayyorligini aytgani, “Tolibon” AQSh ustidan g‘alaba qozonganini e’lon qilgani, Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘on “Tolibon” bilan hamkorlik qilishga tayyorligini bildirgani, Yevropa Ittifoqi “Tolibon”ning Afg‘onistondagi g‘alabasini tan olgani, HAMAS harakati “Tolibon”ni Afg‘onistondagi g‘alaba bilan tabriklagani haqida xabarlar berilgan.
