BMT Afg‘onistondagi vaziyat tufayli qochqinlarning yirik oqimi paydo bo‘lishidan xavotirda

Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT)ning Qochqinlar ishi bo‘yicha boshqarmasi Afg‘onistondagi vaziyatning keskinlashishi mamlakatni tashlab chiquvchilarning yirik oqimiga sabab bo‘lishidan xavotirda. Bu haqda BMT bayonotida aytilgan.

BMT ma’lumotlariga ko‘ra, 2021-yilning yanvaridan beri taxminan 270 ming afg‘onistonlik o‘z uylarini tark etishga majbur bo‘lgan. Hozirda mamlakatda ichki qochqinlar soni 3,5 milliondan oshgan.

“So‘nggi haftalarda Afg‘onistondagi xavfsizlik holati yomonlashdi, ko‘plab oilalarning xavfsizlik qidirib qochishdan boshqa iloji qolmayapti”, — deyiladi bayonotda.

BMT, shuningdek, qurolli to‘qnashuvlar, nodavlat qurolli guruhlar tomonidan tovlamachilik holatlari va yo‘llardagi portlovchi moddalar haqida aytib bergan qochqinlarning so‘zlarini ham keltirdi.

Shu bilan birga, harbiy qarama-qarshilik yuz bergan joylarda ijtimoiy yordam xizmatlari ishlamayotgani va odamlar ishsiz qolayotgani ta’kidlandi.

Afg‘onistonda hukumat kuchlari va “Tolibon” harakati o‘rtasida tez-tez to‘qnashuvlar sodir bo‘lmoqda. 2021-yil may oyida AQSh va uning ittifoqchilari o‘z qo‘shinlarini Afg‘onistondan olib chiqishni boshlagandan so‘ng “Tolibon” mamlakatda harbiy kampaniyasini boshladi.

“2021-yilning birinchi choragida tinch aholi orasida qurbonlar soni 2020-yilga nisbatan 29 foizga oshdi. Ular orasida ayollar va bolalar ulushi tobora ortib bormoqda”, — deydi BMT.

Tashkilotning ta’kidlashicha, qochqinlar sonining o‘sishiga nafaqat harbiy qarama-qarshiliklar, balki koronavirus tarqalishi, shuningdek, qurg‘oqchilik ham ta’sir o‘tkazmoqda. Agar Afg‘onistonda zo‘ravonlik avj olishiga barham berilmasa, bu qo‘shni mamlakatlarga qochib ketadiganlar sonining ko‘payishiga olib keladi.

“Barcha afg‘onistonlik qochqinlarning qariyb 90 foizi — ikki milliondan ortig‘ini Eron va Pokiston qabul qilmoqda. Ikkala mamlakat ham qochqinlarni himoya, tibbiy yordam va ta’lim xizmatlari bilan ta’minlamoqda”, — deya qo‘shimcha qildi BMT.

Shu bilan birga, qochqinlar Eron va Pokistondan tashqari, Markaziy Osiyo mamlakatlariga ham yo‘l olmoqda. Xususan, 13—14-iyul kunlari qirg‘iz millatiga mansub 347 nafar Afg‘oniston fuqarosi Tojikiston chegarasini kesib o‘tgan. Shuningdek, taxminan, 1500 ming nafar Afg‘oniston harbiylari “Tolibon” vakillari bilan harbiy to‘qnashuvlardan keyin Tojikiston hududiga qochib o‘tgandi.