• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12910.15
    • RUB159.78
    • EUR14660.77
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +18°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    “Hamma hayvonlar tengdirlar, biroq ayrim hayvonlar boshqalaridan ko‘proq tengdir”. Oruellning 118 yilligi munosabati bilan “Molxona” mutolaasi

    Ingliz yozuvchisi, jurnalisti va publitsisti Jorj Oruell tavalludiga 25-iyun kuni 118 yil to‘ldi. O‘zbek o‘quvchisi uni, dunyoning istalgan boshqa mamlakatidagi kitobxon kabi, “Molxona” (“Animal Farm: A Fairy Story”) rivoyat-qissasi va “1984” (“Nineteen Eighty-Four”) romanlari orqali taniydi.

    Oruell zamonaviy ommaviy va siyosiy madaniyatga hamon ta’sir ko‘rsatib kelayotgan “1984” romanidan avval, 1943—1944-yillarda “Molxona”ni yozgan. Bu qissa, qaysidir ma’noda, “1984”ga kirishish oldidan bir tayyorgarlik edi. Qissada inqilobiy tamoyillar va dasturlar (hammaning teng huquqli ekani va utopiya qurish g‘oyasi) vaqt o‘tishi bilan, bosqichma-bosqich diktatura va totalitarizmga olib borishi ko‘rsatilgan. Munaqqidlarning ta’kidlashicha, “Molxona” Rossiyada 1917-yili yuz bergan inqilob va undan keyingi voqealarga bir o‘xshatishdir — unda avlodlarga muhim vasiyat qoldirgan Leninni ham, hokimiyatni egallab olgan Stalinni ham, Stalinning asosiy dushmani — qochoq Trotskiyni ham ko‘rish mumkin.

    “Daryo” yozuvchining tavallud kuni munosabati bilan “Molxona” qissasidan (Karim Bahriyev tarjimasida) ikki kichik parchani mushtariylar e’tiboriga havola qiladi.

    “Erkinlik — insonlarga o‘zlari eshitishni istamaydigan narsalarni aytib berish huquqidir”. O‘limidan keyin ham taqiqda bo‘lgan Jorj Oruell haqida

    Illyustratsiya: “Daryo” / Dilzoda Hamidjonova

    Illyustratsiya: “Daryo” / Dilzoda Hamidjonova

    Cho‘chqalarning xabariga ko‘ra, ular keyingi uch oy mobaynida mister Jonsning bolalaridan qolgan husnixat to‘plamidan eskicha yozuv va o‘qishni bir qadar o‘rganishgan ekan. Napoleon ularni oq va qora bo‘yoqlarni olib kelishga yubordi va o‘zi asosiy yo‘l tomon boshlanadigan joydagi darvozalarga tomon yurdi. Keyin Snouboll (aynan Snouboll, chunki uning yozuvi hammanikidan chiroyliroq edi) ikkiga ayrilgan tuyoqlari orasiga mo‘yqalamni olib, darvozaning yuqori to‘siniga yozilgan “Qo‘rg‘oncha molxonasi” yozuvini o‘chirib tashladi va uning o‘rniga “Hayvonobod” deb yozdi. Bugundan boshlab molxonaning nomi shunday bo‘lishi kerak edi. Shundan so‘ng ular bino tomonga qaytdilar, bu yerda katta omborning orqa devoriga Napoleon va Snoubollning buyruqlariga asosan keltirilgan narvon tirab qo‘yilgan edi. Ularning tushuntirishlariga ko‘ra, ular o‘qish va yozishni o‘rgangan so‘nggi uch oy mobaynida cho‘chqalar hayvonizmning yettita ustuvor tamoyillarini ishlab chiqdilar. Bu yettita tamoyil ombor devorida tarixga muhrlanib qo‘yiladi; ularda rad qilib bo‘lmaydigan shaksiz itoat etiladigan qonunlar aks etadi, molxonadagi barcha jonivorlar bugundan boshlab to oxiratgacha shu qoidalar asosida yashaydilar. Ayrim murakkabliklar bo‘lsa-da (cho‘chqalarning narvonda turishi oson emas), Snouboll yuqoriga chiqdi va ishga kirishdi; bir necha pog‘ona quyida Qichqiriq bo‘yoq solingan idishni ushlab turardi. Hayvonizm arkonlari yog‘ bosgan qora devorga o‘ttiz metr naridan ham o‘qiladigan qilib katta-katta harflarda oq bo‘yoq bilan yozildi. Mana, ular nimalardan iborat edi:

    Yetti arkon

    1. Ikki oyoqda yuradigan har kim — dushman.
    2. To‘rt oyoqda yuradigan yoki qanoti bor har kim — birodar.
    3. Hayvonlar kiyim kiymaydilar.
    4. Hayvonlar to‘shakda yotmaydilar.
    5. Hayvonlar sharob ichmaydilar.
    6. Hech bir hayvon boshqa hayvonni o‘ldirishi mumkin emas.
    7. Barcha hayvonlar teng huquqlidir.
    Hammasi chiroyli yozildi, faqat “birodar” so‘zi “briodar” tarzida yozilgani va “s” harflaridan biri boshqa tomonga qarab turganini hisobga olmasa ham bo‘ladi. Umuman olganda, hammasi to‘g‘ri tamoyillar edi. Yig‘ilganlar yozilganlarni to‘g‘ri anglab olishlari uchun, Snouboll tamoyillarni baland ovozda o‘qidi. Hamma to‘liq rizolik bildirdi. Ayrim ongli hayvonlar tamoyillarni darhol yod olishga kirishdilar.

    * * *

    Ajoyib kunlarning birida, aynan qo‘ylar molxonaga qaytgan paytda, hayvonlar ishlarini tugatib, shoshilmasdan molxonaga kelayotganlarida, ular hovlida qo‘rqinchli kishnashni eshitdilar. Hayvonlar hayratdan qotib qoldilar. Bu Kloverning ovozi edi. U yana kishnadi va hayvonlar molxona tomon yugurdilar. Hovliga kirgach, ular Kloverni qo‘rqitgan manzarani ko‘rdilar.

    Bu ikkita orqa oyog‘ida odamday tik yurgan cho‘chqa edi.

    Ha, bu cho‘chqa Qichqiriq edi. U biroz sarosimalanib yurar, chunki hali o‘z qornini bu holatda ko‘tarib yurishga o‘rganmangan edi, biroq anchayin chaqqon muvozanat saqlardi, shu holda hovlining oxirgacha bordi. Bir daqiqadan so‘ng molxona eshigidan cho‘chqalar saf-saf chiqa boshladi, ularning hammasi orqa oyoqlarida yurib borardi. Ularning ayrimlari yaxshi yurar, boshqalari unchalik yaxshi yurolmas, ba’zilar hatto shu qadar gandiraklardiki, ularga suyanchiq kerak edi, ammo hammalari hovlini shu tariqa bir aylanib chiqishdi. Nihoyat, itning vovullashi va xo‘rozning tantanali qu-qulashi eshitildi, bularning bari Napoleonning tashrif buyurishini anglatardi. Hayvonobod dohiysi, itlar qurshovida olomonga mensimay qaragancha, hovlini gerdaygancha aylanib chiqdi.

    Uning tuyoqlari orasiga qamchin tiqilgan edi.

    O‘lik bir jimlik ko‘chdi. Hayratlangan va sarosimaga tushgan jonivorlar bir to‘da bo‘lib, hovlida saf tortib tik oyoqda yurayotgan cho‘chqalarni kuzatib turardilar. Go‘yo yer yuzi ostidan ustiga ag‘darilganday edi. Biroq nihoyat, birinchi hayratlanish o‘tdi, hech narsaga qaramasdan — na itlar oldidagi qo‘rquvga, na uzoq yillar tarbiyalangan, nima bo‘lsa-da hech qachon shikoyat qilmaslik, hech qachon gapirmaslik singari odatlarga qaramasdan — norozilik so‘zlari yangradi. Biroq, aynan shu lahzalarda, go‘yoki bir ishora bilan, qo‘ylar baland ovozda ba’ray boshladilar:

    — To‘rt oyoq – yaxshi, ikki oyoq yaxshiroq! To‘rt oyoq – yaxshi, ikki oyoq yaxshiroq! To‘rt oyoq – yaxshi, ikki oyoq yaxshiroq!

    Shu tariqa ba’rash besh daqiqa mobaynida to‘xtovsiz davom etdi. Qo‘ylar ba’rashni to‘xtatganda, norozilik uchun vaqt tugab bo‘lgandi, chunki cho‘chqalar allaqachon molxona ichiga kirib ketgandilar.

    “Tanlab olingan yolg‘on doimiy saqlashga topshiriladi va haqiqatga aylanadi”. Oruellning 118 yilligi munosabati bilan “1984” mutolaasi

    Benjamin kimdir tumshug‘i bilan yelkasiga turtayotganini sezdi. Orqaga o‘girilib qaradi. Bu Klover edi. Uning nursizlashgan ko‘zlari yanada xiralashib ketdi. Biror so‘z demasdan, u otning yolidan ohista tortdi va omborning hayvonizmning yetti arkoni bitilgan orqa devori tomonga yetakladi. Bir-ikki daqiqadan so‘ng ular oq harflar bilan arkonlar yozilgan devor tagida turardilar.

    — Ko‘zim xiralashib, zaiflashib qoldi, — dedi u nihoyat. — Biroq, hatto yoshligimda ham baribir shu devordagi yozuvlarni o‘qiy olmasdim. Ammo, mening nazarimda, devordagi yozuvlar biroz o‘zgarganday. Yetti arkonimiz o‘zgarmaganmi, Benjamin?

    Ilk bor Benjamin o‘z qoidalariga xilof ravishda devordagilarni unga o‘qib berdi. Hammasi avvalgiday edi. Faqat bitta tamoyil o‘zgargandi. Unga ko‘ra:

    Hamma hayvonlar tengdirlar, biroq ayrim hayvonlar boshqalaridan ko‘proq tengdirlar.

    Endi keyingi kuni molxona ishlari ustida nazorat qiluvchi cho‘chqalar qamchin bilan qurollangandi, bu hech kimga g‘alati tuyulmadi. Cho‘chqalar o‘zlariga radiouzatgich sotib olganda, o‘zlari uchun telefon aloqasini ulatganida va “Jon Bul”, “Tit-bit” va “Deyli Mirror”ga obuna bo‘lganlarida, bularning bari ham g‘alati ko‘rinmadi. Yana bir narsa g‘alati tuyulmasdiki, endi Napoleonni molxonaning bog‘ida og‘ziga tamaki mushtugini tiqqancha aylanib yurgan holda ko‘rish mumkin edi. Cho‘chqalar mister Jonsning kiyim-kechaklarini ham kiya boshlagani g‘alati emasdi. Napoleon qora kamzul kiydi, ovchilar shimiga va charm tizzaliklarga o‘randi, uning sevikli jazmani esa Jons xonimning yakshanba kunlari kiyadigan ipak ko‘ylagini kiyib oldi.

    Ma’lumot uchun: “Molxona” qissasini O‘zbekistondagi onlayn kitob do‘konlaridan 14 ming so‘mdan 19 ming so‘mgacha bo‘lgan narxlarda sotib olish mumkin.

    25.06.2021, 23:00   Izoh (0)   41616
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Toshkentda mast holatda velosiped haydagan shaxslar aniqlanib, ularga nisbatan chora ko‘rildi

    25.06.2021, 22:56

    Shavkat Mirziyoyev Sergelidagi “Saxovat” mahallasi hayoti bilan tanishdi

    25.06.2021, 22:10

    Bekobodda hovlisi yonidagi 2 tup chinorni kesgan oila endi 131 mln so‘m zararni to‘laydi

    25.06.2021, 21:41

    Namangan va Samarqand viloyatida noqonuniy ravishda yer sotish holatlari aniqlandi

    25.06.2021, 21:25

    Oqova suvlar zararsizlantirilmasdan inshootga yaqin bo‘lgan daryolar va soylarga oqizib yuborilmoqda – Senat

    25.06.2021, 21:10

    Shavkat Mirziyoyev Yangihayot tumanidagi farmatsevtika korxonasiga tashrif buyurdi

    25.06.2021, 20:55
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Moliyaviy firibgarlik: murakkab sxemalar bo‘yicha sodda tushunchalar 


    Kapitalbank 2024-yilgi Brand Awards International mukofotiga sazovor bo‘ldi


    InfinBANK Global Money Week 2025 da ishtirok etdi


    CHERY bilan o‘z orzungizni amalga oshiring: barcha modellar uchun boshlang‘ich to‘lov pasaytirildi! 


    Uklonda taksi haydovchilari uchun katta tadbir o‘tkazildi!


    Parvoz — katta shahar xarakteriga ega qulay biznes-klass turar joy


    OKMK 2,3 milliard dollar kredit mablag‘larini jalb qildi va 125 million dollar moliyaviy xarajatlarni iqtisod qildi


    Siberian Wellness — O‘zbekistonda 15 yil


    Moliyaviy savodxonlik maktab ostonasidan boshlanadi


    Coca-Cola 139 yillik ilhom, ajoyib kashfiyotlar, mashhur kampaniyalar va butun dunyo sevib qolgan ta’mni taqdim etmoqda 


    Mobiuz “MazzaFest”da yangi “Mazza” va “Mazza 2.0” tarif rejalarini taqdim etadi


    UZCARD SHERDOR premium kartasi endi MKBANKda mavjud


    Ziffler‘dan katta taqdimot: yangi qiyofa, zamonaviy dizayn va aqlli maishiy texnikalar


    HONOR kompaniyasi HONOR 400 Lite smartfonini taqdim etdi. Qiziq, u nimasi bilan lol qoldira oladi?


    Silk Avia Shahrisabzga ko‘proq parvoz qiladi

     

    Tavsiya etamiz

    “Ular o‘z vatani mustaqil bo‘lishi uchun kurashgan edi” — Turkiston legionining ayanchli tarixi

    8 may, 15:09

    Rashidov, gazli ichimliklar zavodi, Qizil maydon. 9-may — Toshkent tarixidan fotolavhalar

    7 may, 14:40

    Fazoviy poyganing boshlanishi — Gagarinning parvozi yolg‘on bo‘lganmi?

    6 may, 18:00
    Audio Icon

    “Qurolli qushchalar”. O‘zbekistonda ishlab chiqarilayotgan dronlar haqida

    5 may, 21:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Anchelotti “Real” boshqaruvini qachon tark etishi ma’lum bo‘ldi

    Sport | 9 may, 23:38

    Superliga. “Dinamo” “Surxon”ni mag‘lub etib, turnir jadvalida kuchli uchlikka kirib oldi

    Sport | 9 may, 22:35

    AQSH byudjeti taqchilligi yil boshidan beri 196 mlrd dollarga ko‘paydi

    Dunyo | 9 may, 22:05

    Fransiyada ikki general hokimiyatni tanqid qilgani uchun ishdan olindi

    Dunyo | 9 may, 21:35

    “Liverpul” “Real”ning qaroridan norozi bo‘ldi

    Sport | 9 may, 21:12

    NATO Kiyevga tinchlik shartnomasining bir qismi sifatida a’zolikni va’da qilmaganini bildirdi

    Dunyo | 9 may, 20:35

    Superliga. Vodiy derbisida “Neftchi” ustun keldi

    Sport | 9 may, 20:21
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.