Yerning harorati 2020-yilda so‘nggi 3 million yil ichidagi rekord darajaga ko‘tarildi, bu esa dunyo hamjamiyati oldiga iqlim bo‘yicha yangi vazifalarni qo‘yadi. BMT bosh kotibi Antoniu Guterrish “Petersberg iqlim muloqoti” xalqaro konferensiyasida shu haqda aytib o‘tdi, deb yozadi “RBK”.
Foto: Reuters
“2020-yil misli ko‘rilmagan ob-havo va iqlim ofatlarining yana bir davri bo‘ldi. Karbonat angidrid konsentratsiyasi yana eng baland darajaga — sanoat inqilobidan oldingi ko‘rsatkichdan 148 foiz yuqoriga ko‘tarildi. Bu 3 million yil ichidagi eng yuqori ko‘rsatkichdir. 3 million yil oldin Yer harorati 3 darajaga, dengiz sathi esa qariyb 15 metrga oshgan”, — dedi bosh kotib.
Guterrishning aniqlik kiritishicha, 2020-yilda sayyoradagi harorat sanoat inqilobidan oldingi davrga qaraganda 1,2 daraja yuqori bo‘lgan. “Bu ilmiy jamoatchilik tomonidan xavfli deya belgilangan 1,5 daraja chegarasiga yaqin. Asrning oxiriga kelib haroratning 2,4 darajaga ko‘tarilishi kutilmoqda. Biz haqiqatan ham tubsiz jarlik yoqasidamiz”, — dedi u.
Bosh kotib ushbu hodisalar dunyo mamlakatlarining issiqxona gazlarini kamaytirish bo‘yicha olib borayotgan hozirgi harakatlari yetarli emasligidan dalolat berishini ta’kidladi. “Agar biz birgalikda ish ko‘rsak, iqlim o‘zgarishining eng yomon ta’sirining oldini olishimiz va COVID-19 pandemiyasidan keyingi tiklanishdan insoniyatni yanada toza va yashil yo‘lga tushirish uchun foydalanishimiz mumkin”, — dedi u.
Guterrish rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarni XXI asrning o‘rtalariga kelib zararli gazlarni nolga yetkazish harakatlari uchun safarbarlikka, G20 davlatlarini esa 2030-yilga kelib gazlarni 2010-yilga nisbatan 45 foizga kamaytirishga chaqirdi.
Ma’lumot uchun, Kornell universiteti tomonidan AQSh Qishloq xo‘jaligi vazirligi ko‘magida olib borilgan tadqiqotga ko‘ra, iqlim o‘zgarishi oqibatida qishloq xo‘jaligining umumiy milliy mahsuldorligi 1960-yillardan buyon 21 foizga pasaygan. Bunday pasayish so‘nggi yetti yil ichidagi mahsuldorlikning o‘sishini yo‘qotish bilan tengdir, deya ta’kidlaydi olimlar.
Avvalroq global isish Yerni 35 million yil ortga qaytarishi, 2100-yilga borib yoz fasli yarim yil davom etishi haqida olimlarning prognozlari xabar qilingandi.
