Rossiyaning Baykal ko‘lida 13-mart kuni Baikal-GVD chuqur suvosti neytrin teleskopi rasman ishga tushirildi, deb yozadi Meduza.
Teleskop Baykalning janubiy qismida qirg‘oqdan 3,5 kilometr masofada va 750—1300 metr chuqurlikda joylashgan. Uni qurish ishlari 2015-yilda boshlangan bo‘lib, 2,5 milliard rublga (34 million dollardan oshiqroq) tushgan. U Rossiya Fanlar akademiyasi Yadro tadqiqotlari instituti, Yadro tadqiqotlari birlashgan instituti va Irkutsk davlat universiteti olimlari tomonidan ishlab chiqilgan. Shuningdek, loyihada Chexiya, Slovakiya, Polsha va Germaniya olimlari ham ishtirok etgan.
Teleskop koinotdan uchib keladigan o‘ta yuqori energiyalar neytrino oqimlarini qayd etish va tadqiq qilish uchun mo‘ljallangan.
Neytrino magnit maydonlari bilan juda kuchsiz aloqaga kirishadi va yulduzlararo chang tomonidan yutilmaydi, shuning uchun ular uzoq galaktikalardan Yerga uchib kelgunicha boshlang‘ich holatini o‘zgartirmaydi, natijada olimlarga o‘zlari paydo bo‘lgan obyektlar haqida ma’lumot taqdim etadi. Bu, o‘z navbatida, koinot rivojlanishi mexanizmlarini yaxshiroq tushinishda yordam beradi.
“TASS” qayd etishicha, Baikal-GVD Shimoliy yarimshardagi eng yirik neytrin teleskopga aylanadi. U orqali ilk ma’lumotlar 2021-yiliyoq qabul qilinishi kutilmoqda.
Izoh (0)