O‘zbekistonda bir oilaga o‘rtacha nechta farzand to‘g‘ri kelishi ma’lum qilindi
Davlat statistika qo‘mitasi vakili Usmon Abdurasulov 22-fevral kuni AOKAda “O‘zbekiston Respublikasida ochiq ma’lumotlar sohasini yanada rivojlantirish istiqbollari” mavzusida o‘tkazilgan matbuot anjumanida O‘zbekistonda bir oilaga o‘rtacha nechta farzand to‘g‘ri kelayotgani to‘g‘risidagi ma’lumotlar bilan bo‘lishdi, deb xabar beradi “Xabar.uz”.
Usmon Abdurasulovning so‘zlariga ko‘ra, O‘zbekiston hududida aholini ro‘yxatga olish so‘nggi bor 1989-yilda amalga oshirilgan bo‘lib, ro‘yxatga olish natijalariga ko‘ra aholi soni 19,7 million kishini tashkil etgan. Shundan buyon biror marta ham aholini ro‘yxatga olish tadbiri o‘tkazilmagan.
2021-yil 1-yanvar holatiga ko‘ra, respublikaning doimiy aholisi soni 34,6 million kishini tashkil etmoqda. Bu hisob 1989-yilda o‘tkazilgan aholini ro‘yxatga olish natijalariga tug‘ilganlar va mamlakatga ko‘chib kelganlar sonini qo‘shish hamda vafot etganlar va mamlakatdan ko‘chib ketganlar sonini ayirish orqali hisoblanadi. Tug‘ilish va o‘lim holatlari bo‘yicha ma’lumotlar Adliya vazirligining joylardagi davlat xizmatlari markazlaridan hamda ko‘chib kelgan va ko‘chib ketganlar soni to‘g‘risidagi ma’lumotlar Ichki ishlar vazirligidan olinadi.
Hech qayerda ro‘yxatdan o‘tmagan fuqarolar, fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar va uysizlar aynan aholini ro‘yxatga olish jarayonlarida aniqlanadi. “Aholini ro‘yxatga olish to‘g‘risida”gi qonunga muvofiq, O‘zbekiston fuqarolari, doimiy yoki vaqtincha yashovchi yoxud vaqtincha O‘zbekistonda bo‘lib turgan chet el fuqarolari hamda fuqaroligi bo‘lmagan shaxslar, shuningdek, mamlakatda doimiy yashovchi, ammo aholini ro‘yxatga olish davrida vaqtincha xorijiy davlat hududida bo‘lgan O‘zbekiston fuqarolari respondent sifatida ro‘yxatga olinadi.
Shuningdek, DSQ vakili davlat statistika ma’lumotlarining necha foizi ochiq tartibda joylashtirilgan, qanday ma’lumotlar hamon yopiqligicha qolayotgani to‘g‘risidagi savolga javob qaytargan.
“O‘zbekistonning qonun hujjatlari bilan tarqatilishi ta’qiqlangan maxfiy ma’lumotlar, shuningdek, Davlat statistikasi to‘g‘risidagi qonunning 7-moddasiga asosan yakka tartibdagi statistika ma’lumotlari, davlat sirlari va yuridik shaxslarning tijorat sirlariga oid ma’lumotlar yopiq statistik ma’lumotlar hisoblanadi. Qolgan barcha ma’lumotlar Davlat statistika qo‘mitasi rasmiy veb-saytida, statistik to‘plamlarda hamda ochiq ma’lumotlar portalida doimiy e’lon qilib borilmoqda”, — deydi Abdurasulov.
Davlat statistika qo‘mitasining dastlabki ma’lumotlariga ko‘ra, 2020-yilning yanvar—dekabr holatiga, uy xo‘jaliklari tanlanma kuzatuvlari ma’lumotlariga asosan 16 yoshgacha bolalar mavjud bo‘lgan uy xo‘jaliklar 74,3 foizni tashkil etgan. Shundan 23,4 foizi bir bolali, 26,8 foizi —ikki bolali, 16,9 foizi — uch bolali hamda 7,2 foizi to‘rt va undan ko‘p bolalilarni tashkil etgan. 25,7 foiz uy xo‘jaliklarda esa 16 yoshgacha bolalar mavjud emas.
Eslatib o‘tamiz, O‘zbekiston Prezidentining 2019-yil 5-fevraldagi farmonida 2022-yilda aholini ro‘yxatga olish o‘tkazilishi belgilangan edi. 2020-yil 16-martda “Aholini ro‘yxatga olish to‘g‘risida”gi qonun qabul qilingan. Shavkat Mirziyoyev iyun oyida milliy statistika sohasini takomillashtirish chora-tadbirlari bo‘yicha yig‘ilish o‘tkazgan va O‘zbekistonda mustaqillik yillarida mamlakatda aholini ro‘yxatga olish o‘tkazilmaganini ta’kidlagandi.
