Kantonaning “parvozi”, Suaresning “sehrli qo‘li” va Zidanning “kalla qo‘yishi”. Futbol tarixidagi eng esda qolarli qizil kartochkalar (foto)

Har bir futbolchi uchun uchrashuvda qizil kartochka olish eng istalmagan holat hisoblanadi. Odatda kartochkalar bir necha uchrashuvdan keyin unutiladi, ammo shundaylari ham borki, ular tom ma’noda millionlar o‘yini tarixiga kirgan va ular haqida doimo eslanadi. Quyida aynan mana shunday “qizil”lar haqida fikr yuritiladi.

Roy Kin — “Manchester Siti”ga qarshi o‘yin (APL)

“Manchester Yunayted” va “Lids” o‘rtasidagi murosasiz uchrashuvlarning birida Alf-Inge Holand (Erling Holandning otasi) Roy Kin bilan to‘qnashib ketadi, natijada Kin jiddiy jarohat oladi. Biroq katta Holand bunga parvo ham qilmaydi va Royni simulyatsiya ishlatganlikda ayblaydi. Irlandiyalik futbolchi esa o‘sha daqiqalarni eslab qoldi va bir yildan so‘ng jarohatini tiklab Holandga dahshatli jarohat yetkazdi. Keyinchalik Roy Kin ushbu harakati bilan qasos olganini va hech qachon simulyatsiya ishlatmasligini aytgandi.

Erik Kontana — “Kristal Pelas”ga qarshi o‘yin (APL)

1994/95-yilgi mavsumda Kantona boshchiligidagi “Yunayted” autsayder “Kristal Pelas” qarshi o‘yin o‘tkazadi. Raqib butun o‘yin davomida “Yunayted” futbolchilariga nisbatan qo‘pol munosabatda bo‘ladi va ularni o‘z qolipidan chiqarishga harakat qiladi. Natijada, “Pelas”ning rejasi ish beradi, Kantonaning asablari ortiq dosh bermaydi va raqibga nisbatan o‘ta qo‘pol munosabatda bo‘ladi, 56-daqiqada maydondan chetlatiladi. Biroq Kantona maydonni tark etayotgan vaqtda tribunadagi tomoshabinlardan biri uni haqoratli so‘zlar bilan “siyladi”. Erik esa buni shunchaki qoldirmadi va uchib borib, oyog‘i bilan “Pelas” muxlisiga zarba berdi.

O‘shandan keyin futbolchi butun Manchesterning dushmaniga aylandi, ammo Aleks Fergyusonning oqilona yondashuvi tufayli u shartli jazo va axloq tuzatish ishlaridan ko‘ngildagidek o‘ta oldi. Va uzoq diskvalifikatsiyadan so‘ng Erik yana o‘yinga qaytdi va ikki bor Premyer Ligada g‘olib bo‘ldi.

Bir necha yildan so‘ng jurnalistlar undan qilgan ishingizdan afsuslanasizmi deb so‘rashganda, u quyidagicha javob bergandi:

“Men uni (muxlisni) qattiqroq tepmaganimdan afsuslanaman”.

Luis Suares — Ganaga qarshi o‘yin (JCh—2010)

JARda o‘tkazilgan 2010-yilgi Jahon Chempionatining chorak finalida Urugvay va Gana terma jamoalari to‘qnash keladi. Uchrashuvning asosiy vaqtida bittadan to‘p kiritgan jamoalar qo‘shimcha bo‘limlarga murojaat qiladi. Shundan so‘ng har ikkala jamoa o‘ta ehtiyotkor o‘yin ko‘rsata boshladi, biroq so‘nggi bo‘limning oxirgi daqiqalarida ganaliklar Urugvay darvozasi tomon qator hujumlar uyushtira boshladi, janubiy amerikaliklar jarima maydonida esa tartibsizlik yuzaga keldi. Vaziyatlarning birida Luis Suares o‘z darvozasiga kirib ketayotgan to‘pni qo‘li bilan qaytarib qoladi. Shundan so‘ng Suares qoidalarga ko‘ra o‘yindan chetlatiladi. Urugvay darvozasi tomon belgilangan 11 metrlik zarba esa samarasiz amalga oshirildi va uchrashuv penaltilar seriyasiga qadar cho‘zildi. Penaltilar seriyasida esa Urugvayning qo‘li baland keldi. O‘sha vaziyatda Suares nomardlarcha harakat qilgan bo‘lsa-da, jamoasi manfaati uchun to‘g‘ri qaror qildi va o‘zini qurbon qildi. Nima ham deyish mumkin, futbol shunisi bilan qiziq.

Janluiji Buffon — “Real”ga qarshi o‘yin (Chempionlar Ligasi)

2017-yilgi Chempionlar Ligasining chorak final javob uchrashuvida “Yuventus” mehmonda “Real” ustidan 3:0 hisobida g‘alaba qozonayotgandi. Biroq dastlabki o‘yinda xuddi shu (3:0) hisobidagi mag‘lubiyat sababli turinliklarning g‘alabani nishonlashiga hali erta edi.

O‘yinning so‘nggi pallalariga qadar ushbu hisob saqlanib turdi va hammasi qo‘shimcha daqiqalarga qarab ketayotgandi. Ammo oxirgi daqiqalarda “Real” yarim himoyachisi Lukas Vaskes jarima maydonchasi ichida yiqildi, uchrashuv bosh hakami esa hech ikkilanmay Buffon darvozasi tomon penalti belgiladi. Bundan darg‘azab bo‘lgan Jiji hakam tomon yugurib borib, unga baqira ketdi. Hakam biroz oldin bo‘lgani kabi yana hech ikkilanmay futbol afsonasiga qizil kartochkasini ko‘rsatdi. 11 metrlik zarbani Krishtianu Ronaldu golga aylantirdi. Buffon esa yana bir bor Chempionlar Ligasi bosh sovrinidan mosuvo qoldi.

“Hakamning yuragi o‘rnida axlat qutisi joylashgan” — degandi Buffon uchrashuvdan so‘ng.

Ehtimol, ushbu qizil kartochka futbol tarixidagi eng mashhuri bo‘lsa kerak. 2006-yilgi Jahon Chempionati finalida Marko Materatssi epizodlardan birida Zidanning opasini haqorat qiladi. Zinedin esa hech qachon maydondagi oliyjanob harakatlari bilan maqtana olmagan. Buning ustiga bu yerda gap oila haqida ketayotgandi. Shu sababli Zizuni qaysidir ma’noda oqlash ham mumkin.

Hissiyotlariga erk bergan Zinedin Materatssining gaplariga javoban uning ko‘krak qafasiga boshi bilan zarba beradi. Marko kuchli zarbadan maydonga yiqiladi. Zidan o‘yindan chetlatiladi, Fransiya esa penaltilar seriyasida imkoniyatni boy beradi. Aynan ushbu o‘yindan so‘ng Zidan faoliyatini yakunlagan. Zidanning ketishi esa o‘z navbatida futbol olamida yaxshigina shov-shuvlarga sabab bo‘lgan.