Davomiyligi bo‘yicha rekord o‘rnatgan film: Raj Kapurning “Sangam” filmi haqida qiziqarli ma’lumotlar (foto)

Raj Kapur tomonidan suratga olingan filmlar ko‘pincha romantikaga bag‘ishlangan bo‘lsa-da, ushbu sevgi hikoyasi hind kinosi tarixida alohida o‘rin tutadi. U ko‘plab rejissor va prodyuserlarga sevgi uchburchagi haqida o‘z filmlarini yaratishga ilhom bergan kishi edi.

Film tomoshabinlarga ta’siri tufayli shu darajada mashhurlikka erishdiki, yillar o‘tishi bilan hatto “Sangam” qo‘shiqlarining nomlari boshqa filmlar uchun ham ishlatilgan. Masalan, “Mere Sanam”, “Bola Radha Bol”, “Radha ka Sangam”, “Har Dil Jo Pyar” kabi. Ayrim ishbilarmonlar esa o‘zlarining mehmonxona, restoran va kinoteatrlariga “Sangam” nomini bergan.

Bu Raj Kapurning ilk rangli va qisman chet elda − Venetsiya, Parij, Shveysariya va Londonda suratga olgan birinchi film edi: chet el sahnalari tasvirlari o‘sha paytda Hindistondagi tomoshabinlarga shunday ta’sir o‘tkazganki, “Sangam”dan keyin u yerda film suratga olish urfga kirgan.

Raj Kapur ushbu filmni 1940-yillarning oxirlarida bosh rollarda Dilip Kumar va Nargis ishtirokida“Garonda” nomi ostida suratga olmoqchi edi. Kelajakda ssenariy uchun asos bo‘lgan voqeani Inder Raj Anand yozgan, o‘sha paytda “Aag” suratga olingandan so‘ng Rajning rejissor sifatida birinchi filmi edi. Biroq loyiha ma’lum sabablarga ko‘ra doimiy ravishda kechiktirilgan. Jarayon 1962-yilgacha davom etgan, keyin film “Sangam” deb o‘zgartirilgan. Bu vaqtga kelib Nargis Sunil Datt bilan nikohidan keyin kino sohasini tark etib ulgurgan edi. Filmning nomi uchta asosiy qahramonning o‘zaro munosabatini aks ettirgan, ular hinduiylikda alohida ahamiyatga ega bo‘lgan uchta daryo: Gang, Yamuna va Sarasvatiga taqqoslangan. Ularning qo‘shilish joyi esa Sangamdir.

Raj Kapur Gopal rolini ijro etish uchun Dilip Kumarga taklif bilan chiqqan, ammo oxir-oqibat u rad etgan. Keyin bu rol Dev Anandga taklif qilingan, ammo aktyor boshqa filmlardagi suratga tushish ishlari ko‘pligi va Sangam uchun vaqt ajrata olmasligini ma’lum qilgan. Gopal roliga navbatdagi nomzod – Rajendra Kumar edi va u taklifni qabul qilgan. Suratga olish jarayonida Raj va Rajendra shu qadar yaxshi kelishganki, ular keyinchalik ham eng yaxshi do‘st bo‘lib qolgan. Rajendraning o‘g‘li Kumar Gaurav Rajning qizi − Rima bilan turmush ham qurmoqchi bo‘lgan. Ammo yoshlar ma’lum sabablarga ko‘ra unashtiruvni buzgan, shundan keyin Raj va Rajendra orasida munosabat ham salbiy tomonga o‘zgarib ketgan.

Vijayantimala Radhaning asosiy roli uchun tanlangan, u bilan Raj ilgari “Nazrana” filmidagina birgalikda ishlagan edi. Mish-mishlarga ko‘ra, Raj aktrisani Dilip Kumarning guruhidan olib chiqmoqchi bo‘lgan, chunki o‘sha vaqtlarda ular eng mashhur juftliklardan biri bo‘lgan. Ammo Raj aktrisani ushbu rolga taklif etganda, u ta’tilda, ikki yildan buyon suratga tushmayotgan edi. Vijayantimala biroz ikkilansa-da, keyin rozi bo‘lgan. Suratga olish jarayonida rejissor va uning orasida ishqiy munosabatlar ham paydo bo‘lgan, ammo film yakunlangach munosabatlarga ham o‘z-o‘zidan nuqta qo‘yilgan.

Shu tarzda mahoratli aktyorlar uchligi ijrosida tushunmovchilik, ajralish, qurbonlik, xayrlashish va qayg‘u haqidagi ajoyib voqea o‘tgan asr 60-yillarning tomoshabinlarini tom ma’noda sehrlab qo‘ygan. Hindiston tarixida birinchi marta ushbu kino namoyishi uchun joylar oldindan buyurtma qilingan.

“Sangam” davomiyligi bo‘yicha ham rekord o‘rnatgan filmdir. Uning asli 238 daqiqa davom etadi va teatrlarda ikki interval bilan namoyish etilgan. Bu ham hind kinematografiyasida birinchi yangilik bo‘lgan. Shuningdek, film Sovett ittifoqi, Turkiya, Bolgariya, Gretsiya va Vengriyada sezilarli qisqartirishlar bilan namoyish etilgan.

Tanqidchilarning ko‘nglidan joy olgan “Sangam” “Bollivudning eng buyuk sevgi uchburchagi” haqidagi film deb baholangan. Hindistonda ushbu kartina 1964-yildagi eng kassabop film va 1960-yillardagi “Buyuk Mo‘g‘ul”dan keyingi ikkinchi o‘rinni egallagan.

“Sangam” bir necha nominatsiyalar bo‘yicha oltita Bengal kinojurnalistlari assotsiatsiyasi mukofotiga va to‘rtta Filmfare mukofotiga sazovor bo‘lgan. Ushbu filmning namoyishga 50 yildan ko‘proq vaqt o‘tgan bo‘lsa-da, hanuzgacha uning tomoshasi insonni hayajonga soladi.