Foto: Davlat rahbariga aylangan aktyorlar

Yuqori lavozim egalarining aksariyati avval umuman boshqa kasb bilan shug‘ullangan bo‘ladi. Ammo bir necha davlat prezidentlari siyosiy faoliyatini boshlamasidan avval shou-biznesda karyerasini shakllantirgan. Ular bir necha film va seriallarda rol ijro etgan, ayrimlari esa film ham suratga olgan.

Vladimir Zelenskiy – Ukraina

Ma’lumotlarga ko‘ra, Zelenskiyning siyosatda tajribasi yetarli emas. U shou-biznesda karyerasini rivojlantirgan. Talabalik yillaridayoq bir necha qiziqarli shou-dasturlar – KVNda chiqishlar qilgan. U bir necha guruhlardan so‘ng o‘z jamoasi a’zolari bilan “Kechki kvartal” televizion loyihasida ishtirok etgan. Shuningdek, “Jang klubi”, “Janob Kuk”, “Yil qo‘shig‘i”, “Kulgi ligasi” va boshqa dasturlarda boshlovchilik ham qilgan. Bundan tashqari, u bir qator film va musiqiy filmlarning ssenariy muallifi, aktyori va prodyuseri ham hisoblanadi. Ularning eng mashhurlari – “Sovchilar”, “Katta shahardagi muhabbat”, “8 ta birinchi uchrashuv”, “8 ta yangi uchrashuv”, “Men, sen va u” va “Xalq xizmatkori” filmlaridir. Aktyorning prezident bo‘lishi yangilik emas, undan avval ham bir necha aktyorlar saylovlarda g‘olib chiqishga muvaffaq bo‘lgan.

Ronald Reygan – AQSh

AQShning 40-prezidenti Ronald Reygan o‘z faoliyati davomida 54 ta badiiy filmda suratga tushgan. Norozilik, mashhurlikka erishish va boshqa maqsadlar tufayli u siyosatga qadam qo‘ygan. Uning qaroriga aktyorlar gildiyasi kasaba uyushmasiga a’zoligi ham ta’sir ko‘rsatadi. U yerda Ronald o‘zini prezident sifatida ko‘rib, nizolarni hal etgan. General Electric Theatre televizion dasturida 8 yil davomida boshlovchilik qilgan. U faoliyati davomida korporatsiya fabrikalari joylashgan 38 shtat bo‘ylab sayohat qilish bilan birga, fabrika ishchilari va xizmatchilari oldida doimiy chiqishlar qilgan. Bunday nutqlar vaqtida Reygan o‘zini omma oldida sinab ko‘rish imkoniyatidan samarali foydalangan. Uch marotaba urinishdan so‘ng u 1980-yilda muvaffaqiyatga erishgan va Oq uynig boshqaruvchisiga aylangan. U prezident bo‘lganidan so‘ng soliqlarni kamaytirishga qaratilgan siyosat yuritishni yo‘lga qo‘ygan.

Vatslav Gavel – Chexiya

Chexoslovakiyaning so‘nggi prezidenti va Chexiyaning birinchi prezidenti Vatslav Gavel yozuvchi va dramaturg “Lyutsernfilm” kinokompaniyasi asoschisining avlodi. Vatslavning nafaqat bobosi, balki amakisi ham kinematografiya yo‘nalishida oilaviy biznesni rivojlantirgan. 1960—1968-yillarda “Na Zabradli” teatrida ishlagan. U dastlab sahna ishchisi, rejissor yordamchisi va adabiy emakdosh bo‘lib, kinolar suratga ola boshlagan. 1965-yildan 2011-yilgacha filmlarda rol o‘ynagan. U 1965-yildan siyosat bilan shug‘ullanib, “Tvarj” (“Yuz”) adabiy va badiiy jurnal tahririning a’zosi bo‘lgan. 1989-yilda inqilobdan keyin Chexoslovakiya prezidenti etib saylangan. 1990-yil 5-iyuldagi saylovlarda ikki yillik muddatga qayta saylangan.

Lex Kachinskiy – Polsha

Lex 13 yoshida egizak akasi Yaroslav bilan birgalikda mashhur “Oyni o‘g‘irlaganlar haqida” ertak-filmida asosiy rollarni ijro etgan. Ammo keyinchalik aktyorlik faoliyatini davom ettirmagan. Varshava universtetini tamomlaganidan so‘ng Lex siyosiy karyerasini shakllantirgan. Keyinchalik Seym va senat a’zosi, Adliya vaziri va Varshava meri bo‘lgan. 2005-yilda u Polshada bo‘lib o‘tgan prezidentlik saylovlarida g‘olib bo‘lib, polshaliklarga “axloqiy yangilanish” va “xristian qadriyatlari”ga qaytishni taklif qildi.

Jozef Estrada – Filippin

Xose Marselo Exersito 20 yoshida aktyor bo‘lgan va ismini Jozef Estrada deb o‘zgartirgan. 1956-yilda boshlangan karyerasi davomida u yuzdan ortiq filmlarda rol ijro etgan. Estrada Filippinning besh karra “Eng yaxshi aktyori” mukofotiga sazovor bo‘lgan. 1967-yilda siyosiy ishlarga o‘tgan va San-Xuan munitsipalitetining meri bo‘lgan. Ushbu lavozimda 16 yil ishlaganidan so‘ng senator, 1992-yilda vitse-prezident, 1998-yilda esa prezidentlik saylovlarida g‘olib bo‘lgan. U davlat rahbari lavozimini 2001-yilgacha egallab kelgan. Keyinchalik davlat rahbari qimor biznesiga homiylik qilgani, tamaki solig‘idan noqonuniy pul olgani va mansab vakolatini suiiste’mol qilgani hamda 8,7 million dollar pora olganlikda ayblangan. Sud jarayonidan keyin prezident umrbod qamoq jazosiga hukm qilingan. Ammo oradan ko‘p o‘tmay yangi davlat rahbari tomonidan avf etilgan. Estrada yana siyosiy faoliyatini davom ettirib, 2013-yilda Manila meri etib saylangan.

Jimmi Morales – Gvatemala

Gvatemalaning prezidenti Jimmi Morales oliy ma’lumotli bo‘lganidan so‘ng akasi bilan birgalikda kino sanoatida faoliyat boshlashga qaror qilgan. 15 yil davomida ular Moralejas televizon dasturida Nito va Netoni ijro etgan. 2015-yilda saylovoldi tashviqoti vaqtida u Gvatemala xalqiga korrupsiyaga qarshi kurashishni va har bir talabani smartfon bilan ta’minlashni va’da qilgan. Shu tariqa komik aktyor korrupsiya mojarosi fonida saylovda g‘alaba qozongan.

Donald Tramp – AQShning sobiq prezidenti

AQShning sobiq prezidenti Donald Tramp hech qachon professional aktyor bo‘lmagan, ammo tez-tez film va teleseriallarda epizodik rollarni ijro etgan. “Arvohlar bunday qilmaydi”, “Uyda yolg‘iz-2”, “Vaqt sayohati”, “Eddi”, “Kompanyon”, “Studiya 54”, “Noqulay sayyora” va boshqa bir qancha filmlarda ko‘rinish bergan. 1988-yildan buyon Tramp har bir saylovda AQSh prezidentligiga nomzodligini qo‘ygan. 2016-yilgi prezidentlik saylovlarida g‘olib chiqqan. U 69 yoshida ish boshlagan Ronald Reyganning rekordini yangilab, AQShning birinchi saylangan eng keksa prezidentiga aylangan.