“Daryo” “Muhojirlar hayoti” loyihasi doirasida xorijda mehnat qilayotgan o‘zbekistonliklarning hayotini yoritishda davom etadi. Loyihaning bu galgi qahramoni — to‘rt yildan buyon Janubiy Koreyada ishlayotgan yigit.
Suhbatdoshimizning iltimosiga ko‘ra, uning ism-sharifi hamda shaxsini oshkor etishi mumkin bo‘lgan boshqa ma’lumotlar o‘zgartirildi.
2008-yil maktabni tamomlab, tumandagi kollejning buxgalteriya yo‘nalishiga topshirdim. To‘g‘rirog‘i, maktabdagi o‘qituvchilarning o‘zi hujjatlarimni topshirib qo‘ygan (o‘sha paytlari vaziyat shunaqa edi).
Orzum organ xodimi bo‘lish edi. Buxgalteriya sohasiga esa umuman qiziqmasdim. O‘qishga oyda bir-ikki marta borib, tog‘am bilan ustachilik qilib yurardim. Xullas, birinchi bosqichni shunday qilib tugatdim.
Ikkinchi bosqichga o‘tganimda bunaqa yurib hech narsaga erisholmasligimni tushundim va o‘qishimni Xo‘jalik huquqiy faoliyat yo‘nalishiga o‘zgartirdim. Chunki organ xodimi bo‘lolmagan taqdirimda ham, yurist yordamchisi bo‘lib, xo‘jalik tashkilotlarida ishlashim mumkin edi.
Afsuski, kollejni bitirib, ota-onamga yuk bo‘lmaslik uchun o‘qishga topshirmadim. Bir muncha vaqt ishlab yurdim.
O‘sha kunlar hozirgidek esimda. Dadam “avval guvohnoma ol, keyin minasan”, deb mashinasini haydashga ruxsat bermasdi. Har kuni shuning ortidan uyda janjal chiqarardim (endi bilsam, dadam to‘g‘ri qilgan ekan).
Xullas, o‘qishga kirish, mashina olish va bir qancha orzularimning ro‘yobi uchun xorijga ishga ketishga majbur bo‘ldim. Aniqrog‘i, uydagilarimning o‘zi samolyotga bilet olib, Rossiyaga jo‘natib yubordi.
Rossiyadagi hayot haqida
2012-yil Moskvaga kelib, santexnik bo‘lib ishlay boshladim. Rus tilini bilmasdim, lekin u yerda qarindoshlar, tanishlar borligigami yoki qurilishdan chiqmay ishlaganimgami, til kerak bo‘lmadi. Rossiyadagi sakkiz oy vaqtim shu tarzda o‘tdi.Bir kuni ishxonada xodimlarni qisqartirishlarini eshitib qoldim. Ochig‘i, juda xursand bo‘ldim. Chunki ilk marta borganim uchunmi bilmayman, musofirchilikda juda zerikkandim, uyga ketgim kelardi. Kutganimday “sokrashcheniye”ga tushib, dekabrda O‘zbekistonga qaytdim.
Otam yuk haydovchisi edi. Kelgan kunim Toshkentga yuk bo‘lib qoldi. Dadam bilan birga chiqib, poytaxtga qarab ketdim.
Goh otam bilan birga reyslarda yurardim, bo‘sh vaqtim tog‘alarim bilan ustachilik qilardim. Shu tariqa sakkiz oydan ko‘proq O‘zbekistonda yurib, yana Rossiyaga ketdim. Bu safargi niyatim — uyimizning chetiga ikki xonali uy solish va uylanish edi.
Bu orada ukam IELTS’dan yaxshi natija oldi. Koreyada o‘qimoqchiligini aytib qoldi. Unga agar Koreyaga o‘qishga borsang, puldan yordam beraman deb va’da berdim.
Moskvada ishlab yurgan paytim ukam Koreyaga ketadigan bo‘lib qoldi. Biroq menda hali yetarli pul yo‘q edi. Tanish-bilishlardan qarz havola qilib, ukamni o‘qishga yubordik. Men ishlab, qarzlarni uzib yurdim.
Oradan 4-5 oy o‘tganidan keyin Rossiyadan deportatsiya bo‘ldim
Hamma hujjatlarim joyida edi, faqat men ishlayotgan joy yopiq zona, ishlash uchun shahar milliy xavfsizlik xizmatidan ruxsatnoma kerak edi. Biz hali olmagandik.Avval bir-ikki marta politsiyani qo‘liga tushib, pul bilan chiqib ketgandim. Ammo bu safar reydga tushib qoldim. Bir kundayoq sud o‘tkazilib, deportatsiya qilindim.
Suddan so‘ng politsiya bo‘limiga keldik. O‘sha paytlari qish, havo sovuq edi. Bir kun “koridor”da tunadim. Ertasiga boshqa joyga olib borishdi. U yerda o‘zbeklar ham bor edi.
O‘sha kecha bir burchakdagi eski divanda uxladim. Ertasiga yana odamlar qo‘shildi. Hatto yotgani joy qolmay, polda kompyuterning eski protsessorlarini qo‘yib, eshikka suyanib uxladim.
To‘g‘ri, uyga qaytib ketsam bo‘lardi, lekin hali ishlashim, pul topishim kerak edi. Yana sheriklarimning “boshliqlar seni olib qolishga harakat qilyapti, ketishga shoshilmay tur” deganlari uchun hammasiga chidadim. Zonada 11 kun yashadim.
Baribir O‘zbekistonga qaytdim. Bir yil davomida Andijonda yurdim. Bu orada bir-ikki oy Qozog‘istonga borib ishlab keldim.
Oxiri Koreyaga ketishga qaror qildim. Til kurslarida o‘qidim.
Orzular mamlakatiga yo‘l
Shunday qilib, 2016-yil 2-sentabr kuni Koreyaga keldim. Boshida uch oy til kursida o‘qidim. Tanishlar orqali ish topdim. Kunlik yuk tashishga chiqa boshladim. Kuniga 100-110 ming vona (90-100 dollar) berishardi. Kechasi ishlab, kunduzi o‘qirdim. Ikkalasini birday olib borish juda qiyin ekan. Na ishimda, na o‘qishimda unum bo‘lmasdi.Musofirchilikdagi qiyinchiliklar, qolaversa ukamga bergan va’dam tufayli o‘qishni tashlab, ishlashga majbur bo‘ldim.
Biroz vaqt o‘tib, Chinju shahriga keldim. Bu yerda o‘zbeklar ko‘p edi. Bir muddat issiqxona qurilishida ishladim. Besh oy bo‘ldi, hozir Tegu shahri yaqinidaman. Yana bir qurilish tashkilotida faoliyat yurityapman. Kvartira o‘zimning hisobimdan, sharoiti o‘rtacha.
Ko‘pchilik Janubiy Koreyani orzular mamlakati deydi. Bu yerdagilar kuniga 100, 200, 250 dollarlab topadi deb o‘ylab, kelishni xohlashadi. To‘g‘ri, shunday pul topish mumkin, lekin bu yilda bir-ikki marta bo‘lib qoladigan holat, xolos.
Kimdir hozir uyiga oyiga 3 ming dollardan jo‘natayotgandir. Biroq tushum har doim shunday bo‘lavermaydi. Yomg‘ir mavsumi, bayram kunlari bor. Pulli ishlar doim bo‘lavermaydi. Yashashning ham o‘ziga yarasha qiyinchiliklari, chiqimlari yetarlicha. Oziq-ovqat, kvartira xarajatlarini ham unutmaslik lozim.
Koreyaga kelmoqchi bo‘lganlarga tavsiyam
Avvalo, tilni yaxshilab o‘rganish kerak. Qancha ko‘p til bilsa, shunchalik yaxshi pul topish mumkin.Yana bir muhim tavsiyam — vizani faqat Koreyaning O‘zbekistondagi elchisi beradi. Viza olib beraman degan har xil odamlarga ishonmaslik kerak.
Odam qiynalib topgan pulini hoy-u havasga sarflamasligi kerak
Ayrim sabablarga ko‘ra, organ xodimi bo‘lishdan voz kechdim. Avval Koreyaga kelishdan maqsadim ko‘p pul topib, mashina olish edi. Endigi rejam O‘zbekistonga qaytib, o‘z biznesimni yo‘lga qo‘yish.Aksariyat chetdagi yurtdoshlarimiz katta to‘y qilish, uy-joy qurish, mashina olish uchun xorijda ishlaydi. Ba’zan o‘ylab qolaman. Nega shuncha qiynalib topgan pulni shunchaki hoy-u havaslarga sarflash kerak? Undan ko‘ra biznes qilish yoki pul keladigan yo‘llarga kiritish afzal emasmi?
Baxtli yashayotganlarni ko‘rib havasim keladi
Ba’zan o‘zimga nega o‘qishga topshirmay, musofirlik yo‘lini tanladim? Nega qat’iyatli bo‘lmadim. Shuncha qiyinchilik kerakmidi menga, deb savollar beraman.Xudo xohlasa, O‘zbekistonga qaytsam, avvalo uylanaman. Keyin o‘qishga topshiraman, biznesimni boshlayman. Hozir shuning uchun tinmay harakat qilib, pul to‘playapman.
Yaxshi yashashning yagona yo‘li o‘qishdir
Barcha ukalarimga, yoshlarga o‘yin kulgiga berilmay, qattiq o‘qishini, faqat diplom olish uchun emas, o‘zlari, kelajaklari uchun bilim olishlarini maslahat beraman. Ertaga bizga o‘xshab, musofirchilikda qiynalmaslikni xohlasangiz, faqat va faqat ta’lim oling. Yaxshi yashashning yagona yo‘li o‘qishdir. Undan boshqa chora yo‘q.Xonzodabegim A’zamova suhbatlashdi.
Izoh (0)