“Pandemiya sababli deyarli butun dunyoda ish haqi pasaydi” — Xalqaro mehnat tashkiloti

COVID-19 pandemiyasi oqibatida 2020-yilning birinchi yarmida dunyo davlatlarining uchdan ikki qismida ish haqi pasaydi yoki sekinlashdi. Bu haqda Xalqaro mehnat tashkiloti (XMT) hisobotida keltirildi, deb xabar bermoqda “Gazeta.uz”.

Hisobotda qayd etilishicha, yaqin kelajakda inqiroz tufayli ish haqining sezilarli pasayish tendensiyasi saqlanib qoladi. Ta’kidlanishicha, inqiroz, ayniqsa, ayollar va kam maosh to‘lanuvchi ishchilar ish haqiga ta’sir ko‘rsatdi.

XMTga ma’lumot taqdim etgan mamlakatlarning uchdan birida o‘rtacha ish haqi “bir qarashda oshgan” bo‘lsa-da, aslida, mutaxassislarning fikricha, bu kam maoshli ishchilarning aksariyati u yerda ishdan ketgani va yollanma ishchi sifatida hisoblash to‘xtatilgani bilan bog‘liq. “Bandlikni saqlab qolish uchun qat’iy choralar ko‘rilgan mamlakatlarda inqirozning ta’siri ish o‘rinlarining yopilishi emas, balki ish haqining pasayishi bo‘ldi”, — deyiladi hisobotda.

“COVID-19 inqirozi oqibatida tengsizlikning kuchayishi kambag‘allikning va ijtimoiy-iqtisodiy beqarorlikning halokatli darajada ortishiga olib kelishi mumkin”, — degan XMT bosh direktori Gay Rayder.

Hisobot mualliflarining ta’kidlashicha, “mehnat uchun minimal ish haqining adekvat darajada belgilanishi ishchilarni mehnatga yarasha haq to‘lanmay qolishidan asrashi va tengsizlik darajasini kamaytirishga yordam berishi mumkin”. Bunday siyosat samarali bo‘lishi uchun “keng qamrovli va kompleks chora-tadbirlar” zarur. Mutaxassislarning qayd etishicha, rivojlanayotgan davlatlarda, shuningdek, bozor iqtisodiyoti shakllanayotgan davlatlarda me’yorlarga ko‘proq rioya qilinishi odamlarni norasmiy iqtisodiyotdan rasmiy iqtisodiyotga ko‘chirishni nazarda tutadi.