Markaziy banki raisi Mamarizo Nurmurotov 22-oktabr kuni o‘tkazilgan matbuot anjumanida rubl kursining tushishi O‘zbekiston iqtisodiyotiga qanday ta’sir ko‘rsatishiga izoh berdi, deb yozadi “Gazeta.uz”.
2020-yil boshidan buyon rubl AQSh dollariga nisbatan 24 foizga (61,9 dan 77,08 rublga qadar), sentabr oyida esa qariyb 8 foizga arzonlashdi. Oktabrda rubl o‘zini biroz mustahkamlab olgan.
Mamarizo Nurmurotovning prognozlariga ko‘ra, rublning o‘zgaruvchanligi O‘zbekiston iqtisodiyotiga 1-2 chorak kechikishi bilan ta’sir qiladi.
“Birinchi navbatda bu pul o‘tkazmalarining kamayishi doirasida ta’sir ko‘rsatadi. To‘qqiz oy davomida o‘tkazmalar 4 foizgagina kamaygan. Davlatlar kesimida qaraladigan bo‘lsa, Rossiyadan kelayotgan pul o‘tkazmalari 11 foizga qisqargan. Albatta, bu yerda rubl kursining pasayishi o‘z rolini o‘ynamoqda, ya’ni bu valyuta o‘tkazmalarining kamayishiga ta’sir ko‘rsatdi”, — deydi rais.
Xususan, 2020-yilning o‘tgan to‘qqiz oyi davomida transchegaraviy pul o‘tkazmalari 175 million dollarga (3,9 foiz) kamayib, 4,3 milliard dollarni tashkil etgan. Yil oxiriga qadar ushbu ko‘rsatkich 5,5-5,6 milliard dollarga yetishi yoki 2019-yilgi ko‘rsatkichlarga qaraganda 6-8 foizga kam bo‘lishi kutilmoqda.
Bundan tashqari, Markaziy bank raisining so‘zlariga ko‘ra, o‘zbekistonlik eksportchilar ham Rossiya valyutasining devalvatsiyasidan zarar ko‘radi.
“Xohlaymizmi yoki yo‘q, bizning mahsulotimiz Rossiya bozorida rublda baholanadi. Tabiiyki, bu eksportchilarimizning daromadiga o‘z ta’sirini ko‘rsatadi. Biz buni hozirdan his qilib, ko‘rib bo‘ldik. Biz uni eksport hajmini oshirish hisobiga kompensatsiya qilamiz”, — deydi regulyator rahbari.
“Oltin narxining ko‘tarilishi milliy valyuta kursimizga to‘g‘ridan to‘g‘ri ta’sir ko‘rsatmaydi. To‘g‘ridan to‘g‘ri. Nega? Chunki Markaziy bank oltinni jahon narxida sotib oladi. Bu esa narxning ko‘tarilishidan faqat ishlab chiqaruvchi foyda ko‘rishini bildiradi”, — deydi u.
Mamarizo Nurmurotovning qo‘shimcha qilishicha, oltin narxining oshishi ishlab chiqaruvchilar daromadi va davlat budjetiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.
“Hisob-kitoblarimizga ko‘ra, oltin narxining oshishi 2020-yilda iqtisodiyotimiz uchun qo‘shimcha 24 million so‘m beradi. Biroq ushbu daromadlarni bevosita ishlab chiqaruvchi va ular orqali budjet oladi. Shu nuqtayi nazardan oltin narxining o‘zgarishini milliy valyuta kursiga ta’sirini ko‘rmayapmiz”, — deydi MB raisi.
Avvalroq O‘zbekiston avgust oyida 31,7 tonna oltin sotgani to‘g‘risida xabar berilgandi.
Eslatib o‘tamiz, sentabr oyi boshlarida O‘zbekiston oltin-valyuta zaxiralari may oyidan buyon birinchi bor qisqardi. Mamlakatning rasmiy zaxira aktivlari 1-sentabr holatiga ko‘ra, 34,6 milliard dollarni, xalqaro zaxiralar — 33,8 milliard dollarni tashkil etdi. O‘zbekiston o‘z oltinlarini faol sotgani pandemiya davriga to‘g‘ri keldi. Kapital bozorini rivojlantirish agentligi direktori Otabek Nazirov oltin-valyuta zaxirasini sotib, mablag‘larni mamlakat iqtisodiyotini qutqarishga va ishsizlar soni ortishining oldini olishga yo‘naltirish mumkinligini aytgandi.
Izoh (0)