Mesut O‘zil Yevropa Ligasining 2020/21-yilgi mavsumini maydon chetidan kuzatadi (agar xohlasa, albatta). Chunki “Arsenal” uni musobaqa qaydnomasiga kiritmadi.

Ochig‘ini aytganda O‘zilning o‘zi va hatto “kanonirlar” muxlislari ham bundan zarracha ham ajablanmagan bo‘lsa kerak. Boisi Mesut so‘nggi bor 2020-yilning mart oyida maydonda ko‘rinish bergandi (yaxshiroq tasavvur qilinishi uchun: pandemiyadan oldin). Xo‘sh, top darajadagi futbolchi qay tarzda “muammoli yulduz”ga aylandi. Quyida shu haqida batafsil.

Bir necha yil oldin O‘zil “Arsenal”ning asosiy yulduzi hisoblanardi. Dastlab uni sotib olish uchun sarflangan 47 million yevro o‘zini shu darajada oqlardiki, Germaniya terma jamoasining sobiq a’zosi har mavsumda kamida 20 tadan samarali harakatni amalga oshirardi. Faqatgina istisno tariqasida 2014/2015-yilgi mavsumni keltirish mumkin. Mesut o‘sha yili tizzasini jarohatlab olgandi (32 uchrashuv, 5 ta gol va 9 golli uzatma).

Hammasi 2018-yilga kelib boshlandi. Bunga asosiy sabablardan biri Aleksis Sanchesning “Manchester Yunayted”ga ketib qolishi bo‘ldi. O‘zil va chililik futbolchi maydon va uning tashqarisida ham shu darajada juda yaxshi chiqishib qolgandiki, “Arsenal”dagi eng yaqin do‘stingiz kim degan savolga Sanches quyidagicha javob bergandi: “Ehtimol, Mesut. Men u bilan bir jamoada o‘ynashni yaxshi ko‘raman, munosabatlarimiz ajoyib”.

Ikkalasining shartnomasi ham 2018-yilning yozida o‘z nihoyasiga yetardi, do‘stlar esa kelishuvni avvalgi shartlar asosida yangilashdan bosh tortdi. Ular maoshning oshirilishini talab qildi. Biroq yakunda Sanches qishgacha “to‘pchilar” safida qoldi. Shundan so‘ng londonliklar bilan murosa qilolmay, Manchesterga surib yubordi va haftasiga o‘zi istaganidek, 450 ming funt maoshli shartnoma imzoladi. Mesut esa “Arsenal”da qoldi va yangi shartnomaga imzo chekdi, unga ko‘ra, u haftasiga Aleksisdan biroz kamroq, taxminan, 400 ming funt oladigan bo‘ldi.

Shuningdek, o‘sha yili jamoada murabbiy o‘zgargani O‘zilga qattiq zarba bo‘ldi. Aytish mumkinki, O‘zil Arsen Vengerning tom ma’noda “o‘g‘ilchasi” edi va unga maydonda cheksiz erkinlik yaratib bergandi: u butun maydon bo‘ylab harakat qilsa-da, biroq ha deganda himoyada ko‘rinavermasdi. Venger esa bunga izoh berar ekan shunday degandi: “Albatta, O‘zil himoyada ham ishlashi kerak, ammo uning eng kuchli tomonlari faqat to‘p bilan bo‘lganidagina namoyon bo‘ladi”. Agar Venger O‘zilning himoyadagi kamchiliklariga ko‘z yuma olga bo‘lsa, Unai Emeri bunga toqat qilolmasdi.

PSJni tark etar ekan ispaniyalik mutaxassis o‘z uslubi va sxemasi haqida gapirib bergandi. Xususan, Unai ikkita sxemani afzal ko‘rishini ta’kidladi: 4-3-3 va 4-1-4-1. Afsuski, ularning hech birida O‘zilga xos bo‘lgan “o‘ninchi raqam” roli yo‘q edi. Bundan tashqari, Emeri haddan ziyod pressingga (bosim) e’tibor qaratadi. “To‘pni yo‘qotganda, uni iloji boricha tezroq olib qo‘yishingiz kerak”, – degan g‘oyani ilgari suradi Unai. Shuni hisobga olib, hech bo‘lmaganda mana shu ikkita mezon (sxema va pressing) bo‘yicha O‘zil Emerining talablariga shunchaki javob bera olmasdi.

Unai “Arsenal”da turli chiziqlarni sinab ko‘rdi, lekin aksariyat hollarda u 4-2-3-1 dan foydalanardi. U yerda O‘zil o‘zining sevimli pozitsiyasida o‘ynadi ham, biroq uning harakatlari (avvallari bo‘lgani kabi) har doim ham muvaffaqiyatli chiqavermadi. 2019-yilning oktabr oyida Emeri Mesutning asosiydan joy olishga loyiq emasligini ochiqchasiga aytdi. O‘zil ham o‘z navbatida jim turmadi va olovga moy sepdi. O‘zil Yevropa Ligasining 2018/19-yilgi mavsumi final o‘yinida (“Chelsi”ga qarshi) Emeriga qarata baland ovozda “Sen murabbiy emassan” deb baqirdi.

“O‘zil yaxshi o‘yinchi, ammo Premyer Ligada jismoniy talablar yuqori. Afsuski, men uni top darajadagi futbolchi deb ayta olmayman”, – degandi Emeri London klubidan ketganidan keyingi intervyusida. 2020-yildagi yana bir suhbatda esa ispaniyalik murabbiy 2019/2020-yilgi mavsumga sardor tanlanayotgan vaqtda “Arsenal” futbolchilari O‘zilning klubga bo‘lgan sadoqati yetarli darajada emasligi sabab bog‘ich unga berilganidan norozi bo‘lgani aytgandi.

Shu tariqa Mundial g‘olibi sekin-astalik bilan yuqori maoshli “bosh og‘riq”qa aylanib boraverdi.

Mesut o‘tgan mavsumning so‘nggi qismini belidagi jarohati tufayli o‘tkazib yubordi va hali joriy mavsumda (hatto zaxiradan) ham maydonga tushmadi. U so‘nggi o‘yinini mart oyida “Vest Hem”ga qarshi bahsda (1:0) o‘tkazgandi.

“To‘pchilar”ning hozirgi ustozi Mikel Arteta O‘zil haqida berilgan savollarga quyidagi jumlalar bilan cheklanadi, xolos: “Ehtimol, men Mesutning eng yaxshi  formada bo‘lishini hammadan ham ko‘proq xohlasam kerak”. Ammo Artetaning umidlari hamon besamar ketmoqda.

Yozda O‘zil “Fenerbahche”ga o‘tish arafasida edi, u ammo turk klubi bilan maosh borasida kelisha olmadi. Bild xabariga ko‘ra, O‘zilning o‘zi ham yotib yeyishdan charchagan va hozirda shunchaki shartnoma yakunlanishini kutmoqda. Ushbu holatda u erkin agent sifatida o‘zi ma’qul ko‘rgan taklifni tanlashi mumkin bo‘ladi. Aynan shuni “to‘pchilar” muxlislari ham kutayotgan bo‘lsa ajab emas. Yana bir variant – “Arsenal” u bilan qishda xayrlashmoqchi. Mesut esa buning uchun klubdan 14 million yevro so‘ramoqda. Buyog‘iga nima bo‘lishini esa faqat vaqt ko‘rsatadi.

O‘zil haqida gap ketar ekan, uning injiq, murabbiy tanlaydigan va kayfiyat o‘yinchisi ekanligidan tashqari, yana bir qo‘shimcha qilish kerak bo‘lgan jihat borki, o‘z navbatida bu Mesutning maydondagi faoliyatiga ham ta’sir o‘tkazmay qolmagan. Ha, bu uning siyosiy chiqish va ambitsiyalari. Futbol va undagi iqtidorlarni qadrlaydigan oddiy muxlislar esa uning tezroq avvalgi darajasiga chiqishini intizorlik bilan kutmoqda desak, mubolag‘a bo‘lmaydi.