Samarqand viloyatining Toyloq tumanida yosh onaga o‘g‘il farzandli bo‘lgani aytilib, qo‘liga qizaloq tutqazildi. Ona gumonda qoldi, shifokor va hamshiralar esa anglashilmovchilik bo‘lgan deyishmoqda. “Daryo” muxbiri Farhod Norbo‘tayev yuzaga kelgan holatni o‘rgandi.
“Operatsiyadan chiqqanimizdan so‘ng onaning ahvoli haqida yaqinlariga xabar berdik. Ayolning qaynanasi kelini o‘g‘il yoki qizli bo‘lgani bilan qiziqdi, — deydi shifokor Bunyod Tohirov. — Men yana bo‘limga qaytib kirdim va operatsiya bo‘limidagi hamshiradan operatsiya qilingan ayoldan tug‘ilgan farzand o‘g‘ilmi, qizmi deb so‘radim. Hamshira ‘o‘g‘il’ dedi. Shundan so‘ng chiqib o‘g‘il chaqaloq tug‘ilibdi dedim. Bor gap shu. Hamshiraning aytishi bo‘yicha, u oldingi operatsiya yo‘li bilan tug‘ilgan bolani nazarda tutib o‘g‘il bola degan ekan. Shu yerda xatolik ketgan”.
Farangiz Obloberdiyevaning tug‘ruq jarayonidagi operatsiyasida ishtirok etgan hamshira Shahzoda Salomovaning aytishicha, 26-iyun kuni ikki nafar chaqaloq operatsiya yo‘li bilan tug‘ilgan. Ularning biri tushgacha, ikkinchisi tushdan so‘ng tug‘ilgan. Shifokor Bunyod Tohirov chaqaloqni so‘ragan vaqtda u birinchi operatsiyada tug‘ilgan bolaga qarayotgan bo‘lgan va aynan o‘shani nazarda tutib “o‘g‘il” degan.
“Vrach-neonatolog bilan operatsiya jarayonida qatnashdik. Keyin bolani intensiv palataga olib keldik. Bolaning bo‘yi va vaznini o‘lchab o‘rab qo‘ydik. O‘sha kuni ikkita operatsiya bo‘lgandi. Birinchi operatsiya soat 11:00 atrofida bo‘lib, unda o‘g‘il chaqaloq tug‘ilgandi. Ikkinchi operatsiya esa soat 15:30 atrofida o‘tkazildi. Unda qiz farzand dunyoga keldi. Birinchi operatsiya orqali dunyoga kelgan chaqaloqning tagligini almashtirayotganimda vrach-ginekolog Bunyod Tohirov kelib, ‘operatsiya bo‘limidagi bolaning jinsi nima?’ deb so‘radi. Men qo‘limdagi bolani nazarda tutib, o‘g‘il dedim. Menga hech kimning familiyasi aytilgani yo‘q”, — deydi Shahzoda Salomova.
Neonatolog shifokor Mahbuba Hotamovaning ta’kidlashicha, u 28-iyun, yakshanba kuni navbatchilikka kelib, chaqaloqlarni qabul qilib olgan.
“‘Intensivniy’da Farangiz Obloberdiyevaning bolasi bor ekan. Bu nimaga yolg‘iz yotibdi desam, hamshira olib borganini, operatsiyadan so‘ng onasining joni og‘rigani uchun bolasini olishni xohlamaganini aytdi, — deydi Mahbuba Hotamova. — Keyin men borib ayol bilan gaplashib, qizalog‘ini olib kelishlarini aytdim. U ‘mening bolam qiz emas, o‘g‘il’ dedi. ‘Sizning farzandingiz qiz’ dedim. U menga ‘o‘g‘il’ dedi. Bunaqa narsa bizlarda birinchi marta bo‘lishi edi. Keyin men ayolni bolakayning oldiga olib borib, qiz ekanligini ko‘rsatdim. Ammo u ‘mening bolam o‘g‘il bo‘lishi kerak edi’, dedi. Chaqaloqni onasiga olib bormasdan oldin ko‘rgandim, qizcha edi”.
Tug‘ruqda ishtirok etgan shifokorlar va tuman tibbiyot birlashmasi xodimlari bilan suhbatdan so‘ng Farangiz Obloberdiyeva bilan gaplashdik.
Uning aytishicha, homiladorlik paytida birinchi marta ultratovush (UZI) tekshiruvidan o‘tkazilganda homila qiz farzand ekanligini aytishgan. Ikkinchi tekshiruvda esa o‘g‘il bola deyishgan. Farangiz Obloberdiyeva hamshiralar chaqalog‘ini qo‘liga berganida, o‘g‘il yoki qiz ekanligiga qiziqib ko‘rmaganini aytdi.
“O‘sha kuni meni operatsiyaga olib kirishdi. Berilgan narkoz soat 17:00 ta’sirini yo‘qotdi. Farzandimni ertasi kuni bir marta olib kelishdi-da, qaytarib olib ketishdi. Uchinchi kunga kelib chaqaloqqa qaraydigan shifokor ‘sizning qizchangizni olib kelamiz’ deyishdi. Men farzandim o‘g‘il ekanligini aytdim. U kishi qizcha dedi. Shundan keyin men xavfsiradim. Operatsiya bo‘lgan kuni hushim o‘zimda edi. Chaqaloqni ko‘rgandim. ‘Polvoncha ekan’ deyishgandi, — deydi Farangiz Obloberdiyeva. — UZIga ikki marta tushganman. Birinchisida qiz, ikkinchisida o‘g‘il degandi. O‘g‘ilcha deb eshitganimdan so‘ng qiziqib ko‘rmaganman men ham. Hozir qarayotgan bolam o‘sha bola. Faqat o‘g‘il-qizligiga ikkilanish bo‘lyapti. Qiz bola ham, o‘g‘il bola ham farzand. Ikkilanish bo‘lganidan keyin ko‘nglingiz xotirjam bo‘lmaydi-da”.
Shifokorlarning aytishicha, operatsiya yo‘li bilan farzand tug‘gan Farangiz Obloberdiyeva ma’lum vaqtgacha o‘ziga kelolmagan.
“Tug‘ilgan chaqaloqni ular chaqirib so‘rasa aytamiz. Hozir karantin vaqtida odamlar ichkariga kiritilmaydi. Shuning uchun ham bormaganmiz. Chaqaloqni onaning qo‘liga sog‘lig‘iga qarab beramiz. Ayrim bolalar juda ham kichik tug‘iladi, ularni vaqtincha intensiv palatada saqlaymiz, — deydi shifokor Xolida Usmonova. — O‘sha kuni ayol bolaga e’tibor ham bermagan, qaramagan ham. Balki o‘sha kuni qaraganida shunchalik bo‘lmasmidi? Murojaatchilar uch kundan so‘ng bolani qo‘lga oldik deb aytishyapti. Aslida bir yarim sutkada bola onaning qo‘liga berilgan. Undan avval ham olib borilgan. Ammo ayol o‘zining sog‘lig‘ini o‘ylab, bolaga qaramagan ham, olmagan ham”.
Tug‘ruq kuni Farangiz Obloberdiyeva bilan bir palatada bo‘lgan Manzura Rahmonova bilan ham suhbatlashdik. Uning aytishicha, hamshira Farangiz Obloberdiyevaga chaqalog‘ini olib kelib bergan. Ammo u hozir bolaga qarayolmasligini aytib, chaqaloqni qo‘liga olmagan.
“Soat 8-9 edi, adashmasam. Chaqaloqni olib kelishdi. Ammo onasi chaqaloqqa ‘qarolmayman’ deb qaytarib yubordi. Men hech bo‘lmasa, sizning chaqalog‘ingiz oldimizda bo‘lsa edi, meni chaqalog‘im bitta o‘zi qolmasdi deb aytdim, — deydi Manzura Rahmonova. — Ona chaqaloqni olmadi. Qaytarib yubordi. Ertasi kuni onaga majburan chaqaloqni berishdi. Yana olmayman dedi”.
Samarqand viloyat sog‘liqni saqlash boshqarmasi mazkur holat yuzasidan tuman IIB tomonidan tergovga qadar tekshiruv ishlari olib borilayotganini, tuman prokuraturasi talabi bilan chaqaloq va uning otasidan qon tahlili olinganini xabar berdi. Unga ko‘ra, ota va qizning qon guruhiy mansubligi bir xil natija ko‘rsatgan.
“Shu tahlilning o‘zi F.Obloberdiyevaning farzandi qiz ekanligini isbotlaydi. Lekin ota-onaning bu tahlildan ko‘ngli to‘lmasa, DNK ekspertizasi o‘tkazilishi mumkin”, — deydi viloyat sog‘liqni saqlash boshqarmasi mas’uli.
Toyloq tuman prokuraturasi ham mazkur holatga o‘z munosabatini bildirdi.
Ta’kidlanishicha, holatga aniqlik kiritish maqsadida fuqaro A.Ashurov, uning turmush o‘rtog‘i F.Obloberdiyeva va tuman tibbiyot birlashmasi tug‘ruq bo‘limida tug‘ilgan qiz jinsli chaqaloqdan qon namunalari olinib, ularning guruhiy mansubligini aniqlash maqsadida sud-biologik ekspertizasi tayinlangan.
RSTEIAM Samarqand filialining 2020-yil 3-iyuldagi xulosasiga ko‘ra, qiz jinsli chaqaloqdan olingan qon namunasida “V” antigen aniqlangan. Fuqaro A.Ashurovdan olingan qon namunasi “Va” (III) guruhiga mansubligi aniqlangan.
Fuqaro A.Ashurov va F.Obloberdiyevalarning qon namunalari qiz jinsli chaqaloq genotipiga to‘g‘ri kelish-kelmasligini aniqlash maqsadida X.Sulaymonova nomidagi Respublika sud ekspertiza markaziga odam DNKsining sud-biologik ekspertizasi tayinlangan.Mazkur holat yuzasidan tuman IIB TB tomonidan tergovga qadar tekshiruv harakatlari o‘tkazilmoqda. Tergovga qadar tekshiruv harakatlari ustidan prokuror nazorati o‘rnatilganligi ma’lum qilinadi.
“Daryo” mavzuga qaytadi.
Izoh (0)