Sog‘liqni saqlash vazirining buyrug‘i bilan, Tibbiyot tashkilotlarida dori vositalarini tayinlash, xalqaro patentlanmagan nomlanishi bo‘yicha retseptlarni rasmiylashtirish hamda bemorning dori vositalarini qabul qilish, saqlash va qo‘llash tartibi to‘g‘risidagi nizom tasdiqlandi.
Nizomga ko‘ra, mulkchilik shaklidan va idoraviy mansubligidan qat’i nazar barcha tibbiyot tashkilotlarida bemorga majburiy tartibda xalqaro patentlanmagan nom bo‘yicha retsept yozilishi lozim.
Bemorga bir vaqtning o‘zida 5 va undan ortiq dori vositalari (dori vositalarining turidan qat’i nazar) tayinlanganda buning asosliligi tibbiyot tashkilotlarining bo‘lim mudiri yoki navbatchi shifokori yoxud klinik farmakologi bilan kelishilishi lozim.
Asosiy kasallikning asoratlari yoki hamroh kasalliklari mavjud bo‘lganda ham shunday tartibga amal qilinadi.
Tayinlangan dori vositalarining asosliligi bemorning tibbiy hisob hujjatlarida (kasallik tarixi, ambulatoriya kartasi) qayd etilishi va ushbu tibbiy hujjatlar bevosita davolovchi shifokor hamda yuqorida ko‘rsatilgan shaxslar tomonidan ham imzolanishi lozim.
Retseptda dori vositasining xalqaro patentlanmagan nomi, tarkibi, shakli, uni tayyorlash va berish haqidagi yozma ko‘rsatmasi lotin tilida, dori vositalarini qo‘llash usuli esa davlat tilida ko‘rsatilishi shart. Zarur hollarda retsept malakali tarjimani ta’minlagan holda bemor tushunadigan boshqa tilda yozilishi mumkin.
Har bir tibbiyot tashkilotidagi davolovchi shifokorlarga retsept blankalari ushbu muassasa rahbarining buyrug‘i bilan tayinlanadigan javobgar shaxs tomonidan, dam olish va bayram kunlari, shuningdek, tungi vaqtlarda esa tibbiyot tashkilotining mas’ul navbatchi shifokori tomonidan beriladi.
Davolovchi shifokor tomonidan quyidagi holatlarda dori vositalariga retsept rasmiylashtirilishi taqiqlanadi:
- mijozning tibbiy ko‘rsatmasi bo‘lmagan holatlarda;
- O‘zbekistonda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilmagan dori vositalariga (orfan dori vositalari bundan mustasno);
- faqat tibbiyot tashkilotlarida qo‘llashga mo‘ljallangan dori vositalari, shu jumladan, narkoz vositasi sifatida ishlatiladigan dori vositalariga.
Retseptda “Ichish uchun”, “Ma’lum”, “Qoida tariqasida” va boshqa shu kabi qisqartma so‘zlardan foydalanish man etiladi.
Retseptda ko‘rsatilgan ma’lumotlar aniq va tushunarli tarzda to‘ldirilishi, unda o‘chirish va tuzatishlarga yo‘l qo‘yilmasligi lozim.
Bemorga dori vositalarini shoshilinch ravishda yoki zudlik bilan berish zarur bo‘lgan taqdirda, retsept blankasining yuqori qismiga “cito” (shoshilinch) yoki “statim” (zudlik bilan) belgisi qo‘yiladi.
Retsept davolovchi shifokorning imzosi va shaxsiy muhri bilan tasdiqlanishi lozim. Bu talab elektron retseptga nisbatan tatbiq etilmaydi.
Retseptlar davolovchi shifokor tomonidan rasmiylashtirilgan kundan boshlab 30 kun mobaynida amal qiladi.
Kasalligi surunkali bo‘lgan bemorlar uchun ambulatoriya sharoitida kasalliklarning xalqaro tasnifi ro‘yxatiga kiritilgan dori vositalari hamda asosiy farmakologik ta’siriga ko‘ra anabolik faolligi bilan ajralib turadigan dori vositalariga retsept berilganda davolovchi shifokor tomonidan istisno tariqasida retseptda ularning 60 kunlik davolash kursiga yetarli miqdori, qolgan tayyor dori vositalariga esa 90 kunlik davolash kursiga yetarli miqdori ko‘rsatilishi mumkin.
Bunda, retseptda dorixonadan dori vositalarini berish davri (har hafta, har oy va boshqalar) ko‘rsatilishi shart. Qog‘oz ko‘rinishidagi retsept “maxsus maqsadlar uchun” yozuvi bilan davolovchi shifokor tomonidan imzolanadi, elektron retseptlarga esa “maxsus maqsadlar uchun” belgisi va elektron raqamli imzo qo‘yiladi.
Ushbu n izomda belgilangan talablarga muvofiq rasmiylashtirilmagan qog‘oz ko‘rinishidagi yoki elektron retsept haqiqiy emas deb hisoblanadi.
Eslatib o‘tamiz, O‘zbekiston Prezidentning 2019-yil 30-dekabrdagi “O‘zbekiston Respublikasi farmatsevtika tarmog‘ida islohotlarni chuqurlashtirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qaroriga ko‘ra, tibbiyot xodimlari tomonidan bemorlarga dori vositalari retseptini yozish bo‘yicha qonunchilik talablarini buzganlik uchun javobgarlik joriy etilishi belgilangan.
Izoh (0)