7—8-may kunlari soat 11:00 dan soat 13:00 gacha POS terminallari orqali to‘lovlarni amalga oshirishda kuzatilgan qiyinchiliklarga pul mablag‘larini pensiya kartalariga o‘tkazish operatsiyalarining shiddatli ravishda o‘sishi, shuningdek, bank kassalari va bankomatlari orqali pul mablag‘larini naqdlashtirish xizmatlariga talab yuqoriligi sabab bo‘lgani bildirildi. “Milliy banklararo protsessing markazi” (Humo) direktori Shuhrat Qurbonov o‘zining Facebook’dagi sahifasida yuqoridagi holat bilan bog‘liq post qoldirdi.
To‘lov tizimining operatori nima bilan shug‘ullanadi? U tizim ishlashini ta’minlaydi va qo‘llab-quvvatlaydi — siz kartani terminalga qo‘yganingizda va to‘lovni bosganingizda to‘lov amalga oshirilishi uchun ishlaydi. Qisqacha aytganda, 7 va 8-may kunlari ikki soat davomida to‘lovlarni amalga oshirishda qiyinchiliklar bo‘lgani — bizning aybimiz, agar kerak bo‘lsa — mening aybim. Ammo biz kartalarni chiqarmaymiz, bankomatlar, terminallarni o‘rnatmaymiz, banklar va to‘lov tashkilotlaridan boshqa hech kim bilan ishlamaymiz.Eslatib o‘tamiz, 2019-yilning sentabrida O‘zbekistonda yagona bo‘lgan UzCard to‘lov tizimi qariyb 3 kunga ishdan chiqqan edi. Buning natijasida deyarli barcha aholi plastik kartalaridagi pullarini ishlatish imkoniyatini vaqtincha yo‘qotgan. 19-sentabrda esa Prezident O‘zbekistonda yangi milliy to‘lov tizimi yaratilishi haqida qaror qabul qildi.Unda Humo nima va bularning barchasi bilan kim shug‘ullanadi? Humo ishtirokchilar — banklardan iborat. Ya’ni 30 ta bank aynan Humo’dir. Ular to‘lov tizimiga egalik qiladi. Markaziy bank ham, boshqalar ham emas, balki aynan ishtirokchi banklar. Humo kartasini chiqardi, deyilganida ishtirokchi bank kartani chiqarganligini anglatadi. Kartangizning yuqori qismida uni chiqargan bankning logotipi joylashgan.
Siz o‘zimni javobgarlikdan ozod qilyapman, deb o‘ylashingiz mumkin, ammo bunday emas, to‘lovlar va to‘lov tizimlari to‘g‘risida qonun bor — u yerda hamma narsa yozib qo‘yilgan.
“Milliy banklararo protsessing markazi” operator sifatida bankomatlarni sotish bilan ham, kartalarni sotish bilan ham, terminallarni sotish bilan ham shug‘ullanmaydi, bizning vazifa juda oddiy — bu haqda yuqorida tushuntirdim.
Humo to‘lov tizimi xalqaro to‘lov tizimlariga xos bo‘lgan prinsiplarga asoslangan, xususan, PIN kodni kiritmasdan to‘lovlarni amalga oshirish imkonining mavjudligi, kontaktsiz to‘lov, mijozni identifikatsiya qilmasdan karta hisobini masofadan boshqarish imkoniyatining berilmasligi hamda boshqalar. Bu to‘lov tizimining o‘ziga xos xususiyati bo‘lib, u barchamiz o‘rgangan tajribadan farq qiladi.
Agar banklardan biri to‘lov tizimining xususiyatlari va uning imkoniyatlarini hisobga olmagan holda kartalar chiqarishga qaror qilsa, bank ushbu qaror uchun barcha javobgarlikni o‘z zimmasiga oladi. Bu mijozlar ehtiyojlarini qondirish mexanizmi va qoidalari. Axir, har bir bank o‘z mijozining o‘ziga xos xususiyatlari va psixologik portretini yaxshi biladi, o‘z texnik imkoniyatlari haqida aniq tasavvurga ega va o‘zining zaif tomonlaridan xabardor. Ushbu ko‘rsatkichlar asosida bank kelgusida mijozlar bilan ishlash siyosatini ishlab chiqadi.
Ammo, afsuski, har doim ham shunday bo‘lmaydi, shuning uchun men o‘z nomimdan va “Milliy banklararo protsessing markazi” nomidan ushbu vaziyat tufayli yuzaga kelgan noqulayliklar hamda stress uchun pensionerlardan chin dildan uzr so‘rayman.
Mijozlar bilan ishlash jarayonini tashkil etishdagi muammolar to‘lov tizimida qisqa muddatli yuklamalarni keltirib chiqarganiga qaramay biz o‘z imkoniyatlarimizni kengaytirishda davom etamiz hamda banklarni qo‘llab-quvvatlaymiz, bunda ular to‘lov tizimining qoidalariga rioya qilishi kerak, jumladan, mijozlar bilan ishlashni tashkil etishi lozim.
Shuhrat Qurbonov, “Milliy banklararo protsessing markazi” direktori
Izoh (0)