• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +29°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Dunyo

    “Niqoblar to‘g‘ri taqilmasa virusdan himoya qilmaydi”. Tibbiyot niqoblarining foyda va zarari haqida

    Yangi turdagi COVID-19 koronavirus haqidagi yangiliklardan so‘ng, dorixonalarida tibbiyot niqoblariga bo‘lgan taqchillik yuzaga keldi. Ko‘chalarda odamlarning aksariyati niqobda. Bosh vazir tibbiy niqoblar va tibbiyot kombinezonlarini ishlab chiqarish hajmi oshirilgani, mamlakatda yetarli darajada zaxira shakllantirilganini ta’kidlagan bo‘lsa-da, ayrim dorixonalarda tibbiyot niqoblari sotuvda qolmagan. Turli soha mutaxassislari OAV orqali chiqish qilib, virusdan himoyalanish uchun niqoblardan foydalanishni tavsiya qilmoqda. Aslida ham shunday? Dorixonaga yugurish kerakmi? Meduza shu turdagi savollarga javob berdi.

    Foto: 112.ua

    Foto: 112.ua

    To‘xtang, ushbu fikrlar aslida ilmiy asosga ega emas. Shu sabab tibbiyot niqoblari foyda berishi dargumon.

    Qisqa qilib aytganda, yirik tibbiyot tashkilotlari kasal bo‘lmagan va shifoxona yoki poliklinikada ishlamaydigan odamlarga niqob taqishni tavsiya qila olmaydi, chunki niqoblarning himoya xususiyati isbotlanmagan hamda nazariy jihatdan niqoblar u qadar foydali ham emas. Tibbiyot niqoblarining ko‘plab kamchiliklari mavjud:
    • Niqoblar ko‘zni yopmaydi. Tabiiyki viruslar uchun tarqalishning eng yaxshi yo‘llaridan biri ochiq qoladi;
    • Niqoblar og‘iz va burunga to‘liq yopishib turmaydi. Shu sababli virusning og‘iz yoki burun orqali yuqtish ehtimolligi saqlanib qoladi;
    • Niqoblardagi teshiklar juda katta bo‘lgani sabab mayda tomichlar u orqali bemalol o‘ta oladi. Biroq yirik tomchilar, masalan, odam aksa urganda niqob ma’lum muddatga uni ushlab qoladi;
    • Niqoblarni to‘g‘ri taqish juda noqulay, shu sabab uning foydasi juda kam.

    Mavzuga doir: Koronavirusdan saqlanish uchun hamma amal qilishi lozim bo‘lgan tavsiyalar

    U holda nega hamma niqoblar haqida gapirmoqda? O‘zi nega kerak niqob?

    Niqoblarni yo‘tal yoki aksa urishi orqali virus yoki bakteriyalarni boshqalarga tarqatishi mumkin bo‘lgan bemorlarga taqish tavsiya etiladi. Shuningdek, niqoblarni jarrohlar ham taqishiga odatga aylangan, ammo bu operatsiya qilinayotgan jarohatning infeksiyadan himoya qilishni kafolatlaydigan ma’lumotlar yo‘q. Shuga qaramay, niqoblar shifokorni bemordan sachraydigan biologik suyuqlikdan himoya qila oladi.

    U holda virusdan himoyalanish uchun nima qilish kerak?

    Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti ko‘plab viruslardan himoyalanishning oddiy va universal usullarini tavsiya qiladi:
    • Qo‘llarni to‘g‘ri va muntazam yuvish: kamida 20 soniya davomida sovun bilan va kaftning barcha joylarini yaxshilab yuvish, shundan so‘ng, qo‘lni yaxshilab artish;
    • Kir qo‘llar bilan yuzga, ayniqsa, burun, og‘iz va ko‘zga teginish kerak emas;
    • Yo‘talayotgan, aksa urayotgan, shuningdek, yuqori tana harorati mavjud insonga yaqinlashmaslik lozim;
    • To‘g‘ri yo‘talish va aksa urish tasvirlangan plakatlarni ish yoki uyga ilib qo‘yish kerak;
    • Go‘sht va tuxum mahsulotlarini yetarli daraja haroratda pishirib, iste’mol qilish tavsiya etiladi.

    Baribir niqob taqib yurishni istagan odam buni qanday to‘g‘ri amalga oshirishi kerak?

    Universal masalahat — niqoblar qadog‘idagi qo‘llanmaga rioya qilish. Ammo qo‘shimcha masalahatlar ham kerak bo‘ladi:
    • Niqobni doimo taqib yurish kerak, hatto uyda oila a’zolari bilan bo‘lgan ham;
    • Niqobning iplarini iloji boricha qattiqroq tortib bog‘lash darkor, shunda niqob burunni yaxshiroq yopadi;
    • Tibbiyot niqobidan bir martagina foydalanish kerak;
    • Niqobni taqqanda unga teginmaslik kerak;
    • Niqob nam yoki kir bo‘lsa, almashtirish lozim;
    • Niqobni rezinasi yoki bog‘ichidan ushlab yechish kerak;
    • Niqobni yechib tashlagandan so‘ng, qo‘lni sovunlab yuvish lozim.
    Niqoblardan ko‘ra, FFP2 respiratorlari yaxshi foyda beradi (FFP1 respiratorlari borligini ham unutmaslik kerak, ularning tashqi ko‘rinishi chiroyli bo‘lsa-da, himoyasi kuchsiz). Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti tibbiyot xodimlariga aynan FFP2’dan foydalanishni tavsiya qiladi. Ammo uning ham o‘ziga yarasha kamchiligi bor:
    • Bu kabi respiratorlarda nafas olish qiyin, ayniqsa, uzoq vaqt taqib yurilganida. Shu sababli nafas olish tizimida surunkali aziyat chekadigan, shuningdek, ayrim ruhiy nosog‘lom insonlarga bu turdagi respiratorlardan foydalanish tavsiya etilmaydi — avval shifokor bilan maslahatlashish lozim.
    • Bu kabi respiratorlar bolalar va soqol yoki mo‘ylovi bor odamlarning yuziga yaxshi taqilmaydi, shu sabab uning himoyasi samarali emas.

    Mavzuga doir: Koronavirusdan himoyalanish bo‘yicha asosiy choralar

    16.03.2020, 16:27   Izoh (0)   105708
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Fransiyadagi taniqli brendlarning atir ishlab chiqaruvchi zavodlari bepul qo‘lni dezinfeksiyalovchi vositalarni ishlab chiqaradi

    16.03.2020, 15:56

    JSST: Yevropada koronavirus oqibatida vafot etadiganlar soni o‘sishni davom etadi

    16.03.2020, 14:55

    Xitoy iqtisodiyotida 30 yil ichida koronavirus tufayli eng salbiy natijalar qayd etildi

    16.03.2020, 14:10

    O‘tgan sutka ichida dunyoda koronavirusni yuqtirish bilan bog‘liq 11 mingta yangi holat qayd etildi

    16.03.2020, 13:39

    Qozog‘istonda koronavirus tufayli nonni faqat qadoqlarda sotish tavsiya etildi

    16.03.2020, 11:52

    Chexiya hukumati mamlakat bo‘ylab karantin e’lon qildi

    16.03.2020, 11:22
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Tenge Bank Tenge24 ilovasida yangi raqamli avtokreditini e’lon qildi


    Kapitalbank va Visa O‘zbekiston terma jamoasining JCH-2026 saralash o‘yinini BAAda tantanali ravishda ochishdi


    UCMG Amsterdamda bo‘lib o‘tayotgan Money 20/20 Europe xalqaro fintech ko‘rgazmasida O‘zbekiston nomidan ishtirok etadi


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda


    Mobiuz "Mehribon" imtiyozli tarif rejasini taqdim etdi


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 


    UZTELECOM "Muruvvat" tarifini taqdim etadi: Atigi 25 000 so‘m evaziga g‘amxo‘rlik va e’tibor bilan boyitilgan aloqa


    Suv — bebaho neʼmat: Agrobankdan fermerlar uchun yangi metodik to‘plam


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


     ADM Jizzakh Jizzaxda joylashgan 5-ixtisoslashtirilgan muassasa tarbiyalanuvchilari ehtiyoji uchun avtobus taqdim qildi


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi

     

    Tavsiya etamiz

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10

    Ko‘zi o‘tkir, qulog‘i sezgir temir qushchalar. Razvedkachi dronlarning “katta akalari”

    3 iyun, 20:40
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Ukraina “O‘rgimchak to‘ri”ga o‘xshash yangi operatsiyalarga tayyorlanmoqda — The Washington Post

    Dunyo | 6 iyun, 19:30

    Germaniya yuzlab migrantlarni mamlakatga kiritmadi

    Dunyo | 6 iyun, 18:50

    Ukrainalik bolalar dam olish va reabilitatsiya uchun Toshkentga keldi (foto)

    O‘zbekiston | 6 iyun, 17:46

    Yaponiyadagi “EXPO-2025” ko‘rgazmasidagi suvda bakteriyalar aniqlandi

    Dunyo | 6 iyun, 16:58

    Isroil uzoq tanaffusdan so‘ng Bayrut hududiga zarba berdi

    Dunyo | 6 iyun, 16:00

    O‘zbekiston milliy terma jamoasi a’zolari va murabbiylarini mukofotlash to‘g‘risidagi prezident farmoni e’lon qilindi

    O‘zbekiston | 6 iyun, 15:25

    Muhabbat va nafrat orasi bir qadam. “Yolg‘onchi” Tramp va “telba” Mask o‘rtasidagi mojaro ijtimoiy tarmoqlarni portlatdi

    Dunyo | 6 iyun, 14:00

    Jahon chempionati yo‘llanmasiga ega chiqqan O‘zbekiston terma jamoasi a’zolariga mashina sovg‘a qilinadi

    Sport | 6 iyun, 13:54
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.