O‘zbekistonda Y-xromosoma orqali insonlarning genetik kelib chiqishini, shajarani aniqlovchi yangi ekspertiza turi joriy etilishi rejalashtirilmoqda. Bu haqda Respublika sud ekspertiza markazining laboratoriya mudiri Dilobar Ahmedova 5-mart, payshanba kuni, AOKAda bo‘lib o‘tgan matbuot anjumanida ma’lum qilgan.
“O‘zbekiston Prezidentining qaroriga asosan, markazimizda pulli xizmatlar soni ko‘paytirilmoqda. Jumladan, Y-xromosoma orqali genetik kelib chiqish tadqiqotlarini yo‘lga qo‘yish rejalashtirilgan. Bu borada laboratoriyamizda nafaqat pulli xizmatlar ko‘rsatamiz, balki ekspertiza jarayonida ham Y-xromosomalar orqali ko‘p jinoyatlarni ochishda yordam beramiz.
Y-xromosoma bu odatda erkak jinsidagi shaxslarda ota avloddan nasldan naslga o‘tadigan genetik belgi hisoblanadi va u ota avlod bo‘yicha o‘tib boradi. Umuman, DNK shunday moddaki, u nafaqat odamning shaxsini, qarindoshligini, balki uning kelib chiqishini, hayoti davomida mavjud bo‘lgan kasalligi haqida ma’lumotlar olish imkoniyatini beruvchi modda hisoblanadi. Shu tadqiqotlar yo‘li orqali bizga murojaat qilgan fuqarolarning ota avlod bo‘yicha kelib chiqishi kimlarga borib taqalishini aniqlashimiz mumkin”, — deydi Dilobar Ahmedova.
Mutaxassisning so‘zlariga ko‘ra, bunday ekspertiza tadqiqotlarini o‘tkazish uchun buyurtmachi hamda solishtirma namuna zarur bo‘ladi.
“Bunday ekspertiza bilan ko‘p fuqarolar qiziqqan. Hatto markazimizga biz amir Olimxonning O‘zbekistonda qolgan avlodlari hisoblanamiz, shuni ekspertiza yo‘li bilan tasdiqlab bera olasizlarmi, deb murojaat qilib ham kelishgan. Buni aniqlash uchun hozirgi kunda hayot bo‘lgan va amir Olimxonning avlodi ekani aniq bo‘lgan qarindoshlaridan namuna olishimiz va buyurtmachining namunalari bilan solishtirishimiz kerak bo‘ladi”, — deydi markaz laboratoriyasi mudiri.
Matbuot anjumanida joriy etilishi rejalashtirilayotgan ekspertiza orqali odamlarning etnogenetik kelib chiqishini, ya’ni etnogenez bo‘yicha turk, arab, tojik yoki boshqa etnik guruhga mansubligini ham aniqlash mumkin bo‘lishi bildirildi.
Avval O‘zbekistonda DNK ekspertizasini o‘tkazish narxlari ma’lum qilingan. Shuningdek, 2019-yil dekabr oyida Toshkent viloyatida murdaning shaxsini aniqlash uchun o‘tkazilgan DNK tekshiruvida ayolning eriga qilgan xiyonati fosh etilgani haqida xabar berilgandi.
Izoh (0)