“Ommaviy axborot vositalari to‘g‘risida”gi qonunga o‘zgartirish kiritilishi mumkin

Toshkentda “Ommaviy axborot vositalari to‘g‘risida”gi qonunga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risidagi qonun loyihasi muhokamasiga bag‘ishlangan davra suhbati bo‘lib o‘tdi. Unda xalqaro ekspertlar, senator va deputatlar, soha mutaxassislari, mamlakatdagi OAV rahbarlari, jurnalistlar hamda keng jamoatchilik ishtirok etdi. Bu haqda Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi xabar berdi.

Ta’kidlanishicha, muhokamada qonunga taklif etilayotgan qo‘shimcha va o‘zgartirishlar yuzasidan atroflicha ma’lumot berildi.

Qayd etilishicha, amaldagi “Ommaviy axborot vositalari to‘g‘risida”gi qonunga 2018-yilda ham zarur o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritilgan edi. Bugungi kunga kelib, o‘tgan ikki yil vaqt oralig‘ida sohada o‘ziga xos yangi davr boshlandi. Axborot makoni ishtirokchilari talab va ehtiyojlari anchayin o‘sdi, davlat organlari va ommaviy axborot vositalari o‘rtasidagi munosabatlar ham oshkoralik prinsipi asosida shakllanmoqda.

Muhokama qilingan qonun loyihasida muassislarning OAV oldidagi mas’uliyatini oshirish, jurnalistlarning axborot olish erkinligi kafolatlarini mustahkamlash, ularning sud majlislarida ishtirok etishga doir huquqlarini ta’minlash, xorijiy investitsiyalar ulushini 30 foizdan 49 foizgacha ko‘paytirish kabi muhim takliflar o‘z aksini topgan.Anjumanda loyiha yuzasidan xalqaro mutaxassislar va ekspertlar tomonidan bir qator muhim takliflar o‘rtaga tashlandi.

“O‘zbekistonda Prezident Shavkat Mirziyoyevning so‘z va matbuot erkinligi borasida amalga oshirayotgan islohotlarini olqishlayman. OAV erkinligi jamiyat rivojida eng muhim omillardan biri hisoblanadi. Biroq bu jarayonda jurnalist va blogerlardan ham dadillik va jasorat talab qilinadi. Ommaviy axborot vositalari davlat organlari faoliyatiga ko‘zgu tutadi, ularning qonuniy ishlashiga turtki bo‘ladi”, — dedi BMTning O‘zbekistondagi doimiy koordinatori Helena Freyzer.

YeXHTning O‘zbekistondagi vakili, loyiha bosh maslahatchisi Richard Uillerning ta’kidlashicha, ushbu taklif etilayotgan qonun loyihasi O‘zbekistonda ommaviy axborot sohasida muhim qadam bo‘ladi. Unda jurnalistlarning erkin faoliyat yuritishi uchun zarur kafolatlar belgilanishi lozim. YeXHTning Demokratik institutlar va inson huquqlari bo‘yicha byurosi qonunchilikning jahon standartlari va talablari darajasida maromiga yetkazilishi uchun barcha ko‘makka tayyor.

Sohaga oid qonunlar va qonunosti hujjatlari nihoyatda ko‘p. Asosiy qonunlardan tashqari Vazirlar Mahkamasi qarorlari, turli nizomlar, tartib-qoidalar bor. Ishlab chiqilayotgan qonun loyihalarida sohadagi barcha masalalar qamrab olinsa va sohaga oid yagona Kodeks qabul qilinsa, maqsadga muvofiq bo‘lardi deb hisoblayman. Bundan tashqari, loyihadagi havolaki normalardan voz kechilib, barchasi aniq-tiniq ko‘rsatib o‘tilishi zarur. Masalan, OAV faoliyatini to‘xtatish “o‘rnatilgan tartibda” emas, uning mezonlari aniq ko‘rsatilishi lozim. “Qonunchilikka muvofiq amalga oshiriladi” degan so‘zlar o‘rnini esa aniq jumlalar egallashi kerak, deb hisoblayman.

Xushnudbek Xudoyberdiyev, bloger, Mass-mediani rivojlantirish va qo‘llab-quvvatlash jamoat fondi direktori