• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12834.61
    • RUB162.65
    • EUR14662.26
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +32°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ilm-fan

    Qutb yog‘dusining yangi turi kashf etildi

    Finlyandiyalik olimlar qutb yog‘dusi yoki, boshqacha aytganda, shimol shafaqining yangi turini kashf etdi. Ushbu yangi turdagi yog‘duga “qum tepaliklari” deb nom berildi. Sababi, mazkur yog‘du ham xuddi sahrodagi qum tepaliklari singari to‘lqinsimon ko‘rinishda bo‘lib, u o‘sha balandlikdagi kislorodning zichligiga qarab, “o‘rkach” va “botiq” manzaralar hosil qiladi.

    Yangi turdagi qutb yog‘dusini olimlar havaskor astronomlar taqdim qilgan fotosuratlarni tahlil qilish asnosida kashf qildi. Bu boradagi mufassal maqolani AGU Advances jurnali e’lon qildi. Fotosuratlarni esa Revontulikyttääjät nomli havaskor astronomlar guruhi taqdim etdi.

    Foto: AGU Advances

    Foto: AGU Advances

    Qutb yog‘dusi atmosferaning yuqori qatlamlarida ro‘y beradigan fizik hodisa bo‘lib, bunda koinotdan, asosan Quyoshdan kelayotgan zaryadlangan zarralarning Yer atmosferasi yuqori qatlamlaridagi gazlar, xususan, azot va kislorod atomlari bilan to‘qnashishi natijasida yog‘du paydo bo‘ladi. Jarayonda Yerning magnit maydoni katta ahamiyat kasb etadi.

    Avvallari qutb yog‘dusining turli ko‘rinishdagi shakllari, masalan, toj, spiral, yoy ko‘rinishlari fanga ma’lum edi. Endilikda esa, sahrodagi qum tepaliklariga o‘xshash turi ham ma’lum bo‘ldi. Kashfiyot Xelsinki universiteti va havaskorlar o‘rtasidagi hamkorlik natijasi ekani alohida diqqatga sazovordir.

    Foto: AGU Advances

    Foto: AGU Advances

    Olingan rasmlarni ko‘rib chiqayotgan universitet olimlari avvallari kuzatilmagan yangi turdagi yog‘duga duch kelishganini sezib qoldi. Olib borilgan keyingi kuzatishlar esa, “qum tepaliklari” ko‘rinishidagi yog‘du taxminan 100 kilometr balandlikda, atmosferaning uchinchi qatlamining yuqori qismida, ya'ni, mezosferada ro‘y berishini ko‘rsatdi. Qizig‘i shundaki, ushbu yog‘du asosan yashil rangda namoyon bo‘ladi va buning sababi, o‘sha balandlikdagi kislorod zichligi bilan bog‘liq ekan. Bundan tashqari, to‘lqinsimon yog‘du yuzaga kelishiga omil sifatida, atmosferaning turli qatlamlari orasidagi haroratlar farqining keskin farq qilishi ham ta’sir qilar ekan.

    10.02.2020, 19:11   Izoh (0)   28080
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Rossiyalik olim qishning iliq kelgani chivinlar yo‘qolib ketishiga sabab bo‘lishi mumkinligini aytdi

    07.02.2020, 20:36

    Olimlar ulkan iqlimiy “bomba” topdi

    31.01.2020, 10:26

    Qadimgi Misrda mumiyolangan kohin murdasi gapirtirildi (video)

    25.01.2020, 11:37

    Olimlar Tibetning qadimgi muz namunalaridan fanga noma’lum 28 ta virus topdi

    24.01.2020, 09:47

    Dinozavrlar qirilib ketishining jumbog‘i o‘z yechimini topdi

    18.01.2020, 10:39

    Yer magnit qutbining rekord darajada siljigani qayd etildi

    20.12.2019, 20:35
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Hyundai Uzbekistan - foizsiz bo‘lib to‘lash imkoniyati qaytdi!


    Centrum Air yangi Airbus A320neo — aviaparkidagi to‘qqizinchi samolyotni qabul qilib oldi 


    Xon Saroy tomonidan an’anaviy “Mening orzuyimdagi uy” rasmlar tanlovi boshlandi 


    MKBANK xalqaro moliya bozorida: Qozog‘iston banklaridan 15 million dollar jalb qilindi


    ANORBANK va BS/2 O‘zbekistonda banklarda o‘z-o‘ziga xizmat ko‘rsatish tarmog‘ini kengaytirmoqda


    2025-yilning 5 oyi davomida Mobiuz minglab tayanch stansiyalarini ishga tushirdi va texnik infratuzilmani zamonaviylashtirdi


    Chery gazga o‘tmoqda: kafolat to'liq saqlanib qolinadi, o‘rnatish esa 31 maygacha bepul! 


    LUKOIL: yosh iste’dodlar ovozi katta sahnada yangradi


    Chirchiqdagi yangi bog‘ - zamonaviy ko‘ngilochar va dam olish maskani ochildi


    Mastercard Digital Uzbekistan 5- xalqaro PLAS-Forumida qatnashdi


    O‘zbekiston Milliy banki Xitoy yuani ayirboshlash xizmatini Toshkent shahri va poytaxt aeroportida yo‘lga qo‘ydi


    So‘zlar ahamiyatga ega: TBC Bank 8-mart tabriklarini pullarga aylantirib, ayollar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatladi


    Octobank bankomatlarni BS/2 bilan birga “aqlliroq” qiladi


    Sistit — bu uyat emas!


    Yangiyo‘lda “Tomorqa maktabi” ochildi

     

    Tavsiya etamiz

    Gitlerdan so‘ng eng mashhur natsist – dorga osilgan Ribbentropning ayanchli taqdiri

    31 may, 19:25

    “Ikki xonali uy uchun 715 mln so‘mdan”. “Daryo”dagi maqoladan so‘ng poytaxt hokimligi uysiz qolgan aholiga xonadon sotib olish uchun mablag‘ ajratdi

    28 may, 21:15

    Budapesht fasadlari: sanʼat ko‘chada yashaydi (foto)

    27 may, 10:00

    Gestapo va KGB xizmatida bo‘lgan buxorolik “Shtirlits”

    26 may, 19:00
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    O‘zbekiston — Qatar uchrashuviga chiptalar sotuvga chiqdi

    Sport | 3 iyun, 11:26

    Hyundai Uzbekistan - foizsiz bo‘lib to‘lash imkoniyati qaytdi!

    Reklama | 3 iyun, 10:30

    Metabolizmni tezlashtiruvchi va saratondan himoya qiluvchi 3 mahsulot

    Layfstayl | 3 iyun, 11:26

    O‘zbekistonda 2030-yilgacha 1,5 mln gektarda o‘rmonlar barpo etiladi

    O‘zbekiston | 3 iyun, 11:11

    Rossiya o‘zining xabarlar almashish messenjerini ishga tushiradi

    Dunyo | 3 iyun, 11:09

    O‘zbekistonda 4-iyun kuni 40 darajagacha issiq bo‘ladi

    O‘zbekiston | 3 iyun, 10:45

    Modrichga A Seriyaning nomdor klubi qiziqish bildirmoqda

    Sport | 3 iyun, 10:44
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.