Germaniya Markaziy Osiyo va Afg‘onistonda iqlim va xavfsizlik sohalaridagi tashabbus bo‘lgan “Yashil Markaziy Osiyo” loyihasini boshladi. Loyihaning ishga tushirilishi 28-yanvar kuni Germaniyaning Berlin shahridagi konferensiyada bo‘lib o‘tdi. Unda O‘zbekiston tashqi ishlar vaziri Abdulaziz Komilov ishtirok etdi. Bu haqda “Gazeta.uz” xabar berdi.
Qayd etilishicha, ushbu tashabbus keyingi to‘rt yil ichida oltita ishtirokchi davlat o‘rtasida ma’lumotlardan keng foydalanish va akademik hamkorlikni rivojlantirishga qaratilgan. “Yashil Markaziy Osiyo” loyihasi 2019-yilning iyun oyida qabul qilingan Yevropa Ittifoqining Markaziy Osiyo bo‘yicha yangi strategiyasini amalga oshirishga o‘z hissasini qo‘shadi.
Anjumanda Yevropa Ittifoqining tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo‘yicha Oliy vakili Xosep Borrel, Germaniya, O‘zbekiston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston va Turkmaniston tashqi ishlar vazirlari, shuningdek Afg‘oniston tashqi ishlar vazirining o‘rinbosari ishtirok etdi.
O‘zbekiston delegatsiyasi rahbari Abdulaziz Komilov o‘z nutqida Markaziy Osiyo mamlakatlari uchun global iqlim o‘zgarishi bilan bog‘liq mavjud va ehtimoliy tahdidlar, shuningdek cheklangan suv resurslaridan oqilona foydalanish, energiya tejaydigan va ekologik texnologiyalarni joriy etish bo‘yicha mamlakatda ko‘rilayotgan choralar haqida gapirdi.
Xosep Borrelning ta’kidlashicha, Yevropa Ittifoqi 2050-yilga qadar Yevropani iqlim jihatdan birinchi neytral qit’asiga aylantirish majburiyatini olgan. Bunday majburiyat iqtisodiy o‘sishning yangi strategiyasi bo‘lgan “Yevropa yashil kursi”ni e’lon qilish orqali olingan. Mazkur strategiya odam tabiatga undan olayotgan narsasidan ko‘proq narsani qaytarishini nazarda tutadi.
“Bugungi kunda dunyo bo‘yicha ishlab chiqarilayotgan uglerod gazlarining 9 foizi Yevropa Ittifoqi hissasini tashkil qiladi va bu ko‘rsatkich kamaymoqda. Shu bilan birga, Yevropa Ittifoqiga a’zo bo‘lmagan 20 ta mamlakat (G20) mazkur gazlarning 70 foizini ishlab chiqarmoqda va bu raqam o‘sib bormoqda. Shuning uchun hamjihatlik zarur”, — deb ta’kidlagan Xosep Borrel.
Xosep Borrel iqlim o‘zgarishi Markaziy Osiyoga jiddiy ta’sir ko‘rsatganini ta’kidladi. “So‘nggi 30 yil ichida harorat keskin ko‘tarildi. Qurg‘oqchilik va suvning yetishmasligi butun ekotizimni yo‘q qildi. Muzliklar qisqarishi suv oqimlari kamayishiga olib keldi, bu esa suv resurslari uchun raqobatni kuchaytirishi mumkin”, — dedi u.
U Orol dengizi sathining pasayishini “nafaqat ekologik muammo”, balki uning avvalgi qirg‘oqlarida yashovchi odamlar uchun “halokat” deb atadi.
Borrelning ma’lum qilishicha, Yevropa Ittifoqi joriy yil oxirida yangi loyihani ishga tushirishni rejalashtirmoqda. Loyihaning maqsadi Farg‘ona vodiysidagi xavfsizlikni ta’minlash uchun O‘zbekiston, Qirg‘iziston va Tojikistonning iqlim o‘zgarishlariga qarshi kurash bo‘yicha imkoniyatlarini kuchaytirish hisoblanadi.
“Yevropa Ittifoqi uran qazib olish merosi bilan bog‘liq jiddiy muammolarni hal qilish masalasi bilan juda faol shug‘ullanmoqda. Iqlim o‘zgarishi sababli toshqinlar va ko‘chkilar tobora ko‘payib bormoqda. Agar hech narsa qilinmasa, ular urandan qolgan obyektlaridan toksik va radioaktiv chiqindilarni mintaqaning transchegaraviy daryolariga halokatli tarzda tarqalishiga olib keladi. Bu o‘ta jiddiy tabiiy ofatlarga olib kelishi mumkin”, — dedi Yevropa Ittifoqi diplomatiyasi rahbari.
Germaniya tashqi ishlar vaziri Xayko Maas o‘z nutqida “agar iqlim o‘zgarishi chegara bilmasa, unda bizning javobimiz ham chegaralarni bilmasligi kerak” degan: “ ‘Mening mamlakatim ustuvor’ degan yondashuv bilan biz uzoqqa bormaymiz. Oxir oqibat, bu hamma narsa hammaga qarshi ekanligini anglatadi”.
Anjuman yakunida rasmiy delegatsiyalar rahbarlari qo‘shma deklaratsiyani imzoladi.
Izoh (0)