“YPX xodimini videoga olib, internetga chiqarib yuborish o‘zbekchilikka to‘g‘ri kelmaydi”. IIV “videochi”-haydovchilarni o‘zaro hurmatga chaqirdi

Ichki ishlar organlari xodimlari, xususan, yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlashga mas’ul shaxslar ularning faoliyati fuqarolar tomonidan videoga olinishiga, umuman olganda, qarshi emas. Biroq bu videolarning ijtimoiy tarmoqlarga chiqarib yuborilishi, so‘ng ichki ishlar organlari xodimlarining sha’ni yerga urilishini oqlamaydi.

Bu haqda Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligida 31-oktabr kuni bo‘lib o‘tgan IIV Yo‘l harakati xavfsizligi bosh boshqarmasi (YHXBB) mutasaddilarining OAV vakillari va blogerlar bilan bo‘lib o‘tgan ochiq muloqotida ma’lum qilindi, deya xabar bermoqda “Daryo” muxbiri Musulmonbek Ibrohimov.

Tadbirda chiqish qilgan YHXBB Yo‘l-patrul xizmati faoliyatini tashkil etish va ma’muriy amaliyot bo‘limi bosh inspektori Ilhom Idirov YPX xodimi aks etgan bahsli videolarning noto‘g‘ri talqinlarga sabab bo‘ladigan ko‘rinishda ijtimoiy tarmoqlarga chiqarib yuborilishini “o‘zbekchilikka to‘g‘ri kelmaydi” deb atadi.

Yo‘l-patrul xizmati inspektorining fuqaro bilan muloqotini tartibga solish uchun bodi-kameralardan foydalanish tartib-qoidalari ishlab chiqildi. Mana shu hujjatda fuqarolar tomonidan YPX inspektorini videotasvirga olish taqiqlanmagani, jamoatchilik nazoratini o‘rnatish haqida ham bandlar bor.

Lekin, ko‘ryapsizlar, bu — o‘zimizning mustaqil O‘zbekistonimiz, YPX inspektori ham osmondan tushmagan, shu xalq vakili. To‘g‘ri, guruch kurmaksiz bo‘lmaydi. Tasvirga olishga ruxsat etilgan bo‘lsa-da, YPX inspektorini videoga olib, keng ommaga — dunyoga oshkor qilib yuborish o‘zbekichilikka to‘g‘ri kelmaydi, deb hisoblayman.

Ilhom Idirov, IIV YHXBB Yo‘l-patrul xizmati faoliyatini tashkil etish va ma’muriy amaliyot bo‘limi bosh inspektori

Ichki ishlar vaziri matbuot kotibi Shuhrat G‘iyosov esa YPX xodimlarini videoga olayotganlarning aksariyatini “publikaga o‘ynash”, ko‘proq layk yig‘ishda aybladi.

Hammamiz ko‘rib turibmiz, fuqarolar YPX inspektorining shaxsiyatiga o‘tib ketmoqda. Bu bilan ular xodimlarning faoliyatiga xalal bermoqda. Aniqki, o‘sha vaqtda xodim “nima uchun ishimga xalal beryapsan!” deb reaksiya bildiradi.

Bir chetda turib tasvirga olsa — boshqa gap. Bu bahsli holat. Yevropada ham bu holatda tasvir o‘rganib chiqiladi. Agar fuqaro xodimning ishiga to‘sqinlik qilib, shaxsiyatiga tekkan bo‘lsa, javobgarlikka tortiladi.

Bizda esa “publikaga o‘ynab”, ko‘proq layk yig‘ish uchun tasvirga olishmoqda. Bu xatti-harakatlar YPX inspektori ishiga halal beradi.

Shohrux G‘iyosov, ichki ishlar vazirining matbuot kotibi

YHXBB huzuridagi Jamoatchilik kengashi kotibi Mansurxon Rixsiyev esa yo‘l nazoratchilarining sha’ni, qadr-qimmatini yerga urishga hech kimning haqi yo‘qligini eslatib o‘tdi.

YPX inspektori ham inson, uning sha’ni, qadr-qimmatini yerga urishga hech kimning haqi yo‘q. Fuqaro faqat o‘zining haqligini isbotlash uchun tasvirga olishi kerak. Yuqori turuvchi organlarga murojaat qilib, lavhasini dalil sifatida ko‘rsatsa, qonunan ustun bo‘lishi mumkin.

Tasvirlar ijtimoiy tarmoqlarga joylangach, haqoratlar, kalaka-mazaxlar, xodimga qarshilik ko‘rsatish holatlari kuzatilmoqda. Mana shu holatlarga ozgina chek qo‘yish kerak. Shu maqsadda xodimlarga qarshilik ko‘rsatgan fuqarolarga ko‘rilayotgan choralar haqida OAVda materiallar berib turibmiz.

Kim bo‘lishidan qat’iy nazar, o‘z sha’nini himoya qilish kerak. Uning ham oilasi bor, ota-onasi, qarindosh-urug‘i bor. Ertaga uni internetga chiqarib, sharmanda qilgandan keyin, u kim degan odam bo‘ladi?! Uning farzandlik, otalik obro‘si qayoqqa ketadi? Faqat qoralayvermay, bu tomonlarini ham o‘ylash lozim.

Yaxshi ishlayotga xodimlar ham bor. Bittasiga qarab, butun tizimga baho berish noto‘g‘ri. Shuning uchun hukumatning 975-qarorida belgilandiki, tasvirga olishga ruxsat beriladi, inspektor ham bodi-kamera orqali tasvirga olishi mumkin. Faqat videodan ijtimoiy tarmoqlarda xodimning sha’nini, obro‘sini to‘kadigan darajada foydalanishga ruxsat etilmasligi qayd etilgan.

To‘g‘ri-da, tasvirga olishdan maqsad nima — o‘zining haqligini isbotlash bo‘lsa, videoni ko‘pchilikka ko‘rsatib, inspektorni haqoratlashning nima keragi bor?

Mansurxon Rixsiyev, IIV YHXBB huzuridagi Jamoatchilik kengashi kotibi

Avvalroq Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi axborot makonida shaxs va jamiyat manfaatlarini himoya qilish, internet OAV vakillari va blogerlar veb-sahifalariga qonunga zid sharhlar yozilganda ularni aniqlash va zudlik bilan o‘chirib yuborishni tizimli ravishda tashkil qilish bo‘yicha tegishli normativ-huquqiy hujjat loyihasini ishlab chiqqani haqida xabar berilgan edi.

Unga ko‘ra, veb-sayt yoki messenjer sahifalari egalariga, shu jumladan blogerga, jumladan, milliy, irqiy, etnik yoki diniy adovat qo‘zg‘atuvchi, fuqarolarning sha’ni va qadr-qimmatiga yoki ishchanlik obro‘siga putur yetkazuvchi va boshqa huquqiy oqibatlar keltirib chiqaruvchi sharhlarni o‘chirib tashlash uchun 24 soat vaqt beriladi.