Qarshi shahrida joylashgan “Naqshab darvozasi” dehqon bozorida faoliyat yurituvchi 150 dan ortiq tadbirkorning 100 ga yaqini bankrot bo‘lib, tadbirkorlikdan voz kechdi. Bu haqda ular “Daryo”ga murojaatida ma’lum qilgan.
Tadbirkorlar shikoyatini o‘rganish maqsadida “Daryo” muxbiri “Naqshab darvozasi” bozorida bo‘ldi.
— Tadbirkor daromad topish ilinjida bozorga kiradi. Bozorning barcha imkoniyatlari shu uchun xizmat qilishi kerak, — deydi bozorda savdo qiluvchi tadbirkor Malohat Qosimova. — Ammo biz qayta ta’mirlangan bozorimiz va uning ichdagi hashamatli do‘konimizga tikilib o‘tirishimiz kerak ekan. Eng yomoni, bozor hududidagi do‘konlarga umuman xaridor kirmayapti. Shu boisdan ham xaridorlarni jalb qilish maqsadida do‘konimizning ko‘chaga qaragan tomonidan loyiha talablariga javob beruvchi eshik ochishni talab qilayapmiz. Ammo rahbariyat “bu shaharsozlik talablariga javob bermaydi” deb ruxsat bermayapti.
Qarshi shahar hokimining 2018-yil iyul oyidagi qaroriga ko‘ra, “Naqshab darvozasi” dehqon oziq-ovqat bozori hududidan tadbirkor Malohat Qosimova egaligiga berilgan do‘kon shaharning markaziy ko‘chasi — Islom Karimov ko‘chasiga qaragan.
— Bu ko‘cha asosiy ko‘cha, shaharga kelgan mehmonlarning ko‘zi tushadigan joy deb ko‘cha tomondan eshik ochishimizga ruxsat berishmayapti, — deydi yana bir tadbirkor Rustam Ametov. — Bir yilda bir yoki ikki marta keladigan mehmonni deb, yillab ishlolmay o‘tirmaymiz-ku? Qolaversa, ko‘chaning nariga tomonidagi do‘kon egalarining eshigi ham ko‘cha tomonda joylashgan. Kelgan mehmon ko‘chaning bir tomoniga qarab, ikkinchi tomoniga qaramaydimi? Qani bu yerda mantiq?Malohat Qosimovaning ma’lumot berishicha, bozor ishga tushgach u savdo jonlanishini ko‘zlab do‘konning ko‘chaga qaragan tomonidan eshik ochadi va kunlik savdoni 1,5 million so‘mga yetkazadi. Tadbirkorning aytishicha, do‘kon eshigi majburiy tartibda yopib tashlangach, ayni kundagi kunlik daromadi 100-150 ming so‘mni tashkil etmoqda.
— Bizga daromad kerak, — deydi Malohat Qosimova. — Daromad bo‘lmasa, savdo yurishmasa qanday qilib soliq to‘laymiz? Qanday qilib oila boqamiz? Shuni inobatga olib, tadbirkorlar uchun yengillik yaratishni so‘rayapmiz. Ko‘cha tomondan loyiha talablariga javob beruvchi elektron eshik ochsak, buning shaharsozlikka qanday zarari bor? Shuni tushunmayapmiz.
Tadbirkorlarning ma’lumot berishicha, do‘koni ko‘chaga qaragan 30 nafarga yaqin tadbirkor shunday talab qo‘ymoqda.
— Bozor faoliyatini boshlagan kuni do‘konimni ochib savdoni boshlagandim, ammo tez orada yopdim, — deydi yana bir tadbirkor Akmal Rahmonov. — Boisi, do‘konim tupik joyda joylashib qolgan. Do‘konga kirish yo‘lak orqali bo‘lgani uchun xaridorlarga noqulay bo‘lyapti. Savdo qilolmayapman. Ikki yildan beri soliqlarni to‘lab kelaman-u, ammo ishlolmayapman. Men uchun ko‘cha tomondan eshik ochish qulay. O‘shanda savdo qila olishim mumkin.
Tadbirkor Qahramon Eshmurodovning ma’lum qilishicha, bozordagi 27 savdo do‘konidan atigi 5 tasi ishlayapti.
— 5 ta do‘kon bozorning kirish qismida bo‘lgani bois, amal-taqal qilib ishlayapti, — deydi Qahramon Eshmurodov. — Qolgan 22 ta do‘kon chekka hududda bo‘lgani sabab umuman savdo qilolmayapti.
Tadbirkorlarning “Daryo” muxbiriga ma’lum qilishicha, bozor rahbariyati bozor ichkarisiga noqonuniy kirib, yo‘lakda savdo qiluvchilarni qo‘llab-quvvatlamoqda.
— Sababi ulardan olayotgan kunlik naqd pul bozorkomning cho‘ntagini qappaytirmoqda, — deydi tadbirkorlar. — Buni hech kim so‘ramayapti. Nega endi qonununiy faoliyat yurituvchi tadbirkorlar aziyat chekishi, bozorning oldi eshigi yonidagi yo‘laklarda noqonuniy savdo qilayotgan sotuvchilarning oshig‘i olchi bo‘lishi kerak?
Tadbirkor Malohat Qosimovaning aytishicha, ayni kunda ishlayotgan do‘konining ko‘chaga qaragan tomonidan elektron eshik ochish uchun Qarshi shahridagi ruxsat beruvchi tashkilotlarning barchasidan rozilik olingan. Ammo bunga Qashqadaryo viloyat qurilish bosh boshqarmasi ijozat bermayapti. Bu muammoni yechish uchun ko‘plab tashkilotlarga murojaat qilingan. Ammo haligacha natija yo‘q.
— Hatto Qurilish vaziriga ham bordim, — deydi Malohat Qosimova. — Vazirlikdagi mutaxassislar loyihada elektron eshik ochish ko‘rsatilmagan bo‘lsa-da, tadbirkor o‘z imkoniyatidan kelib chiqib loyihaga o‘zgartirish kiritishi mumkinligini aytishdi. Ya’ni, savdoni rivojlantirish uchun ko‘cha tomondan elektron eshik ochishga ruxsat berilar ekan.
Tadbirkorlarning ma’lum qilishicha, Qarshi shahar hokimi bozorning ko‘cha tomoniga qaragan qismidan do‘kon uchun eshik ochishga ruxsat bergan payt, viloyat hokimi Zafar Ro‘ziyev buni ko‘rgach, ko‘cha tomondagi eshiklarni yopishni buyurgan.
Tadbirkorlarning qo‘shimcha qilishicha, bozor rahbariyati tadbirkorlar bilan avvaldan infratuzilma uchun pul olmaslikka kelishgan bo‘lsa-da, bugungi kunda kelishuvni bekor qilib, infratuzilma uchun pul talab qilmoqda.
— Bozor rahbariyati bizga sharoit yaratib bermagan bo‘lsa-da, tadbirkorlar qurgan bozorga egalik qilayapti, — deydi bozorda savdo qiluvchi tadbirkor Barno Ashurova. — Hatto biz uchun qulay imkoniyatni yaratib bermasdan, shaharsozlik me’yorlarni ro‘kach qilmoqda. Boz ustiga o‘zimiz qurgan bozordan infratuzilma uchun pul to‘lashimizni talab qilayapti.
Tadbirkorlarning aytishicha, “Naqshab darvozasi” oziq-ovqat dehqon bozorining ayni kundagi ko‘rinishi tadbirkorlar mablag‘iga bunyod etilgan. Qurilish ishlari 2016-yil boshlangan bo‘lib, 2018-yil mart oyida foydalanishga topshirilgan.
— Bozorda 150 dan ortiq tadbirkor bor edi, — deydi Rustam Ametov. — Bugungi kunga kelib ulardan 39 nafari qoldi. Kecha yana bir tadbirkor do‘konini tashlab ketdi. Demak, shunday katta bozorda 38 ta do‘kon ishlayapti.
Tadbirkorlarning ma’lumot berishicha, ayni kunda bozor rahbariyati va tadbirkorlar o‘rtasida infratuzilmaga pul to‘lash-to‘lamaslik borasida muammo yuzaga kelgan. Bozor rahbariyati infratuzilma uchun pul to‘la desa, tadbirkor “men uchun hech qanday ish qilib bermagan bo‘lsang, nega infratuzilma uchun pul to‘layman” degan savolni ko‘ndalang qo‘yadi.
— Infratuzilma uchun to‘lov shundan iboratki, bozor rahbariyati tadbirkorlarga 13 turdagi xizmat turini ko‘rsatishi kerak, — deydi Rustam Ametov. — O‘shanda biz infratuzilma uchun do‘konimizning har bir kvadrat metri uchun 10 ming so‘mdan pul to‘lasak arziydi. Holbuki, nafaqat do‘konimiz, bozor ichkarisi ham bizning mablag‘larimiz evaziga qurilgan. Qolaversa, chiqindi va elektr uchun o‘zimiz pul to‘lasak. Ichimlik suvini o‘z mablag‘imiz evaziga tortib kelgan bo‘lsak. Bozor rahbariyati biz uchun hech narsa qilib bermadi-ku? Infratuzilma uchun pul to‘la deyishga vijdoni qiynalmasmikin?
“Daryo” muxbiri tadbirkorlar iddaosi qay darajada haqli ekanligini bilish maqsadida bozorkom Alisher Rasulov bilan bog‘landi. Muxbir savolini eshitgan bozorkom javob berish o‘rniga telefonni o‘chirdi. Bozorkomga qayta ulanish imkoni bo‘lmadi. Savollar esa ochiq qoldi.
Izoh (0)