• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12586.41
    • RUB160.42
    • EUR14758.82
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +33°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ilm-fan

    Zomin florasiga zomin bo‘layotgan zamburug‘lar

    Zomin milliy tabiat bog‘ida ko‘plab muhim xo‘jalik ahamiyatiga ega hamda dorivor o‘simliklar mavjud. Bunday o‘simliklar orasida kasallik tarqalishi ularning populyatsiyasi qisqarishiga olib keladi, bu esa, o‘z navbatida, mamlakat iqtisodiyotiga ma’lum zarar yetkazishi mumkin. Shu tufayli o‘zbekistonlik bir guruh olimlar kasallik qo‘zg‘atuvchi zamburug‘larni aniqlash yuzasidan tadqiqot olib bordi. O‘zR FA Botanika instituti xodimlari mazkur tadqiqot haqida hikoya qiladi.

    Ma’lumot uchun:

    Zomin milliy tabiat bog‘i 1976-yilda tashkil topgan. Noyob archazor maydonlarni, o‘rmonzorlarni saqlab qolish, ko‘paytirish, qo‘riqlash maqsadida tashkil qilingan bog‘ning umumiy maydoni 23 775 gektar bo‘lib, shuning qariyb 13 ming gektari o‘rmonzor bilan qoplangan. O‘rmonlarning asosiy qismini yuqori tog‘ zonasidagi archazorlar tashkil etadi. O‘rmonzorlarda muhim xo‘jalik ahamiyatiga ega bo‘lgan dorivor o‘simliklar o‘sadi. Hozirgi kunda abiotik va inson omillarining kuchayishi o‘simlik va hayvonot dunyosiga jiddiy salbiy ta’sir ko‘rsatmoqda.

    Bu kabi muhofaza qilinadigan tabiiy hududlar bioxilma-xilligini o‘rganish, ularning hozirgi holatini baholash hamda kelajakdagi holatini bashorat qilish bugungi kunning dolzarb masalalaridan hisoblanadi.

    Foto: O‘zRFA

    Foto: O‘zRFA

    Shu sababli Fanlar akademiyasi olimlari Zomin milliy tabiat bog‘i hududidagi o‘simliklarda tarqalgan kasallik qo‘zg‘atuvchi patogen zamburug‘larni aniqlash, o‘simliklarning hozirgi holati, ularda tarqalgan kasallik turlari va kasallanish darajasini baholash bo‘yicha mikologik tadqiqotlar olib bormoqda.

    Aniqlanishicha, Angliya, Germaniya, Shvetsiya, Daniya kabi Yevropa davlatlaridagi igna va keng bargli o‘rmonlarda ko‘plab xavfli patogen zamburug‘larning keskin tarqalib ketishi natijasida bir necha ming gektarli Ulmus, Quercus, Pinus, Fraxinus, Fagus kabi o‘rmonlar daraxtlari zararlangan va hatto qurib qolgan. Buning natijasida ushbu davlatlarning millionlab dollar zarar ko‘rganligi qayd etilgan.

    Respublika o‘rmon xo‘jaliklarida, shuningdek, Zomin milliy tabiat bog‘i hududidagi o‘simliklarda kasallik qo‘zg‘atuvchi zamburug‘lar ta’sirining oshishi hamda o‘simliklarning fitosanitar holatining yomonlashib borayotganligi kuzatilmoqda. Natijada, ular tabobat va farmatsevtika sohalarida foydalanish uchun yaroqsiz holga kelib qolyapti. Bu holat iqtisodiy jihatdan ham katta zarar keltiradi.

    Zomin milliy tabiat bog‘ida dala tadqiqotlari olib borildi natijada o‘simliklarda kasallik qo‘zg‘atuvchi 104 ta patogen zamburug‘ aniqlandi. Bular orasida do‘lananing zang kasalligi, zirkning zang va septorioz kasalliklari, irg‘ay, uchqat va na’matakning zang kasalliklari bor.

    Bu kabi zamburug‘li kasalliklar nafaqat Zomin milliy tabiat bog‘i, balki respublikaning boshqa muhofaza etiladigan tabiiy hududlarida ham kuzatilgan. Patogen zamburug‘larni inventarizatsiya qilish, kasallik o‘choqlarini aniqlash butun mamlakat tabiatini asrash uchun ahamiyatli ishdir. O‘simlik va hayvonot dunyosi O‘zbekistonning tabiiy boyligidir. Tilga olingan muammolar tabiiy o‘rmonlarni, farmatsevtika sanoatining muhim xomashyo bazasi bo‘lgan dorivor o‘simliklarning yo‘qolishiga olib keladi.

    M. Iminova, I. Mustafayev, O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Botanika instituti Mikologiya va algologiya laboratoriyasi

    25.09.2019, 18:58   Izoh (0)   68491
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    O‘zbekistonda yuqori sinf o‘quvchilarining ta’lim dasturini ixtiyoriy tanlashiga ruxsat berilishi mumkin

    20.09.2019, 15:25

    O‘zbekiston OTMlariga 1000 ta eng yaxshi universitet reytingidan joy topilmadi

    19.09.2019, 20:43

    O‘rta Osiyoning o‘n ming yillik tarixiga oid yangi faktlar aniqlandi. Kashfiyotga o‘zbek olimlari ham hissa qo‘shdi

    10.09.2019, 18:45

    Odam immun tanqisligi virusidan (OIV) himoyalanishning yangi usuli topildi

    09.09.2019, 10:12

    Rossiyalik biolog genomni tahrirlash tajribasida ishtirok etadigan ko‘ngillilarni topdi

    06.09.2019, 09:28

    Olimlar qadimgi odamning yuz ko‘rinishini tikladi

    29.08.2019, 10:50
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    BYD Astana Motors rasmiy dilerlik tarmog‘i Toshkentdagi barcha beshta dilerlik markazida "Best Buy Day" tadbirini o‘tkazadi


    Market Yandex Go Samarqandda ishga tushdi


    “Wyndham Garden Charvak” kurort majmuasi qurilishi qanday kechayotganini ko‘rsatdi


    Yoz osmonning o‘zidayoq boshlanadi: Silk Avia Toshkentdan Issiqko‘lga kunlik aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘ymoqda


    Toshkent va Bangkok o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri aviaqatnov: Centrum Air yangi xalqaro yo‘nalishni ishga tushiradi 


    American University of Technology (AUT) 28-iyun - Ochiq eshiklar kuniga taklif etadi


    “S&P” O‘zbekiston Milliy Bankining rеyting prognozini “ijobiy”ga ko‘tardi 


    Qashqadaryoning Chimyoni – Miraki haqida siz bilmagan faktlar


    BI Group va Asakabank O‘zbekistonda tijorat ko‘chmas mulki uchun biznes ipotekasini ishga tushirdi


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 


    Qashqadaryo va Buxoroda amalga oshirilgan quyosh energiyasi loyihalariga 1 yil to‘lishi munosabati bilan rasmiy tadbir bo‘lib o‘tdi


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    Savdo, fintex va “yashil” loyihalar: Octobank Xitoy bilan hamkorlikni qanday yo‘lga qo‘ymoqda


    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud? 


    Toshkentda Sting brendi homiyligida "Formula-1" filmining premyerasi bo‘lib o‘tdi

     

    Tavsiya etamiz

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Kelib chiqishi qirollik sulolasiga borib taqaladigan Gollivud yulduzlari

    Shou-biznes | 29 iyun, 12:35

    Iliya Topuriya — UFC yengil vazn toifasining yangi chempioni (video)

    Sport | 29 iyun, 12:07

    Mashhurlar hayajonni qanday yengadi: Zendaya, Garri Stayls va Megan Marklning shaxsiy usullari

    Layfstayl | 29 iyun, 11:30

    30 yil avvalgi yirik hisobning takrorlanishi, turnir jadvalidagi ilgarilash: “Navbahor” va “Mashʼal” o‘yinidan fotogalereya

    Sport | 29 iyun, 10:51

    Styuardessalar ularni chetlab o‘tadi: samolyotda iste’mol qilish tavsiya etilmaydigan ichimlik va taomlar

    Layfstayl | 29 iyun, 10:40

    “Asr to‘yi”: Jeff Bezosning Venetsiyadagi 50 mln dollarlik nikoh oqshomiga 200 dan ortiq mashhurlar tashrif buyurdi

    Shou-biznes | 29 iyun, 10:15

    O‘zbekistonda valyuta tushumini sotishdan bo‘yin tovlaganlik uchun jarima bekor qilinishi mumkin

    O‘zbekiston | 29 iyun, 10:00
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.