Dunyoda 200 dan oshiq mustaqil davlat bor. Ularning hududi xilma-xil: birining hududi Yer kurrasidagi quruqlikning 15 foizini tashkil etsa, yana birining hududi bor-yo‘g‘i 1 kvadrat kilometrga teng.
Quyida ikki davlat o‘rtasidagi quruqlikdan o‘tgan eng uzun chegaralar reytingini taqdim etamiz.
10. AQSh – Meksika, 3141 kilometr
Meksika ham quruqlikda bor-yo‘g‘i uchta davlat bilan chegaradosh: shimolda AQSh, janubda Beliz va Gvatemala davlatlari bilan.
Meksikaning AQSh bilan chegarasi quruqlikdan o‘tgan eng uzun chegaralar reytingida 10-o‘rinda joylashgan. Ushbu chegarani qo‘riqlash AQSh uchun nihoyatda katta muammoga aylangan. Sababi, bu chegara nafaqat Markaziy va Janubiy Amerika, balki butun dunyodan AQShga noqonuniy muhojirlar kiradigan yo‘lak hisoblanadi. Shuningdek, AQSh va Kanadaga olib kiriladigan noqonuniy giyohvand moddalar yo‘laklari ham shu chegarada joylashgan. Bu chegarada noqonuniy muhojirlar va giyohvand moddalarni o‘tkazish uchun ko‘plab yer osti yo‘llari kovlangan. AQSh tomoni bu chegarani nazorat qilishda qiyinchiliklarga duch kelgani uchun, Tramp prezident bo‘lib saylangandan so‘ng bu chegaraga balandligi 5 metrli devor qurish ishlari boshlab yuborildi.
Ushbu chegaraning ikki tarafidagi AQSh va Meksika shahar va shaharchalarida jinoyatchilik juda yuqori.
9. Xitoy – Hindiston, 3380 kilometr
Hindiston ham dunyoda quruqlikdan o‘tgan chegaralar uzunligi bo‘yicha yuqori o‘rinlarda turadi. Uning quruqlikdan o‘tgan chegarasining umumiy uzunligi 14 ming kilometrdan oshadi.
Uning Xitoy bilan chegarasi asosan “dunyo tomi” bo‘lgan Himolay tog‘lari ustidan o‘tgan.
8. Braziliya – Boliviya, 3 423 kilometr
Braziliya ham dunyoda quruqlikdan o‘tgan chegaralar uzunligi bo‘yicha yuqori o‘rinlarda turadi. Uning quruqlikdan o‘tgan chegarasining umumiy uzunligi 15 ming kilometrga yetadi. Shundan 3 423 kilometri Boliviya hududi bilan chegaradosh.
7. Rossiya – Mo‘g‘uliston, 3 543 kilometr
Mo‘g‘uliston o‘zi bor yo‘g‘i ikkita davlat bilan chegradosh. Shimolda Rossiya, janubda esa Xitoy bilan. Ammo Mo‘g‘ulistonning ana shu ikkita davlat bilan bo‘lgan chegaralari ham dunyoda ikki davlat o‘rtasidan o‘tgan eng uzun chegaralar reytingida yuqori o‘rinlarda turadi.
6. Rossiya – Xitoy, 3 645 kilometr
Rossiya dunyoda quruqlikdan o‘tgan chegaralar bo‘yicha Xitoydan keyin 2-o‘rinda turadi va uning quruqlikdan o‘tgan chegaralarining umumiy uzunligi 22 ming kilometrni tashkil etadi.
Rossiyaning Qozog‘iston, Xitoy, Mug‘uliston bilan bo‘lgan chegraralari ikki davlat o‘rtasidagi chegaralar reytingida yuqori o‘rinlarda turadi.
5. Hindiston – Bangladesh, 4 053 kilometr
Hindiston ham quruqlikdan o‘tgan chegaralar uzunligi bo‘yicha dunyoda yuqori o‘rinlarda turadi.
Bu mamlakatning quruqlikdan o‘tgan chegaralarining umumiy uzunligi 14 103 kilometrni tashkil etadi.
Bangladesh esa quruqlikda faqat ikkita davlat, Hindiston va Myanma bilan chegaradosh.
4. Xitoy – Mo‘g‘uliston, 4 677 kilometr
Xitoy quruqlikdan o‘tgan chegaralar bo‘yicha dunyoda 1-o‘rinda turadi. Bu davlat quruqlikda jami 14 davlat bilan chegaradosh. Uning eng uzun chegarasi Mo‘g‘uliston bilan bo‘lgan chegarasi hisoblanadi.
Mo‘g‘uliston esa bor-yo‘g‘i ikkita davlat bilan chegaradosh. Ulardan biri Xitoy, biri esa Rossiya.
3. Argentina – Chili, 5 308 kilometr
Janubiy Amerika qit’asida joylashgan Argentina va Chili o‘rtasida chegara dunyoda ikki davlat o‘rtasida quruqlikdan o‘tgan chegaralar reytingida 3-o‘rinni egallaydi. Agar xaritaga qarasangiz Chili Janubiy Amerika qit’asida ingichka uzun bo‘lib shimoldan janubga qadar cho‘zilgan. Uning kengiligi o‘rtacha 175 kilometrni, uzunligi esa qariyb 6 500 kilometrni tashkil etadi. Ana shunday ingichka uzunlikda joylashgani tufayli Chilining quruqlikdagi hududining asosiy qismi Argentina bilan chegaradosh.
2. Rossiya – Qozog‘iston, 7 598,8 kilometr
Dunyoda quruqlikdan o‘tgan eng uzun chegaralar bo‘yicha AQSh – Kanada chegarasi 1-o‘rinda, Rossiya – Qozog‘iston chegarasi 2-o‘rinda tursa ham, quruqlikdan o‘tgan ikki davlat o‘rtasidagi chegaraning yaxlitligi bo‘yicha Qozog‘iston – Rossiya chegarasi 1-o‘rinda turadi. Sababi, AQSh – Kanada chegarasi ikki qismdan iborat. Birinchi qismi Kanadaning AQSh bilan janubiy chegaralari bo‘lsa, ikkinchi qismi shimoliy qismida Alyaska bilan chegarasidir.
Qozog‘iston dunyo okeaniga chiqmaydigan davlatlar orasida hududining kattaligi jihatdan 1-o‘rinda turadi.
Qozog‘iston va Rossiya chegarasi hududida bu ikki mamlakatning biridan ikkinchisiga oqib o‘tadigan daryolar shunchalik ko‘pki, chegaraning 5 936,1 kilometri quruqlikdan, 1 516,7 kilometri daryolardan, 60 kilometri esa ko‘l ustidan o‘tadi.
1. AQSh – Kanada, 8 893 kilometr
Dunyo xaritasidan bilamiz, Shimoliy Amerika qit’asini asosan ikki yirik davlat – AQSh va Kanada hududi egallaydi. Qit’aning o‘rtasidan uzun chegara o‘tadi. Shuningdek, qit’aning shimoliy qismida AQShning Alyaska shtati joylashgan va u yerda ham chegara bor.
AQSh va Kanada o‘rtasidagi chegara ikki davlat o‘rtasidagi eng uzun chegara reytingida 1-o‘rinda bo‘lsa ham, ikki davlat o‘rtasidagi eng uzun uzluksiz chegara reytingida 1-o‘rinni Qozog‘iston va Rossiyaga bo‘shatib beradi. Sababi, AQSh va Kanada o‘rtasidan o‘tgan chegara uzluksiz emas, u uch qismga bo‘linadi. Rossiya va Qozog‘iston o‘rtasidagi chegara esa turli daryolarni va xaritalarda ko‘rinmaydigan bitta kichkina ko‘lni aytmaganda yaxlit chegara hisoblanadi.
Ushbu reytingda kuchli yigirmatalikda O‘zbekistonning ham chegarasi bor. 17-o‘rindan O‘zbekiston va Qozog‘iston o‘rtasidagi chegara joy olgan – 2 203 kilometr.
O‘zbekiston dunyo okeaniga ikki davlat hududini oshib chiqishi lozim bo‘lgan dunyodagi ikki davlatdan biri. Yana biri – Lixtenshteyn.
O‘zbekiston beshta davlat – Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston, Afg‘oniston, Turkmaniston bilan o‘zaro chegaradosh. Qozog‘iston bilan chegara ular orasida eng uzuni hisoblanadi.
Izoh (0)