Andijon viloyatining Jalaquduq tumanidagi Qilichmozor mahallasida yashovchi aholi vakillarining “Daryo”ga murojaat qilishicha, aholiga tibbiy xizmat ko‘rsatilishida muammolar mavjud bo‘lib, qishloq vrachlik punkti yo‘qligi sababli bemorlar o‘z vaqtida muolaja olish o‘rniga bir qator sargardonchilikka duch kelmoqda. Tuman hokimligi ushbu muammodan xabardor bo‘lsa-da, masalaga bee’tiborlik qilib, panja orasidan qarayotganidan shikoyat qilmoqda. “Daryo” muxbiri murojaatni o‘rganish va jurnalistik surishtiruv o‘tkazish maqsadida Jalaquduq tumanida bo‘ldi.
Qilichmozor mahallasi 2018-yilda “Obod qishloq” davlat dasturiga kiritilgan bo‘lib, tasdiqlangan yo‘l xaritasiga asosan o‘tgan yilda hududdagi muassasalarda qurilish va ta’mirlash, shuningdek obodonlashtirish va ko‘kalamzorlashtirish ishlari amalga oshirilgan.
Mahalla nuroniylarining aytishicha, dastur doirasida qilingan ishlardan qisman ko‘ngillari to‘lgan. Biroq hududdagi eng zarur hisoblangan — tuman tibbiyot birlashmasi tasarrufidagi sobiq “Ittifoq” qishloq vrachlik punkti qayta ta’mirdan chiqarilgan bo‘lsa-da, o‘z vaqtida foydalanishga topshirilmagani aholining dilini ranjitmoqda.
— Maktabimizda gohida turli baxtsiz hodisalar yuz berib turadi, — deydi 18-maktabning boshlang‘ich sinf o‘qituvchisi Malikaxon Saidumarova. – Bolalar kasal bo‘lib qolishi mumkin. Kasallik qachon kelishini esa hech kim bilmaydi. Misol tariqasida, yaqinda o‘zim bilan yuz bergan holatni aytay. O‘quvchilarimdan birining tutqanog‘i tutib, darsda bexosdan hushidan ketib qoldi. Birinchi yordam ko‘rsatishga harakat qildim. Biroq vaziyat og‘ir, shifokor kerak edi. QVPga odam kirgizsak, qulfligi bois ham hech kimni topa olmadik. Bola o‘lib qolsa nima bo‘lar edi?
Tuman Kengashi deputati Zamiraxon Bakirovaning aytishicha, QVP O‘zbekiston Prezidentining 2017-yil 29-martdagi “O‘zbekiston Respublikasida birlamchi tibbiy-sanitariya yordami muassasalari faoliyatini tashkil etishni yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qaroriga asosan tugatilib, “Hamzaobod” QVPga birlashtirilgan. Aholining noroziligi va viloyat hokimi Shuhratbek Abdurahmonovga qilingan murojaatdan so‘ng punktda mahalliy budjet hisobidan ta’mirlash ishlari boshlangan. Loyihaga ko‘ra, qurilish ishlari Mustaqillik bayramigacha tugatilishi zarur bo‘lgan.
— Afsuski, o‘ylaganimizdek bo‘lmadi, — deydi Zamiraxon Bakirova. — Ta’mirtalab bo‘lsa-da, aholi salomatligi uchun yarab turgan punktimiz mana bir yildirki deyarli umuman faoliyat olib bormayapti.
— Bundan ikki oy avval xastalikdan aziyat chekkan onam bevaqt vafot etdi, — deydi o‘zini Rahmatillo degan tanishtirgan yigit. — QVP ishlagan vaqtida vrachlar xabar olib turardi, patronajlar vaqtida muolaja qilardi. Otam insult bo‘lgan, yurolmaydi. Unga ham muolaja qilib turish kerak. Afsuski, patronaj hamshirasi uyimizga kirib kelishiga QVP mudirasi “Qayerdasan, kelyapsanmi?” deb telefon qilishni boshlaydi. Vaziyatni tushuntirsa ham tezda yetib kelishini aytib, haqoratlaydi. Bunga o‘zim guvoh bo‘lganim uchun aytyapman.
— Ob-havoga qarab qon bosimim oshib, nafasim qisadi, — deydi faxriy pedagog Karomatxon Xamroboyeva. – Vaqtida muolaja olmasam qiynalaman. Yaqinda shunday holat yuz berdi. QVPga kelsam, hech kim yo‘q. Tuman markaziga boray desam “o‘zingizni hududingizga boring” deb qabul qilishmadi. Hamzaobodga borish uchun mashinani kutishim kerak. Lekin to‘lib keladi. Nima qilaman? Piyoda borib kelishga majbur bo‘ldim. Yetgunimcha o‘lib qolamanmi deb o‘yladim. Mingoyim (QVP mudirasi)ga, o‘tirgan navbatchiga gapirsam har kuni qatnayversangiz tuzalib ketasiz deb kulishadi.
Qilichmozorliklarning ma’lum qilishicha, QVP Qilichmozor hamda Tuyalas mahallalarida yashovchi 4500 dan ortiq fuqaroga xizmat qilib kelgan. Hududda doimiy tibbiy xizmatga muhtoj 100 ga yaqin imkoniyati cheklangan, keksa va tug‘ish yoshidagi ayol yashamoqda. Ular vrach ko‘rigidan o‘tish uchun 4 kilometr yo‘l bosib, Hamzaobod QVPga qatnamoqda.
— Mahallamizda men kabi keksa yoshdagi, og‘riqchan odamlar juda ko‘p, — deydi 68 yoshni qarshilagan Mufazzalxon Saidumarova. – Punkt ishlagan paytlarda jonimizga oro kirardi. Chiqib vrachga ko‘rinardik ukolni olib, yana uyga kirib ketardik. Endichi, pastga piyoda tushish kerak. Mashinada boray desangiz, to‘la odam bilan to‘xtamaydi. Damas’da borish uchun tuman markaziga tushib, u yerdan keyin Hamzaobod yo‘nalishiga chiqishingiz zarur. Bir marotaba borib kelish uchun kamida olti-yetti ming so‘m sarflanadi. Og‘ir kasallar nima qilsin? Doriga pul topsinmi, yoki yo‘l kiraga?
Mahalla faoli Dilfuzaxon Nazirovaning bildirishicha, QVP filial sifatida 1-may kuni foydalanishga topshirilgan. Ochilish marosimida tuman hokimi Sodiqjon Turdiyev ham ishtirok etgan. Biroq filial faoliyati qoniqarli emas. Navbatchi hamshiralar boru, vrach yo‘q. Bundan tashqari xonalar deyarli bo‘m-bo‘sh bo‘lib, eskirgan ikki-uchta stol-stul va ikkita karovatdan tashqari hech narsa yo‘q. Karovatlarning birida bolish bo‘lsa, ikkinchisi bo‘sh. Sistema quyish uchun yangi innovatsiya qo‘llanilmoqda. Ya’ni, gul tuvak qo‘yadigan temir shtativ vazifasini bajarmoqda. Bo‘sh turgan xonalarning devorlari nurashni boshlagan, romlarga o‘rnatilgan oynalar sinib yotibdi.
Hamzaobod qishloq vrachlik punkti mudirasi Mingoyim Mashayeva bilan uchrashganimizda, filialga ikkita vrach va olti nafar hamshira biriktirilganini, yangi binoda o‘tirishganini, hech qanday muammo yo‘qligini bildirdi. Punktni zaruriy anjomlar bilan jihozlash bo‘yicha so‘rovimizga esa, o‘zida hech qanday vakolat yo‘qligini, topshiriqlarning ijrochisi ekanligini, barchasiga birlashma boshlig‘i javob berishini ta’kidlashdan nariga o‘tmadi.
Filialga borganimizda hamshiralardan boshqa hech kimni ko‘rmaganimizni aytsak, “biri ta’tilda, ikkinchisi hududda”, deya javob berdi.
— QVPni ta’mirlash uchun viloyat mahalliy budjeti hisobidan 892 million so‘m mablag‘ ajratilgan, — deydi Jalaquduq tuman tibbiyot birlashmasi boshlig‘i Dilmurod Ismonov. — Qurilish ishlari Andijon shahridagi Zeromax Building mas’uliyati cheklangan jamiyati quruvchilari tomonidan amalga oshirilgan. Loyihaga asosan inshoot 2018-yil so‘ngiga qadar foydalanishga topshirilishi rejalashtirilgandi. Biroq oradan shuncha vaqt o‘tsa-da, boshlangan ishlar oxiriga yetgani yo‘q. Tashqi devorlarni qarang, yomg‘ir suvlarida yuvilmoqda. Yomg‘irli kunlarda tomdan chakka o‘tadi, eshik-romlarning o‘rnatilishida qator kamchiliklar mavjud. Xonalarga kirsangiz, devorlar tushayotganini ko‘rasiz. Aytingchi, men qanday qilib, buni qabul qilaman.
Quruvchi Akmaljon Dadaxonovning aytishicha esa, barcha ishlar smeta asosida o‘z vaqtida bajarilgan, dekabr oyida birlashma boshlig‘i qabul qilib olish dalolatnomasiga qo‘l qo‘yib bergan. Bino qarovsizlik natijasida bugungi holatga kelib qolgan.
Aholi vakillarining aytishicha, tuman tibbiyot birlashmasi boshlig‘i Dilmurodjon Ismonov asli shu yerlik bo‘lib, ota-onasi va yaqin qarindoshlari Qilichmozorda yashaydi. Bu yerdagi holatni boshqalardan ko‘ra, u yaxshi bilarkan. Uning masalaga nega bee’tibor qarayotganligi qiziq?
Qilichmozorliklar “Obod qishloq” dasturi to‘laqonli amalga oshirilmaganligi, obod emas, barbod bo‘lganligini aytib, tegishli mutasaddilardan hech bo‘lmaganda QVP faoliyatini tiklashda amaliy yordab berishlarini so‘rab, iltimos qilishlarini bildirdi.
Xalqni qiynayotgan muammolarni bartaraf etish yuzasidan viloyat sog‘liqni saqlash boshqarmasi, tuman hokimligidan o‘rinli javob kutib qolamiz.
Biz bu mavzuga yana qaytamiz...
Umidjon Mamarasulov
Izoh (0)